به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ اولین جلسه سلسله نشست های دوشنبه های اخلاق با موضوع نشست اخلاق کاربردی روز دوشنبه ـ 29 آذر ماه 1400 ـ در دانشگاه بین المللی اهل بیت(ع) برگزار شد.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) در ابتدای این نشست هفته پژوهش را به دانشجویان، پژوهشگران و اساتید دانشگاه بین المللی اهل بیت(ع) تبریک گفت.
آیت الله «رضا رمضانی» درباره عرصه های فعالیت دانشگاه بین المللی اهل بیت(ع) اظهار داشت: این دانشگاه باید به فضل الهی در شأن و جایگاه خود از جهات معرفتی، علمی و دانشی قرار گیرد. کسانی که در دانشگاه حضور پیدا می‌کنند باید بتوانند در کشورهای خود تأثیرگذار و مدیر باشند. برای تحقق این مهم باید جوانب سخت افزاری و نرم افزاری بررسی شود و در حوزه نرم افزاری و سخت افزاری تلاش هایی انجام پذیرد.
وی خطاب به مدیر، اساتید و دانشجویان دانشگاه اهل بیت(ع) گفت: مدیریت دانشگاه می تواند به منزله قوه عاقله باشد. قوه عاقله می تواند وضعیت دانشگاه را برای رشد لازم تنظیم کرده و تدبیر بیاندیشید. اساتید دانشگاه نیز با تخصص های خود و با ارئه مباحث، رکن دیگری هستند که می توانند نقش آفرین باشند. اما رکن سوم دانشجویان هستند که همه اینها برای این است که دانشجویان در مقاطع تحصیلی بتوانند در رشته تخصصی خود تحصیل کرده، متخصص و متعهد شوند و بتوانند وظایفی که برعهده دارند را انجام دهند.
* ضرورت تعلیم و تعلّم از دیدگاه اسلام
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) درباره ضرورت تعلیم و تعلّم از دیدگاه اسلام عنوان کرد: وقتی ما می خواهیم جامعه دینی را تعریف کنیم یکی از ویژگی های جامعه دینی، تحقیق و پژوهش است. لذا در اسلام تأکید شده که حرکت جامعه باید بر اساس تعلیم یا تعلّم علم باشد. یعنی عده ای باید آموزش دهند و عده‌ای نیز باید آموزش ببینند. و در مرحله بعدی کسانی که آموزش دیده هستند، باید آموزش دهند. پیامبر(ص) می فرمایند إنَّما بُعِثتُ مُعَلِّما یعنی من مبعوث شدم تا معلم بشر باشم. وَ یُعَلِّمُهُمُ الکِتبَ وَ الحِکمَة اشاره به این نکته دارد و یکی از صفات بارز و شایسته پیامبر معلم بودن است.
وی ادامه داد: اگر جامعه بخواهد رشد کند باید تمام ابعاد را در نظر گیرد و تفکر را مبنا اصلی قرار دهد. در روایات آمده است که لَيْسَتِ اَلْعِبَادَةُ بكَثْرَة اَلصِّيَامِ وَ اَلصَّلاَةِ عبادت به نماز و روزه زیاد نیست و قرآن تفکر را مورد تأکید قرار می‌دهد. روایت «تَفَکُّرُ ساعَةٍ خَیرٌ مِنْ عِبادَةِ سَبْعَیْنَ سَنَةً.» به این معنی است که یک ساعت فکر کردن بهتر از 70 سال عبادت است. وقتی کسی از کلاس درس و دانش بیرون می‌آید باید اندیشمند باشد. در هر بخش و رشته ای اندیشه و اندیشیدن را باید به دانشجو یاد داد؛ لذا خود استاد باید به روز باشد. شکل سوم محب العلم بودن است. پس شخص باید عالم، متعلم یا محب العلم باشد و جامعه ای پیشرفت می کند که این 3 ویژگی در آن وجود داشته باشد.
* علم زمینه اقتدار سیاسی و نظامی را فراهم می کند
استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم با بیان اینکه علم می تواند زمینه اقتدار سیاسی و نظامی را فراهم آورد، افزود: بدون وجود علم اقتدار سیاسی و نظامی حاصل نمی شود. به همین جهت در روایات آمده "العلم سلطان" علمی که بیان می کنیم معنای واژه science در زبان انگلیسی نیست بلکه به معنای مطلق علم است. یعنی هر علمی می تواند نقش آفرین باشد و انسان را به حقیقت برساند.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) درباره اهمیت تحقیق و پژوهش عنوان کرد: بحث روش شناسی در علوم مختلف تعریف خاص خودش را دارد. در روایات آمده "لا عمل کالتّحقیق" یعنی هیچ عملی مثل تحقیق نیست؛ بنابراین نقش تحقیق و پژوهش بسیار مهم است. تحقیق و پژوهش در همه جا به عنوان پشتوانه عمل می کند و اگر استادی پژوهش جدید و تحقیقات روزآمد نداشته باشد، رشد لازم علمی را نخواهد کرد.
وی افزود: اگر دانشگاه بین المللی اهل بیت(ع) می‌خواهد به سمت و سوی برند شدن برود باید سطح پژوهش آن ارتقاء یابد و کلاس‌های درس، تفکر محور و بر مبنای اندیشه و فکر باشد. برای پیشرفتِ آموزش، پژوهش باید سطح بالایی داشته باشد. باید درباره محورهای پژوهشی جامع نگری داشته باشیم. همچنین برای اینکه علم جایگاه خود را بیابد باید در کنار آن، اخلاق و معنویت باشد.
* روش های تحقیق و پژوهش در دانشگاه اهل بیت(ع) به نحو شایسته ای پیاده شود
آیت الله رمضانی در توضیح اهمیت اخلاق و معنویت گفت: مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب، هفت توصیه داشتند که نخستین آن پیشرفت علم و دانش و بعد اخلاق و معنویت است. علم و اخلاق، سبک زندگی اسلامی برای رسیدن به جامعه آرمانی است.
وی عنوان کرد: در دانشگاه بین المللی اهل بیت (ع) توسعه رشته خواهیم داشت و امیدواریم روش های تحقیق و پژوهش در این دانشگاه به نحو شایسته ای پیاده شود.
استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم در پایان خطاب به مدیر، اساتید و دانشجویان دانشگاه اهل بیت(ع) در بیان توصیه های اخلاقی گفت: ما باید به عنوان یک انسان روی عیب های خود مطالعه داشته باشیم. اگر کسی روی عیب های خویش مطالعه کند از عیب های دیگران غافل می‌شود.
وی در ادامه گفت: ما آدمیان باید وجود معنایی و معنوی پیدا کنیم یعنی باید بدانیم موجود بیهوده ای نیستیم و معنا داریم و خداوند حکیم است که این موجود معنادار را آفریده است. خداوند در قرآن می فرماید "افَحسبتُم اَنمَّا خلَقناكم عَبَثاً و اَنَّکُمْ اِلَينا لا تُرْجَعونَ این آیه به معناداری انسان اشاره دارد. همه ی هستی بر اساس حق آفریده شده است. "مَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَ مَا بَيْنَهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ" چرا که می فرماید "هو حق المبین" او حق است و از حق، حق ساطع می شود. و زمانی که به داستان انسان می رسیم، خداوند انسان را به بی نهایت دعوت می‌کند و مهم همین است. "وَاللَّهُ يَدْعُو إِلَىٰ دَارِ السَّلَامِ" انسان به بی نهایت دعوت شده است. پس راه معرفت هم از درون و هم بیرون برای تمامی آدمیان باز است و ما باید از این راه معرفت و شناخت بهرمند شویم.
* دانشگاه بین المللی اهل بیت(ع) باید پژوهشکده داشته باشد
در این نشست حجت الاسلام و المسلمین دکتر «سعید جازاری» رئیس دانشگاه بین المللی اهل بیت(ع) اظهار داشت: داشتن یک پژوهشکده برای دانشگاه امری ضروری است. همچنین تلاش‌های صورت گرفته در عرصه انتشارات ثمره ارزشمندی برای دانشگاه است.
وی افزود: پژوهش برای ما و بسیاری از کشورها و مراکز علمی رکن اول توسعه امروز است. بسیاری از کشورهای توسعه یافته جهان نظام آموزش را پژوهش محور کرده اند و علت آن این است که وقتی تمامی امور، پژوهش محور پیش بروند حوزه دانشگاهی و دیپلماسی علمی کشور رشد می‌کند.
جازاری با بیان اینکه مفهوم پژوهش محور به معنای خروج از متن با احترام به متن است، ادامه داد: در بین دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری بحث ما متن محوری نیست بلکه پژوهش محوری است. در کشورهای توسعه یافته مبنای آموزش به سمت مدرسه محوری پیش می‌رود. یعنی بعد از اتمام لیسانس اولویت مدرسه است. اصطلاح مدرسه به معنای مراکز آموزش عالی که در آن فوق لیسانس و دکتری وجود دارد، است. وظایف این مدارس این است که دانشجویان دوره لیسانس را بورس می‌کنند. بنابراین ما هم به عنوان یک مجموعه دانشگاهی در تلاش هستیم تا جایگاه دانشگاه را با کمک اساتید و دانشجویان ارتقاء دهیم. ما دو نشست و همایش در ابتدای سال جاری خواهیم داشت که اولین همایش بین المللی دانشگاه خواهد بود.
..........................
پایان پیام/ 167 احمد محبوبی