به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ کتاب «شش قدرت برتر معاصر جهان اسلام» تألیف سید سلمان صفوی،
کارشناس عالی جهان اسلام از سوی مرکز بین المللی مطالعات صلح و آکادمی مطالعات ایرانی
لندن در ۶۳۲ صفحه در لندن و تهران، به تاریخ دی ۱۴۰۱، ژانویه ۲۰۲۳ منتشر شده است.
در اینکتاب تحولات سیاسی، نظامی، اقتصادی و فرهنگی ۶ قدرت برتر جهان اسلام یعنی پاکستان، مصر، ترکیه، ایران، اندونزی و عربستان در سده معاصر (۱۳۰۰-۱۴۰۰ ش) در ۶ فصل تحلیل شده است. کتاب دارای نمودارها، عکسها و نقشههای رنگی، نمایه و منابع انگلیسی و فارسی است. این کتاب با مطالعات میدانی و رویکردی نو تحولات ۶ قدرت برتر جهان اسلام را بر اساس آخرین آمار و منابع علمی انگلیسی و فارسی تحلیل کرده است. این کتاب برای دانشجویان علوم سیاسی، جغرافیای سیاسی، جغرافیای نظامی، علوم دفاعی، دافوس و مطالعات منطقهای مفید و مناسب است. روش تحلیل گفتمان، روش تحلیل این تحقیق علمی است.
جایگاه ژئوپلیتیک جهان اسلام، همیشه نقش ویژهای به آن در رابطه با صلح و امنیت منطقهای و جهانی داده است. لذا بررسی تاریخ تحولات ۶ قدرت برتر جهان اسلام در دوره معاصر، برای شناخت علمی منطقه و جهان اسلام از منظر روابط بین الملل و امنیت ملی ضروری است. «شش قدرت برتر معاصر جهان اسلام» در دوره معاصر بر اساس مؤلفههای مانند توان نظامی (ادوات نظامی، بودجه نظامی، تعداد پرسنل نظامی)، جمعیت، سرزمین، جغرافیا و اقتصاد، بر اساس گزارش گلوبال فایر پاور؛ کشورهای پاکستان، مصر، ترکیه، ایران، اندونزی و عربستان به ترتیب شش قدرت برتر نظامی جهان اسلام در سال ۲۰۲۲ هستند.
به عنوان نمونه، نویسنده در فصل چهارم به جمهوری اسلامی ایران پرداخته و نوشته است: ایران دارای کهنترین تمدن و فرهنگ جهان است. این تمدن با تشکیل پادشاهیهای عیلامی در هزاره چهارم قبل از میلاد آغاز شد. ایران نخستین بار توسط مادها، در قرن هفتم پیش از میلاد متحد شد و در قرن ششم پیش از میلاد به اوج سرزمینی خود رسید. زمانی که با تأسیس امپراتوری هخامنشی توسط کوروش بزرگ به یکی از بزرگترین امپراتوریهای تاریخ جهان تبدیل و اولین ابرقدرت جهان شد. حکومت مقتدر صفویه مهمترین حکومت ایران پس از اسلام است. کشور ایران، جامعهای با قومیتها و فرهنگهای گوناگون است. گروه قومی و فرهنگی غالب ایران، نژاد آریایی و برآمده از فارسی زبانان است. در کنار آنها قومیتهای دیگری نظیر اقوام پرجمعیت آذری و کُرد وجود دارند. عموم اقوام فارس، آذری، کرد، لر، بلوچ، و ارمنی تحت نام و پرچم ایران همدل متحدند. نوروز عید ملی همه ایرانیان از همه اقوام و ادیان و مذاهب است. ایرانیان پیرو مذاهب شیعه، سنی، مسیحیت، یهودیت و زرتشتیت اند. پیروان مذهب تشیع، اکثریت ملت ایران را تشکیل میدهند. زبان رسمی ایران فارسی است ولی زبانهای دیگر مثل آذری و کردی نیز در بخشهای از ایران رایج است.
تاریخ ایران معاصر به دو دوره پهلوی (۱۳۰۴-۱۳۵۷) و جمهوری اسلامی (۱۳۵۷-) تقسیم میشود. در دوره پهلوی حکومت ایران، استبدادی، سکولار، اقتصاد کمپرادور و ارتش وابسته به آمریکا شد. ایران زمان جنگ جهانی دوم اشغال متفقین شد و در سال ۱۳۴۹ شمسی (۱۹۷۱ م) بحرین را از ایران جدا کردند. دوره حکومت پهلوی یکی از سیاهترین دورههای تاریخ ایران است که با فرهنگ، اقتصاد و ارتش ملی مبارزه شد، و ایران تبدیل به یکی از اقمار نظامی، اقتصادی و سیاسی آمریکا شد و استقلال نظامی، سیاسی و اقتصادی خود را از دست داد. اما در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ ملت ایران به رهبری امام خمینی انقلاب کردند و جمهوری اسلامی ایران را تأسیس کردند. امروز جمهوری اسلامی ایران یکی از مهمترین قدرتهای نظامی جهان اسلام است. طبق گزارش «گلوبال فایر پاور»؛ ایران چهارمین قدرت نظامی جهان اسلام و چهاردهمین قدرت نظامی جهان است. ایران از آغاز پیروزی انقلاب اسلامی سیاست همگرایی با جهان اسلام را پیش گرفت. پس از خروج ترامپ از برجام، ایران سیاست خارجی نگاه به شرق را مبنای روابط بین الملل جدید خود قرارداد و در دسامبر ۲۰۲۱ عضو سازمان همکاریهای شانگهای (Shanghai Cooperation Organization) شد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به مرور تحولات گسترده ای در سازمان و توان نظامی ایران ایجاد شد و ایران مبدل به یک قدرت مستقل نظامی شد. چنان که در حال حاضر نقش تعیین کننده ای در امنیت منطقه خاورمیانه دارد. در حالی که قبل از انقلاب، ارتش ایران از نظر تجهیزات و توانایی ساخت ادوات جنگی کاملاً وابسته بود. طی چهل سال گذشته، با استفاده از تجربیات گرانبهای دوره دفاع مقدس، ایران مقتدرانه ابداعات اساسی در تولید تجهیزات دفاعی داشته و پیشرفتهای مهمی در زمینه صنایع دفاعی پیشرفته و تولید ادوات دفاعی داشته است. مهمترین رخداد نهادی- دفاعی بعد از انقلاب تأسیس سپاه پاسداران در اردیبهشت ۱۳۵۸ بود. سپاه پاسداران ستون فقرات دفاع از انقلاب، امنیت ملی و نهضتهای آزادیبخش است. ایران پس از انقلاب موفق شد اداوت و تجهیزات نظامی پیشرفته تولید کند که مهمترین آنها مجموعه انواع موشک، پهباد، زیردریایی، تانک و خودروهای زرهی است. موشکهای دوربرد و میان برد بالستیک ایران به ویژه سری موشکهای «شهاب» موجب هراس دشمنان ایران شده است. سیاست دفاعی ایران بر اساس سیاست بازدارندگی با توان موشکی است. پس از انقلاب ۱۳۵۷، ایران گامهای بلندی در توسعه اقتصادی برداشت و در رشتههای صنایع نفت و انرژی، صنایع غذایی، صنایع فلزی، صنایع ساختمانی، صنایع دارو سازی، و صنایع سنگین کارخانجات متعدد تأسیس شد. بزرگترین موانع اقتصاد ایران، سو مدیریت، تحریمهای اقتصادی آمریکا و تحریمهای بانکی است. ایران رتبه دوم ذخایر گاز طبیعی و چهارمین ذخایر اثبات شده نفت خام را در جهان داراست.
صفوی در پایان پیشنهاد کرده است که ایران با توجه به وضعیت توازن قوا منطقهای باید بی درنگ بر بودجه تحقیقات علمی و دفاعی خود جهت ترفیع اقتدار و امنیت ملی بیفزاید. در حوزه علوم سیاسی، سید سلمان صفوی، قبلاً کتابهای «گفتمان انقلابی در جهان اسلام»، «تاملی در فلسفه سیاسی» و «دیپلماسی و امنیت ملی آسیای غربی در سال ۱۳۹۹» را منتشر کرده است. این کتاب در ایران از طریق انتشارات سلمان آزاده، تهران، به نشانی اینترنتی ذیل به صورت «پی دی اف» یا چاپی قابل خریدن است:https://iranth.com/i/
..............................
پایان پیام/348