به گزارش خبرگزاري ابنا، دکتر «عبدالرسول عبوديت» با اشاره به تاثير نفس بر بدن و تاثير بدن بر نفس گفت: "ابن سينا" در بحث تناسخ قائل است كه نفس هيچگونه تعلقي به بدن ندارد و نفس، علت حقيقي بدن نمي باشد و در حقيقت نفس علت بالعرض در وجود بدن مي باشد و علت بالذات در حدوث آن مي باشد.
وي سه نقش براي بدن قائل شد و گفت: بدن علاوه بر اين كه علت حدوث نفس است ، محل تصرفات نفس و علت تكثر نفس هم مي باشد و نفس نمي توانست به تنهايي علت تكثر نفس باشد و به همين دليل است كه با اينكه بدن محل تصرف نفس است ولي با فساد بدن، نفس باقي مي ماند.
این استاد فلسفه در ادامه با اشاره به اشكالات "ملا صدرا" به اين نظريه، گفت: اشكال به عليت بالعرض بدن براي نفس، اشكال به مغايرت وجود في نفسه نفس و وجود لغيره نفس و لزوم عدم اختلاف ماهوي بين نفس و عقل مي باشد كه "ابن سينا" به آن قائل است، از جمله اشكالات مطرح شده از سوي "ملا صدرا" به "ابن سينا" مي باشد.
وي در تنقيح نظر "ملا صدرا" درباره نقش بدن براي نفس، گفت: "ملا صدرا" برخلاف حكما قبلي كه فقط به مرتبه عقلاني نفس توجه كرده اند، نفس را ذو مراتب مي داند و وجود في نفسه نفس را با وجود لغيره نفس، عين همديگر مي داند كه در مراتب مادي نفس و قبل از بلوغ صوري (مرتبه عقل بالفعل) مي باشد.
عبوديت افزود: ار جمله آثار اين نظريه مي توان به لزوم نقش بدن به منزله ماده براي نفس قبل از بلوغ صوري، لزوم وجود مرتبه طبيعي مادي براي وجود في نفسه نفس و لزوم فساد نفس با فساد بدن اشاره كرد.
وي با اشاره به نقش نفس براي بدن گفت: فلاسفه قبلي هرگونه عليت وجودي نفس را براي بدن نفي مي كردند و "ملا صدرا" قائل است رابطه نفس با بدن مثل رابطه ماده با صورت است كه فيض وجود از مفارق بر اين جاري مي شود و با فساد بدن ، نفس فاسد مي شود و بالعكس.
این استاد دانشگاه ادامه داد: در مورد نقش نفس و بدن بر يكديگر، حكماي قبلي قائل به عدم تلازم ذاتي اين دو براي يكديگر بودند ولي "ملا صدرا" مي گويد كه بين اين دو تلازم صورت و ماده در مرتبه طبيعي نفس وجود دارد.
دكتر "عبوديت" افزود: نحوه تركيب نفس و بدن براي فيلسوفان قبلي مطرح نبوده است و فقط "ابن سينا" در كتاب "مبدا و معاد" به آن اشاره مي كند ولي "ملا صدرا" بطور مفصل بحث مي كند و تركيب آن دو را اتحادي مي داند نه انضمامي و قائل است كه بين بدن و نفس يك چيز لطيف تر است كه نام آنرا روح بخاري مي نامد كه بدن اصلي نفس است و تنها راه جواب اينها بحث تشكيك در وجود است.
گفتنی است در پایان جلسه دکتر «عبدالرسول عبوديت» به سوالاتي كه از سوي حاضرين مطرح شد پاسخ داد.
پايان پيام/130