به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ نشست علمی "خلافت و ترکیه جدید" پیش از ظهر امروز ـ چهارشنبه 26 آذرماه 1399 ـ در سالن امام موسی صدر دانشگاه ادیان و مذاهب برگزار شد.
عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب در ابتدای این نشست با بیان اینکه بررسی ریشه های قدیمی خلافت در بحث ترکیه جدید مهم است، اظهار داشت: تئوری خلافت از زمان عباسیان شکل گرفت و هسته مرکزی، حساسیت و تمرکز بر قدرت و شوکت است. لذا برای رسیدن به این هدف، به فردی نیاز پیدا کردند که شوکت و قدرت داشته باشد.
حجت الاسلام و المسلمین دکتر «محمد مسجد جامعی» در تشریح خلافت به عنوان تئوری از زمان عباسیان گفت: حکومت در دوران بنی امیه در چهارچوب ملوکیت و پادشاهی است و آنان غیر از شام، در بقیه مناطق سیاست ظالمانه ای داشتند. دوران عباسیان تئوری خلافت شکل می گیرد چون شاهد تکمیل فرهنگ و تمدن و علوم اسلامی هستیم. همچنین بنی عباس بر اساس قوم و خویشی با پیامبر(ص) و با شعار "الرضا من آل محمد" به خلافت رسید و قلمر عباسی ها بسیار گسترده بود و از لحاظ قومی، دینی و مذهبی شاهد گسل ها و ناآرامی هایی بودند؛ لذا مرکزیت باید به اندازه ای قوی باشد تا قیام ها را سرکوب کند.
وی افزود: از سوی دیگر به دلیل تهدید و جنگ دائمی با رومی ها و بیزانسی ها در مرزها، این مفهوم در ذهن مردم و علما شکل گرفت که هر چقدر خلیفه قوی تر باشد مشکلات کمتر خواهد بود. آنان همچنین در کنار تئوری قدرت به تطبیق شریعت اهمیت می دادند و بعدها هم حاکمان و روسای جمهور برای مشروعیت خود به تطبیق شریعت روی می آوردند. اهمیت خلیفه آن قدر زیاد بود که باید نام او در خطبه ها برده می شد و در کنار نام پادشاه، نام خلیفه روی سکه نقش می بست. از سوی دیگر نام خلافت در ساختار روانی توده مردم بسیار جا افتاده بود.
مسجد جامعی همچنین عنوان کرد: برای کشور ترکیه امروز که حزب عدالت و توسعه در آن حاکم است، عامل اصلی "قدرت" و عامل کمک کننده عثمانی گری است.
وی در مورد ترکیه جدید و رابطه آن با سنت های گذشته عثمانی گفت: هر چند ترکیه از میان آتش و خون و با چنگ و دندان تأسیس شد اما حاکمان ترکیه تمام میراث و عظمت های گذشته را نفی نکردند و از نظر آتاتورک و همکارانش ساختار عثمانی نمی توانست مدرن شود. بین ترک ها، ترک بودن شاخصه و اصل است و آنچه که گذشته را حفظ می کند، هویت ترکی است لذا همان تعریفی که ترکان جوان از فرهنگ ترکی داشتند را آتاتورک ادامه داد.
عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب ادامه داد: ترک ها صحرانورد هستند اما نوع آن با عرب ها تفاوت دارد. ترک ها قدرت دوست، فرمانبر و ملتی قابل انسجام هستند و مطیع بودن، دلیل انسجام داخلی آنان تا به امروز است.
وی درباره جایگاه ارتش در ترکیه گفت: ارتش در تاریخ عثمانی و ترکیه فعلی بسیار مهم است؛ دارای جایگاهی مقبول، محبوب و متفق علیه در همه دوره ها است. در نزد ترک ها ارتش هرچند ضعیف باشد، مقبولیت عمومی دارد.
دکتر مسجد جامعی با بیان اینکه تاریخ عثمانی بدون گسل است، اسلامگرایی ترکیه را به دلیل تحولات خاص در این کشور متفاوت با سایر کشورها عنوان کرد و درباره تعارض همیشگی ترکیه با یونان اظهار داشت: یونانِ اروپایی و مسیحی، مهد تمدن اروپا است و برای اروپایی ها اهمیتِ نمادی دارد، به همین خاطر اروپا همیشه از یونان حمایت می کند. اگر ترکیه با یونان اختلاف داشته باشد کشورهای اروپایی موضع می گیرند؛ در مقابل ترکیه به دلیل عملگرا بودن، با روش های مطابق با اروپا مشکل با یونان را حل می کند.
وی الحاق به اتحادیه اروپا را خواست همه مردم و احزاب ترکیه معرفی کرد و گفت: ترکیه عملا بخش قابل توجهی از معیارهای اتحادیه اروپا را در کشور خود محقق کرده؛ مخصوصا از لحاظ اقتصادی و صنعتی رشد بسیاری داشته است.
این استاد دانشگاه درباره عضویت ترکیه در ناتو گفت: از نظر تعداد نیرو، ترکیه پرشمارترین ارتش پس از آمریکا است. ترکیه ارتش مدرنی دارد و مدرن سازی ارتش که لازمه ادامه محبوبیت آن در بین مردم است، از سوی ناتو و نیروهای خارجی صورت گرفت.
...............
پایان پیام/ 167