به گزارش روابط عمومي دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم، در پيام آيتالله جعفر سبحاني به همايش «قرآن، انسان، پرسش» آمده است: حس كنجكاوي، يكي از ابعاد روحي انسان را تشكيل ميدهد، گويي اين حس مانند دو حس ديگر (حس اخلاقي و حس زيبايي) بخشي از فطرت انسان است كه او را به سمت تكامل و كسب آگاهي سوق ميدهد. اگر آفرينش بشر با اين حس آميخته نبود، در مراحل ابتدايي، باقي ميماند و تمدن بشري را پديد نميآورد.
در بخش ديگري از اين پيام آمده است: قرآن مجيد خبر از پرسش مشركان و مؤمنان از پيامبر ميدهد و ميفرمايد: "يسألونك ..." آنگاه پاسخ سئوال از طريق وحي در اختيار پيامبر قرار ميگيرد و او پاسخ لازم را ميدهد؛ اين نوع سخن گفتن در قرآن، بيانگر آن است كه قرآن، پرورش دهنده حس كنجكاوي است و هرگز موضعگيري و پرخاشگري نسبت به كنجكاوان و حقيقتطلبان ندارد.
در اين پيام تصريح شده است: نصاراي نجران، وارد مدينه شدند و بر اينكه "عيسي پسر خداست"، اصرار ميورزيدند، تنها دستاويز آنان اين بود كه او بدون پدر به دنيا آمده است، طبعا بايد داراي پدري باشد و آن نميتواند جز خدا كسي ديگر به حساب آيد. در حالي كه پيامبر گرامي از طريق وحي روشنترين پاسخ را در اختيار آنان قرار داد.
در پيام آيتالله سبحاني تصريح شده است: اگر تولد بدون پدر، نشانه فرزندي خدا باشد، آدم در اين مطلب اولويت دارد؛ چون به فرمان الهي با امر "كن"، بدون پدر و مادر پديد آمده است. بنابراين، اسلام، از پرسش و پاسخ و گفتمان سازنده، استقبال ميكند و زندگي پيامبر (ص) بر اين مطلب گواه است. هيچگاه ديده نشده كه فردي از پيشوايان معصوم، يك سئوال معقولي كند و آنان در دادن پاسخ، طفره روند و يا پرسشگر را توبيخ كنند.
در اين پيام تاكيد شده است: اما نكته مهم اين است كه سئوال و جواب بايد داراي شرايطي باشد تا براي شنونده و كساني كه در كنار او هستند، سودمند و سازنده گردد. در درجه نخست، بايد سئوال براي فهميدن و كسب آگاهي باشد، نه براي تحقير پرسششونده كه نتواند پاسخ گويد. به تعبير ديگر پرسشگر هدف مقدسي را تعقيب كند تا از اين راه، خود و ديگران را به كمالي برساند، از اين رو امام علي(ع) ميفرمايد: "سل تفهما و لا تسئل تعنتا" (نهجالبلاغه، حكمت 320) "پرسش تو بايد براي آگاهي طلبي باشد نه دردسر آفريني."
در بخش ديگري از اين پيام آمده است: شرط ديگر اينكه سئوال بايد معنيدار بوده و به كار زندگي انسان در دنيا و آخرت آيد، پرسش از مسائلي كه از افق فكر و مسائل مورد نياز به دور است، بايد ترك شود. امير مؤمنان (ع) بالاي منبر فرمود: "سلوني قبل ان تفقدوني"، "از من بپرسيد پيش از آن كه مرا از دست بدهيد."
در ادامه اين پيام تاكيد شده است: شايسته مقام آن بود كه عاقلان و فرهيختگان عراق، از حقايق عالم آفرينش و درجات جهان ديگر پرسش كنند و پردههاي ابهام را كنار بزنند، ولي متأسفانه شخصي برخاست و گفت: شمار تارهاي موي سر من چند تا است؟ حضرت فرمود: اگر بخواهم بگويم ميتوانم، ولي تو از كجا ميپذيري؟! و به جاي آن از يك امر غيبي خبر داد كه سال 61 هجري در كربلا محقق گشت.
در پيام آيتالله سبحاني همچنين بيان شده است: اگر سئوال داراي شرايطي است، پاسخ هم بايد نسبت به مورد سئوال، شرايط لازم را داشته باشد. پاسخگو بايد اطلاعات جامع و كافي داشته باشد و متخصص و آگاه باشد، پاسخگويي انسانهاي نادان و ناوارد، نه تنها سودي ندارد، بلكه بر گمراهي و ترديد و سرگرداني پرسشگران ميافزايد. متأسفانه امروز به خاطر فراواني مدعيان پاسخگويي، اين شرط در پاسخگويي به معارف اسلامي و احكام شرعي، كم نمود دارد و هر فردي با خواندن چند برگ از كتابهاي ديني، بر مسند پاسخگويي نشسته و بر گمراهيها ميافزايد.
در ادامه اين پيام اضافه شده است: شگفتا متخصص "چشم" در مسائل پيچيده "قلب" اظهار نظر نميكند، ولي در معارف و مسائل ديني اين شرط رعايت نميشود، از اين جهت بايد از طرف حوزههاي علميه، مراكز پاسخ به سئوالات، راهاندازي و به جامعه معرفي شود و از اظهار نظر دينفروشان و رمالان و خرافهپرستان جلوگيري به عمل آيد. آنچه كه اين شرط را بايسته و شايسته ميكند، آن است كه روز به روز دامنه شبهات گستردهتر ميشود و شبهات جديد و يا پرسشهاي ديرينه با لباس تازه به ميدان ميآيند. چه بسا گروههايي براي توليد شبهه، كمربسته و با تزريق شبهات بر جامعه ميخواهند به آرمانهاي باطل خود برسند.
در اين پيام تصريح شده است: اكنون در خارج از كشور، رسانههاي متعددي براي توليد شبهه و ايجاد لغزش و ترديد در فكر و ايمان جوانان ما پديد آمده، شب و روز كارشان شبههپراكني است. موج شبهات به كشور رسيده و خواه ناخواه، جوانان، از آن آگاه ميشوند. از اين رو ضروري به نظر ميرسد كه مراكز پاسخگويي
از طرف شخصيتهاي علمي، مجهز و كارآمد شوند و فقط افراد متخصص، عهدهدار پاسخگويي باشند، نه هر فردي كه ورقي چند خوانده و اصطلاحي چند آموخته است.
اينجانب از برگزاري اين همايش، تقدير ميكنم و اميدوارم به نتايجي كه برشمرديم نائل آيند و شخصيتهاي علمي كشور را براي پاسخگويي، ترغيب كنند.
پایان پیام/130