خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا / سرویس صفحات فرهنگی:
رجب، شعبان و رمضان نام سه ماه از ماه های قمری است که اهل دل و معنا با شنیدن نام این ماه ها ناخداگاه به یاد عبادت، توسل، تضرع، استغفار، توبه و راز و نیاز و نزدیکی بیشتر با پروردگار می افتند و از خود بی خود می شوند و آرزو می کنند که بتواند در این فرصت مغتنم و فرصت بندگی با خدای خویش خلوت کنند و جان و دل خود را با آب توبه و استغفار از گرد و غبار گناه و آلودگی پاک کنند.
هفتمین چراغ هدایت امام كاظم( عليه السلام ) درباره ماه رجب میفرمایند: رَجَبٌ شَهرٌ عَظيمٌ ، يُضاعِفُ اللّهُ فيهِ الحَسَناتِ ويَمحو فيهِ السَّيِّئاتِ . رجب، ماه بزرگى است. خداوند در اين ماه، حسنات را مى افزايد و گناهان را مى زدايد.
احمد عارفخانی فعال فرهنگی و کارشناس رسانه به مناسبت حلول ماه رجب به بیان 20 نکته طلایی درباره ماه رجب و بهره مندی از فیوضات این ماه عزیز از زبان رهبر معظم انقلاب، پرداخته است که تقدیم خوانندگان ابنا میشود:
**20 نکته طلایی درباره فضیلت ماه رجب در کلام امام خامنه ای**
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
به قلم: احمد عارفخانی
(فعال فرهنگی و کارشناس
رسانه)
◀️ 3 بهمن 1401
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
در فضیلت ماه رجب المرجب همین بس که آغازش با ولادت پنجمین اختر تابناک آسمان ولایت و امامت،امام محمد باقر (علیه السلام) شروع می شود و در میانه این ماه ولادت مولود کعبه امیرالمومنین علی (علیه اسلام) قرار دارد که مصادف با ایام البیض و فصل اعتکاف و همنشینی با بندگان خالص خداست و در ایام پایانی نیز فصل برگزیده شدن و مبعوث شدن رسول گرامی اسلام حضرت محمد مصطفی(صلَّي الله عليه و آله و سلّم) است.
همچنین از جمله برکات و آثار این فصل از نیایش با خدواند فرصت راز و نیاز و استغفار و انابه به درگاه معبود در ماه رجب است که پيامبر خدا صلى الله عليه و آله در این باره می فرمایند خداوند متعال، در آسمان هفتم، فرشته اى گماشته است كه به آن ، «داعى» مى گويند و چون ماه رجب فرا رسد، آن فرشته، هر شبِ آن ماه را تا صبح، ندا مى دهد : «خوشا بر ذاكران، خوشا بر طاعت كنندگان».
خداوند متعال نيز در اهمیت ماه رجب مى فرمايد : «من ، همنشين كسى هستم كه با من ، همنشين باشد و مطيع كسى هستم كه اطاعتم كند و آمرزنده كسى هستم كه از من ، آمرزش بخواهد . ماه، ماه من است و بنده، بنده من و رحمت، رحمت من. هر كه مرا در اين ماه بخوانَد ، پاسخش مى گويم و هر كه از من [چيزى ]بخواهد، عطايش مى كنم و هر كه از من هدايت جويد ، راه نمايش باشم . اين ماه را رشته اى بين خودم و بندگانم قرار داده ام. هر كس به اين رشته (ريسمان) چنگ زند، به من مى رسد.(الإقبال : ج ۳ ص ۱۷۴ ، بحار الأنوار : ج ۹۸ ص ۳۷۷ ح ۱ . حكمت نامه پيامبر اعظم صلَّي الله عليه و آله و سلّم ۶ - جلد ۶ صفحه : ۳۰۲)
حضرت آیت الله العظمی خامنه ای در مناسبت های مختلف و دیدارهای گوناگون با گروه های مختلف مردمی، دانش آموزی، دانشجویی و مسئولان به بهره برداری و غنمیت شمردن فرصت ماه رجب اشاره کردند و از ماه رجب با تعابیری از جمله فرصت تقرّب به ارزش های الهی، ماه توسل، ماه تقرب، ماه رحمت و برکت الهی، بهار عبادت و تضرّع و توسل الی الله یاد کردند.
در ادامه 20 نکته طلایی درباره ماه رجب و بهره مندی از فیوضات این ماه عزیز را از زبان رهبر معظم انقلاب بیان خواهیم کرد:
1- این ماه، مقدمه‌ای برای ماه شعبان و بعد ماه رمضان است
خوب است از فرصت این ایام متبرک ماه رجب برای توجه به لزوم تلاش در هر مرحله‌ای که هستیم و به هر کاری که مشغولیم، استفاده کنیم. به‌طوری که از ادعیه‌ی ماه رجب به دست می‌آید، بنده گمانم این است که این ماه، مقدمه‌ای برای ماه شعبان و بعد ماه رمضان است، این‌که این سه ماه، فرصتی برای خودسازی در طول سال و تأمین ذخیره و نیروی لازم برای حرکت عظیم زندگی و سرنوشت است.(بیانات در دیدار مسئولان دستگاه قضایی 23 دی 1371)
2- ماه رجب یک فرصت تقرّب به ارزش های الهی و تقرّب به ذات مقدّس پروردگار و فرصت خودسازی است
ماه رجب یک فرصت تقرّب به ارزشهای الهی و تقرّب به ذات مقدّس پروردگار و فرصت خودسازی است. این ایّامی که در روایات ما به‌عنوان ایّام برجسته معرّفی شده‌اند، اینها همه فرصتند؛ هر فرصتی هم نعمت است و هر نعمتی هم نیازمند شکر و سپاس است. شکر و سپاس نعمت هم این است که انسان نعمت را بشناسد، بر طبق اقتضای این نعمت رفتار کند، از آن بهره ببرد، نعمت را از خدا بداند و آن را در راه خدا به کار ببرد؛ ماه رجب از این نعمتها است. (بیانات در دیدار فرماندهان نیروی انتظامی جمهوری اسلامی 6 اردیبهشت 1394)
3- در این ماه توسّلات خودتان به درگاه پروردگار عالم را هر چه میتوانید بیشتر کنید
از ماه رجب قدردانی کنید؛ در این ماه توسّلات خودتان به درگاه پروردگار عالم را هرچه میتوانید بیشتر کنید؛ به یاد خدا باشید و کار را برای خدا انجام بدهید؛ این تلاشی که میکنید، این زحمتی که میکشید، برای خدا قرار بدهید.(بیانات در دیدار فرماندهان نیروی انتظامی جمهوری اسلامی 6 اردیبهشت 1394)
4- ماه رجب است، فرصت بندگى است
اوّلاً ماه رجب است، فرصت بندگى است. همه‌ى عرض و طول زندگى ما میتواند زمینه‌اى باشد براى بندگى درست، که سعادت واقعى هم در همین است. بعضى از مناسبتها، فرصتهاى ما را افزایش میدهند، که از جمله ماه مبارک رجب است. خودمان را آماده کنیم، براى هم دعا کنیم که خداوند توفیق بدهد در این ماه و ماه شعبان و ماه مبارک رمضان خودمان را بسازیم،یک قدم پیش برویم، بالا برویم.(بیانات در دیدار معلمان و فرهنگیان سراسر کشور17 اردیبهشت 1393)
5- بیشتر این[دعاهای رجب] ناظر به جهات توحیدی است
در دعاهای ماه رجب که از ائمه (علیهم‌السّلام) مأثور است، انسان وقتی نگاه میکند، میبیند بیشتر این دعاها ناظر به جهات توحیدی است؛ پرداختن به عظمت الهی، به صفات الهی، خود را در مقابل این عظمت مشاهده کردن، راه روشن را به سوی پروردگار شناختن، دانستن و به آن میل و رغبت پیدا کردن. یکی از خصوصیات دعاهای ماه رجب این است: توجه دادن به توحید، توجه دادن به خدا، به اسماء و صفات الهی. (بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم 25 اردیبهشت 1392)
6- این ماه را باید قدر دانست
این ماه را باید قدر دانست. اول این ماه، متبرک است به ولادت امام باقر (علیه‌السّلام)؛ آخر این ماه، متبرک است به بزرگترین حادثه‌ی تاریخ؛یعنی بعثت پیغمبر. در نیمه‌ی این ماه، جوانان ما سالهائی است که این سنت حسنه را در کشور رائج کرده‌اند؛ سنت اعتکاف را، رفتن در مساجد را، روزه گرفتن را. واقعاً چقدر منظره‌ی زیبا و معطّری است که جمع کثیری از جوانهای ما برخلاف سیره‌ی متعارف جوانهای دنیا که غرق در شهوات و تمایلات نفسانی هستند، روزها و شبهائی را روزه بگیرند؛ بروند در یک مسجدی بنشینند، اعتکاف کنند؛ شب و روزشان را ذکر و فکر و شنیدن معارف الهی و شنیدن احکام و مذاکره‌ی علم حقیقی - که علم توحید است - قرار دهند؛ این خیلی چیز مهمی است.(بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم 25 اردیبهشت 1392)
7- ماه رجب، ماه رحمت و برکت الهی است
ماه رجب، ماه رحمت و برکت الهی است. از پیغمبر مکرم اسلام نقل شده است که فرمود: «اللّهمّ بارک لنا فی رجب و شعبان». این ماه و ماه شعبان، گذرگاه مؤمنان به سوی ماه ضیافت الهی - ماه مبارک رمضان - است.(بیانات در مراسم بیست و دومین سالگرد رحلت امام خمینی14 خرداد 1390)
8- ماه رجب، بهار عبادت و تضرّع و توسل الی الله است
اگر بخواهیم این عدالت را اجرا کنیم، قدم اول این است که ما به کمک الهی اعتماد داشته باشیم و رابطه‌ی دل خودمان را با خدا محکم کنیم؛ اینجا میرسیم به مسئله‌ی دعا، عبادت، تضرّع، مناجات و توسّل بالله. ماه رجب، بهار عبادت و تضرّع و توسل الی الله است. این ایام عبادت را - این ماه رجب را، ماه شعبان را و بالاتر، ماه رمضان را - دست کم نباید گرفت.(بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم در سالروز میلاد حضرت علی (علیه‌السلام)26تیر 1387)
9- این اعتکاف را ملت ما خیلی قدر بدانند
من خدا را شاکرم که میبینم مردم ما و بخصوص جوانان ما، دلشان به سمت معنویت، به سمت خدا، به سمت دعا و به سمت تضرع متمایل است. امروز روز سیزدهم رجب است؛ روز شروع اعتکاف است. شما ببینید هزاران نفر جوان ما، امروز رفته‌اند و در مساجد گوناگون - در سرتاسر این کشور - نشسته‌اند و مشغول اعتکاف شده‌اند؛ با دهان روزه، با شکم خالی و لبهای تشنه، در این هوای گرم با خدای متعال تضرع میکنند و حرف میزنند. این خیلی ارزش دارد؛ این اعتکاف را ملت ما خیلی قدر بدانند. (بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم در سالروز میلاد حضرت علی (علیه‌السلام)26تیر 1387)
10- ماه تشبه به امیرالمؤمنین است.
پس ماه رجب است، ماه عبادت است، ماه توسل به پروردگار است، ماه تضرع است؛ و در این راه، ماه تشبه به امیرالمؤمنین است. با خدا ارتباطمان را قوی کنیم تا در میدانهای زندگی بتوانیم با اراده‌ی محکم، با قدم استوار و با ذهن روشن، وارد هر میدانی بشویم. (بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم در سالروز میلاد حضرت علی (علیه‌السلام)26تیر 1387)
11- رجب، ماه صفا دادن به دل و طراوت بخشیدن به جان است
رجب، ماه صفا دادن به دل و طراوت بخشیدن به جان است؛ ماه توسل، خشوع، ذکر، توبه، خودسازی و پرداختن به زنگارهای دل و زدودن سیاهیها و تلخی ها از جان است. دعای ماه رجب، اعتکاف ماه رجب، نماز ماه رجب، همه وسیله‌یی است برای این‌که ما بتوانیم دل و جان خود را صفا و طراوتی ببخشیم؛ سیاهی ها، تاریکی ها و گرفتاری ها را از خود دور کنیم و خودمان را روشن سازیم. این، فرصت بزرگی است برای ما؛ بخصوص برای کسانی که توفیق پیدا میکنند در این ایام اعتکاف کنند(بیانات خطبه های نماز جمعه.28 مرداد 1384)
12- رجب، بیشتر ماه نماز است
برای این‌که انسان بتواند وقتی وارد این تالار شد، چشمش باز باشد، غافل نشود، دچار گیجی و گولی نشود که سرش را بیندازد پایین و از این در وارد شود و از آن در بیرون برود؛ نگاهی به دوروبر کند و استفاده‌یی ببرد و برای این‌که این آمادگی در من و شما پیدا شود، این ماه رجب و شعبان را قرار داده‌اند؛ رجب یک‌جور، شعبان یک‌جور دیگر. رجب، بیشتر ماه نماز است؛ شعبان، بیشتر ماه دعا و روزه است؛ (بیانات در دیدار وزیر و مدیران وزارت اطلاعات 13 مهر 1383)
13- همه دعاهایی که در این ماه وارد شده، درس است؛ صِرف لقلقه زبان نیست
همه بدبختیهای بشر، ناشی از دوری از خداست. لذا در اسلام فرصتهایی برای ارتباط ویژه با خداوند متعال معیّن شده است. یکی از این فرصتها ماه رجب است. ماه رجب را قدر بدانید. همه دعاهایی که در این ماه وارد شده، درس است؛ صِرف لقلقه زبان نیست. این دعاها را با حضور قلب و با آگاهی از عمق معنای آنها، بر دل و زبانتان جاری کنید.(بیانات در دیدار خانواده‌های شهدای نیروهای مسلح 4 مهر 1380)
14- وقتِ مناجات و تضرّع و توجّه به حضرت ربّ‌الارباب است
در آستانه ماه مبارک رجب هستیم که ماه بسیار بزرگ و مبارکی است. این ماه و ماه شعبان و ماه رمضان، عید بندگان صالح خدا و اولیاءاللَّه محسوب میشود؛ چون وقتِ مناجات و تضرّع و توجّه به حضرت ربّ‌الارباب است. بشر در هر برهه‌ای از زمان و در هر شأنی از شؤون اجتماعی که باشد، به ارتباط با خداوند و دعا و توجّه و تضرّع نیاز دارد. این نیاز،یک نیاز اساسی است. بدون ارتباط با خدا، انسان در درون خود تهی است؛ بیمغز و بیمعنا و بیمحتواست. توجّه به خداوند و ارتباط با او، روحی است در کالبد انسان واقعی و حقیقی. هر فرصتی را برای استحکام رابطه بین «عبد» و «رب» باید مغتنم شمرد؛ و فرصت ماه رجب، از این فرصتهاست.(بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم 29 مهر 1377)
15-دعاهایی که در این ماه وارد شده، درسهای تربیت است
دعاهایی که در این ماه وارد شده، درسهای تربیت است. دعا را باید شناخت. دعا در عین این‌که دلِ انسان را با خدا متّصل و جان آدمی را سرشار از صفا و معنویت میکند، فکر و ذهن او را هم هدایت مینماید. این دعاها درس است. اگر در معانی این دعاها تدبّر کنیم، بزرگترین هدیه‌های معنوی الهی را در اینها خواهیمیافت. انسان به این درسها کمال احتیاج را دارد. ماه رجب و ماه شعبان، مقدّمه ماه رمضان هم هست. همه اینها مقدّمه «لیلةالقدر» است. چقدر خوب است که جوانان عزیز ما و عموم مردم، دلهای خودشان را در این ماه، آماده ورود به ماه مبارک شعبان و ماه مبارک رمضان کنند.(بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم 29 مهر1377)
16- در ماه رجب به ذکر، دعا و توسل اهمیت بدهید
الان در ماه رجب هستیم؛ ماهی که روزهای متبرّکی دارد. از این ایام استفاده بردن و معنویت را تقویت کردن و با خدا ارتباط برقرارکردن و ذکر و دعا و توسّل را اهمیت دادن از وظایف است. (بیانات در دیدار مردم قم 19 دی 1371)
17- دعاهای ماه رجب یک دریائی از معرفت است
امروز جامعه‌ی انقلابی ما، مردم مؤمن ما، نیاز به این دارند که این آرامش را، این سکینه را، این طمأنینه و وقار را در خودشان هرچه بیشتر به وجود بیاورند. «الا بذکر الله تطمئن القلوب». یاد خداست که دلها را در ماجراهای طوفانی دنیا و زندگی حفظ میکند. یاد خدا را مغتنم بشمارید. ایام ماه رجب نزدیک است. دعاهای ماه رجب یک دریائی از معرفت است. در دعا فقط این نیست که انسان دل را به خدا نزدیک میکند؛ این هست، فراگیری هم هست. در دعا هم تعلیم است، هم تزکیه هست. دعا هم ذهن را - این دعاهای مأثور از ائمه (علیهم‌السّلام) - روشن میکند، حقایقی را، معارفی را به ما می‌آموزد که در زندگی به آنها نیاز داریم، و هم دل را متوجه به خدا میکند. ذکر الهی را خیلی باید مغتنم بشمرید.(خطبه‌های نماز جمعه‌ی تهران 29 خرداد 1388)
18-یک روز ماه رجب، یک نعمت خداست
ماه رجب، ماه مبارکی است؛ ماه توسل و تذکر و توجه و تضرع و استغاثه و محکم کردن پیوند دلهای محتاج و نیازمند ما به ذیل لطف و فضل الهی است. این روزها را قدر بدانید. هر یک روز ماه رجب، یک نعمت خداست. در هر ساعتی از این ساعات، یک انسان اگر هوشمند و زرنگ و آگاه باشد، میتواند چیزی را به دست بیاورد که در مقابل آن، همه‌ی نعمتهای دنیا پوچ است؛ یعنی میتواند رضا و لطف و عنایت و توجه الهی را به دست آورد. (خطبه‌های نماز جمعه‌ی تهران 19بهمن 1369)
19-ماه استغفار است
ماه رجب فرصت خوبى است؛ ماه دعاست، ماه توسل است، ماه توجه است، ماه استغفار است. دائم هم باید استغفار کنیم. هیچ کس هم خیال نکند که من از استغفار مستغنى‌ام. پیغمبر خدا میفرماید که: «انّه لیغان على قلبى و انّى لأستغفر اللَّه فى کلّ یوم سبعین مرّة». بلاشک پیغمبر هم حداقل روزى هفتاد مرتبه استغفار میکرد. استغفار براى همه است؛ بخصوص ماها که در این تحرکات مادى، در این دنیاى مادى غرقیم و آلوده‌ایم. استغفار بخشى از این آلودگى را پاکیزه میکند و از بین میبرد. ماه استغفار است؛ ان‌شاءاللَّه فرصت را مغتنم بشماریم.(بیانات در دیدار نمایندگان مجلس شوراى اسلامى 3 تیر 1388)
20-شما جوان ها از این فرصت ها بهتر میتوانید استفاده کنید
یاد خدا، ذکر خدا، دعاهایی که وارد شده، توجّه به مضامین این دعاها، تلاوت قرآن، نماز اوّل وقت، پرهیز از گناه، اخلاق نیک، در این ماه فرصتهای بزرگی است که در اختیار همه‌ی ما هست امّا شما جوانها از این فرصتها بهتر میتوانید استفاده کنید؛ درست مثل این فرصتهای مادّی. (بیانات در دیدار اعضای انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان 1 اردیبهشت 1395)
...........................
پایان پیام/ 268