مرثيه سرايي همواره به عنوان هنري ريشه‌دار در تاريخ ديرينه فرهنگ و ادب استان اردبيل احساسات و ذايقه‌هاي لطيف شاعران اين دياررا براي علاقه مندان و دوستداران اهل بيت به تصوير كشيده است.
هرچند كه سايه زندگي پيچيده شهري بر سر اين هنر طي چند سال اخير سنگيني كرده و مانع آن شده كه صاحبان طبع‌هاي لطيف در اين خطه شاعر خيز در خلوت و آرامش آثار بديعي همچون شاعران اعصار گذشته خلق نمايند اما با اين اوصاف شاعري و مرثيه سرايي در اردبيل هنوز هم جايگاه ويژه‌اي دارد.
درتاريخ ايران مرثيه‌سرايان اردبيلي بي‌شك نقش ارزنده و گرانسنگي در روايت حماسه بزرگ عاشورا و انتقال آن به نسل‌هاي امروزي داشته‌اند. بگفته صاحبنظران، هنر شعر دراردبيل در دوره صفويه بدلیل علاقه شديد قلبي مردم اين ديار به ائمه اطهار و خاندان عصمت و طهارت (ع) در ادبيات منطقه مطرح شد ، به اوج درخشش خود رسيد.
از آن هنگام بود كه ده‌ها نفر با نظمي روان و دل‌نشين به توصيف حماسه حسيني و مدح و منقبت و ذكر مصائب ائمه معصومين (ع) پرداختند.
امروز نيز اشعار مرثيه سرايان معروف اردبيلي كه با هنرنمايي مداحان اهل بيت به شكلي دلپذير و تاثير گذار ارايه مي‌گردد، نقش به‌سزايي دربرپایی عزاداري‌هاي ماه محرم در مناطق آذري‌نشين و ساير نقاط كشور دارد.
در مرثيه شاعران اردبيلي به واقعه بزرگ كربلا از زاويه‌هاي گوناگون پرداخت شده و در آن‌ها حماسه بزرگ پديد آورندگان عاشورا ، مظلوميت اهل بيت و قساوت يزيد و يزيديان به زيبايي هر چه تمام عرضه شده است.
مردم اردبيل بعنوان يكي از پيشگامان پذيرش دين اسلام، به خاندان عصمت و طهارت عشق ورزيده و اديبان خوش ذوق منطقه از آن زمان مدح و منقبت چهارده معصوم (ع) را به نظم و نثر كشيده‌اند.
كارشناسان معتقدند سروده‌هاي حماسي برخي از مرثيه سرايان معاصر اردبيلي به‌عنوان شاهكارهايي ازفرهنگ تشيع در نوع خود كم نظير مي‌باشند. عباسعلي يحيوي مرثيه سراي اردبيلي مي‌گويد: شمار دقيق آثار و كتب مرثيه شاعران متوفي و درحال زندگي در اردبيل مشخص نيست اما شايد از يكصد عنوان فراتر رود.
وي معتقد است: شاعران غير مرثيه پرداز نيز دست كم بايد در سروده‌هاي خود نيم نگاهي به شور و حال سالار شهيدان داشته باشند . همچنین شاعران نوحه‌پرداز متوفي اردبيلي از شنيده‌هاي خود در منابر علما و نيز مطالعه كتاب‌هايي چون مقاتل، تاريخ اسلام و وقايع كربلا در سرودن اشعار حماسي استفاده مي‌كردند.
يك شاعر اردبيلي مي‌گويد: در طول ۴۲سال شاعري توانسته است كتاب "دولت بيدار" و "شرح بي‌نهايت " را در رثاي معارف و مصايب كربلا به چاپ برساند.
انجمن شعر و ادب اردبيل در تمام اعياد ملي، مذهبي شب‌هاي شعر برگزار مي‌كند. درحال حاضر علاوه‌بر انجمن شعر و ادب استان انجمن‌هاي ادبي آل محمد ، دارالارشاد حسيني و حافظ نيز در اين منطقه به‌صورت مستقل فعاليت دارند.
از شاعران پرآوازه اردبيلي مرحوم عباسقلي يحيوي پدر عباسعلي است كه قلم توانايش ۶۵سال درباره حماسه عاشورا نوشته است. از اين شاعر ملقب به تاج‌الشعرا ده‌ها اثر ارزشمند از جمله بساط كربلا ، اسرار عاشورا ، پرچم عزا و آخرين آثار به يادگار مانده است.
پایان پیام / پریسا نجات ( خبرنگار ابنا در اردبیل )