راویان شأن نزول آیه تطهیر از صحابه و تابعین

خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا: عده ای از صحابه و تابعین نزول آیه تطهیر را در شأن اصحاب کسا دانسته اند، از جمله:

۱ ـ حسن بن علی(علیه السلام)
حاکم نیشابوری در باب فضایل حسن بن علی نقل می کند: حسن بن علی بعد از شهادت علی(علیه السلام) در خطبه ای فرمود: «ای مردم! هر کس مرا می شناسد که می شناسد، و هر کس نمی شناسد، من حسن بن علی فرزند پیامبر(صلی الله علیه وآله)، فرزند وصیّ، فرزند بشیر، فرزند نذیر، فرزند دعوت کننده به سوی خدا به اذن او، فرزند چراغ نور دهنده و هدایتم.

من از اهل بیتی هستم که جبرئیل بر ما نازل می شد و از خانه ما به آسمان ها باز می گشت. من از اهل بیتی هستم که خداوند رجس و پلیدی را از آنان دور کرده و پاکشان گردانیده است... ت.»(۱)

۲ ـ سعد بن ابی وقاص
نسائی در خصایص از عامر بن سعد بن ابی وقّاص نقل می کند: معاویه به پدرم سعد گفت: چرا ابوتراب را سبّ نمی کنی؟ پدرم در جواب گفت: سه فضیلت در حقّ علی شنیده ام که به خاطر آن ها هرگز علی را سبّ نمی کنم.

اگر یکی از آن ها برای من بود، نزد من بهتر از شتران سرخ موی بود ...یکی آنکه هنگامی آیه «إِنَّما یُرِیدُ اللهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً» نازل شد، رسول خدا(صلی الله علیه وآله)، علی و فاطمه و حسن و حسین(علیهم السلام) را دعوت نمود؛ آن گاه عرض کرد: بار خدایا! اینان اهل بیت من هستند. (۲)

۳ ـ ابن عباس
عمرو بن میمون می گوید: من در کنار ابن عباس نشسته بودم که عده ای نزد ابن عباس آمده و به او گفتند: با ما می آیی یا ما را در اینجا می گذاری؟ ابن عباس گفت: بلکه با شما می آیم. آن گروه با ابن عباس سخن گفتند و بعد از مدّتی ابن عباس، در حالی که آنان را نفرین می نمود، بازگشت و گفت: اینان کسی (علی(علیه السلام)) را ناسزا می گویند که خداوند به او ده خصلت عطا فرموده... یکی آنکه پیامبر(صلی الله علیه وآله) پارچه خود را برگرفته و روی علی و فاطمه و حسن و حسین انداخت؛ آن گاه این آیه را تلاوت نمود: «إِنَّما یُرِیدُ اللهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً».(۳)

۴ ـ واثلة بن اصقع
شدّاد بن عبدالله قرشی دمشقی می گوید: «نزد واثله نشسته بودم که عده ای شروع به دشنام دادنِ علی کردند. آن گاه که از نزد او خارج شدند، واثله گفت: بنشین تا تو را از این کسی که دشنام دادند، با خبر سازم. نزد رسول خدا(صلی الله علیه وآله) بودم که علی و فاطمه و حسن و حسین وارد شدند، پیامبر(صلی الله علیه وآله) بر آنان کسائی انداخت و عرض کرد: بار خدایا! اینان اهل بیت من هستند. بار خدایا! رجس و پلیدی را از آنان دور فرما و پاکشان گردان.»(۴)

۵ ـ علی بن الحسین(علیهما السلام)
خوارزمی حنفی نقل می کند: بعد از آن که امام سجاد(علیه السلام) را با اسیران اهل بیت(علیهم السلام) به شام حرکت دادند، پیرمردی نزد امام سجاد(علیه السلام) آمد و عرض کرد:

سپاس خداوندی را که شما را کشت و بندگان خدا را از مردان شما راحت نمود و امیرالمؤمنین یزید را بر شما مسلط ساخت. علی بن الحسین(علیهما السلام) به او فرمود: ای پیرمرد! آیا قرآن خوانده ای؟ عرض کرد: آری.

فرمود: آیا این آیه را خوانده ای: «قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبی» (۵)؛ (بگو: من هیچگونه اجر و پاداشی از شما بر این دعوت درخواست نمی کنم جز دوست داشتن نزدیکانم اهل بیتم). عرض کرد: آری.

باز فرمود: آیا این آیه را خوانده ای: «وَآتِ ذَا الْقُرْبی حَقَّهُ» (۶)؛ (و حق خویشاوندی را بپرداز). این آیه را: «وَاعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَیْء فَأَنَّ للهِِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِی الْقُرْبی» (۷)؛ (بدانید هر گونه غنیمتی به دست آورید، خمس آن برای خدا، و برای پیامبر، و برای نزدیکان و...است).

عرض کرد: آری. حضرت می گفت: به خدا سوگند! ما ذوی القربی در این آیاتیم. آیا این آیه را تلاوت نموده ای: «إِنَّما یُرِیدُ اللهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً» (۸)؛ (خداوند فقط می خواهد پلیدی (گناه) را از شما اهل بیت دور کند و کاملا شما را پاک سازد). عرض کرد: آری. فرمود: ما اهل بیتی هستیم که به این آیه اختصاص داده شده ایم. (۹)

۶ ـ ام سلمه
شهر بن حوشب می گوید: هنگامی که خبر شهادت حسین بن علی به مدینه رسید، از ام سلمه، همسر رسول خدا(صلی الله علیه وآله) شنیدم که می گفت: او را کشتند، خداوند آنان را بکشد... خدا آنان را لعنت کند. رسول خدا(صلی الله علیه وآله) را دیدم که پارچه خیبری را رویِ علی و فاطمه و حسن و حسین کشید؛ آن گاه عرض کرد: بارخدایا! اینان اهل بیت(علیهم السلام) من هستند، رجس و پلیدی را از آنان دورساز و پاکشان گردان(۱۰).(۱۱)

پی نوشت: