به گزارش خبرگزاری اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ حجت الاسلام والمسلمین «مهدی پیشوایی» از اساتید برجسته حوزه علمیه قم امروز ۲۳ مرداد ۱۴۰۰ دار فانی را وداع گفت.
وی متولد سال ۱۳۲۱ بوده و دهها اثر از این محقق و استاد حوزه علمیه قم در باره مسایل مذهبی، تاریخ اسلام و زندگی ائمه اطهار(ع) چاپ و منتشر شده است.
از کتاب های معروف و مهم این مرحوم می توان به کتاب "سیره پیشوایان" که متن درسی حوزه های علمیه و "تاریخ اسلام (از جاهلیت تا رحلت پیامبر اسلام)" که متن درسی دانشگاه هاست اشاره کرد.
استاد پیشوایی از اساتید مؤسسه تحقیقاتی و تعلیماتی امام صادق(ع) و مدیرگروه تاریخ مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) بود.
جزئیات تشییع و تدفین آن مرحوم متعاقبا اعلام می شود.
* زندگینامه مختصر
حجت الاسلام والمسلمین مهدی پیشوایی در سال ۱۳۲۱ در "مشکین شهر" به دنیا آمد. وی پس از پایان تحصیلات ابتدایی، به سفارش مرحوم آیت الله «علی مشکینی» به قم هجرت کرد و در حوزه علمیه این شهر مقدس مشغول به تحصیل شد.
وی در سنین جوانی و سالهای نخست طلبگی حسب وظیفه برای تبلیغ معارف دین و تبیین تاریخ و حماسه عاشورا سفرهای گوناگون تبلیغی داشته و از همین سفرها بود که ایده فعالیت علمی و پژوهش در زمینه تاریخ اسلام به ذهنش آمد.
این تاریخ نگار معاصر در این باره میگوید: "در ایامی که به تبلیغ می رفتم، مانند بسیاری از مبلغان آن دوران از کتاب ها و مقاتل قدیمی استفاده میکردم. اما به مرور زمان مطالعاتم در زمینه تاریخ اسلام بیشتر شد و متوجه نادرستی بسیاری از مطالب درج شده در این کتابها و مقاتل شدم که کم کم اعتمادم از این کتابها سلب شد و هر چه بیشتر در مسائل تاریخ اسلام پیش میرفتم متوجه ضعف و سُستی مطالب این کتابها میشدم و دیگر این مطالب و تذکر به روضه خوانها مرا خسته کرده بود. تا اینکه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی کتابهایی در زمینه تحریفات عاشورا نوشته شد و انتقادات وسیعی در این زمینه به وجود آمد و روشنگری هایی از سوی آیات عظام و علماء و اندیشمندان حوزوی در جامعه صورت گرفت. به مرور زمان این فکر در من تقویت شد که باید طلاب و مبلغین جوان از کتابهای قوی و غنی استفاده کنند ولی باید کتاب معتبری در اختیار آنها گذاشت تا با بنیه علمی و قوی بالای منبر رفته و روضه خوانی کنند".
نوشتن کتاب هایی همچون "مقتل جامع سید الشهداء(ع)" و "ارزیابی انقلاب امام حسین(ع)" و مقالاتی درباره ریشههای تاریخی و اجتماعی و نیز آثار و پیامدهای حادثه کربلا رهآورد همان ایده بود.
استاد حجت الاسلام و المسلمین مهدی پیشوایی را از اواخر دهه ۴۰ شمسی و با ماهنامه "درسهایی از مکتب اسلام" میشناسیم، که علاوه بر عضویت در هیئت تحریریه، چند سالی نیز مدیریت داخلی آن مجله را به عهده داشت. در طول این سالیان بس دراز، چهره ایشان همیشه قرین تلاشهای پر ثمر علمی پژوهشی، به ویژه در حوزه تخصصی تاریخ اسلام، بود.
وی همچنین مدیریت گروه پژوهشی تاریخ موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) و سردبیری فصلنامه علمی تخصصی "تاریخ در آینه پژوهش" را به عهده داشت.
استاد پیشوایی سال ها، علاوه بر حوزه، در دیگر مراکز علمی به امر تدریس اشتغال داشت؛ مراکزی چون: جامعة المصطفی(ص) العالمیة، دانشگاه علم و صنعت تهران، دانشگاه امام صادق(ع)، دانشگاه قـم، مؤسسه تعلیماتی و تحقیقاتی امام صادق(ع)، مدرسه عالی دارالشفاء و مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
آن فقید سعید همچنین با شبکه سراسری رادیو معارف، به عنوان کارشناس عالی تاریخ و سیره، در ارتباط بود.
از مرحوم استاد پیشوایی بیش از ده کتاب و نزدیک به ۲۰۰ مقاله علمی، تخصصی و ترویجی بر جای مانده است. عناوین برخی از آثار استاد پیشوایی به قرار ذیل میباشند:
الف) کتاب ها:
- تاریخ اسلام؛ جلد اول: از جاهلیت تا رحلت پیامبر(ص)
- تاریخ اسلام؛ جلد دوم: تاریخ خلفاء
- سیره پیشوایان (زندگانی سیاسی و اجتماعی ائمه معصومین علیهم السلام)
- امام حسن(ع) پرچمدار صلح و آزادی
- ارزیابی انقلاب امام حسین(ع)؛ ریشههای تاریخی و اجتماعی و آثار و پیامدهای حادثه کربلا
- مقتل جامع سید الشهداء(ع)
- دورنمایی از زندگانی امام باقر(ع)
- پیشوای آزاده (زندگانی سیاسی و اجتماعی امام کاظم علیه السلام)
- شخصیتهای اسلامی شیعه (زندگی نامه تعدادی از صحابه شیعی، مشترکاً با آیت الله العظمی جعفر سبحانی)
- شناخت شیعه (رد وهابیت)
- بحثهایی از فقه تطبیقی (با همکاری حجت الاسلام گودرزی)
- شام؛ سرزمین خاطرهها
- قهرمانان راستین (زندگینامه حدود ۲۰ نفر از یاران بزرگ پیامبر اکرم(ص) به شکل داستان) (ترجمه)
- مبارزات مسلمانان ترکستان (ترجمه)
ب) مقالات:
- ریشههای تاریخی و زمینههای اجتماعی عاشورا
- نقش جبرگرایی در توجیه حادثه عاشورا
- اربعین حسینی در نگاه تاریخی
- از سلطان عبدالحمید تا وارثان آتاترک
- ابو ایوب انصاری در جنگ قسطنطنیه
- ارزشهای اخلاقی در مسلخ سیاست جهانی
- پیشاپیش حوادث
- دوره فتنه و شبهه
- راههای نفوذ اسرائیلیات در تاریخ اسلام
- گفتگو میان اسلام و مسیحیت
- نقش شیعه در تمدن اسلامی
- مبارزات و انقلابهای شیعیان (سلسله مقالات ترجمه و اقتباس از کتاب «جهاد الشیعه» تألیف دکتر سمیرة مختار اللیثی)
- طلوع و غروب امپراتوری عثمانی (سلسله مقالات)
- نقد دیدگاه «گلدزیهر» درباره آگاهی پیامبر از آینده دین خود
- تأملی در آثار و اندیشههای ابن خلدون
- نقد و نظری بر کتاب «تاریخ اسلام» تالیف دکتر محمود طباطبایی
- نقد و ارزیابی کتاب «تاریخ اسلام؛ از بعثت تا غیبت» تألیف دکتر زرگری نژاد
حجت الاسلام والمسلمین مهدی پیشوایی روز ۲۳ مرداد ۱۴۰۰ در شهر "قـم" و در سن ۷۹ سالگی دار فانی را وداع گفت.
............................
پایان پیام/ 218-101