به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ کتاب انسانشناسی
اجتماعی (انسان اجتماعی در اندیشه اسلامی و علوم اجتماعی) تألیف «مجید کافی» عضو هیأت
علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در ۲۸۷ صفحه به همت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در
زمستان ۱۴۰۱ به بهای ۱۰۰ هزار تومان منتشر شد.
این نوشتار درصدد بررسی رابطه انسان و اجتماع در پرتو اندیشه اجتماعی به عنوان موضوع علوم اجتماعی است. به عبارت دیگر موضوع این کتاب نوعی انسان شناسی از منظر علوم اجتماعی و جامعه شناسی (انسان شناسی اجتماعی) است که در واقع مقدمه فهم مباحث علوم اجتماعی نیز هست.
این کتاب در سه بخش و ۹ فصل تنظیم شده است: بخش اول شامل مقدمه، خاستگاه اندیشه انسان اجتماعی و انسان اجتماعی شده است. بخش دوم بردارنده پارادایمهای انسان شناسی: انسان در پارادایم اثباتی، انسان در پارادایم تفسیر و انسان در پارادایم انتقادی و سرانجام گزارشی کوتاه درباره انسان در پارادایم پست مدرن بخش سوم نیز انسان اجتماعی از منظر پارادایم اسلامی در فلسفه اسلامی و در نظریههای اجتماعی دینی که خود نوعی نظریه دینی تلقی می شود، اختصاص یافته است.
مؤلف در بخشی از مقدمه نوشته است: انسان دارای موجودیت دوگانه فردی و اجتماعی است. هر گاه از منظر روانشناسی بدان نگاه شود، انسان در استقلال و ویژگیهای متمایزش پررنگ میشود و تا اندازهای جامعه دیده نمیشود، اما هنگامی که از منظر جامعه شناسی دیده میشود، فردیت انسان دور میشود یا در نهایت تنها یک شخص بی اختیار و بازیچه الزامهای اجتماعی به نظر میآید؛ اما یک رابطه دو سویه بین موجودیت فردی و اجتماعی انسانها وجود دارد. اگرچه نه تنها افراد در جامعه هستند، جامعه نیز درون افراد شکل میگیرد.
روابط بین افراد، جامعه را تولید میکند و جامعه از طریق فرهنگ بر روی افراد تأثیر میگذارد. در عین حال رابطه بین فرد و جامعه که به یک معنا مکمل هم هستند، گاهی نیز با هم تعارض پیدا میکند. گاهی جامعه فرد را سرکوب میکند و فرد خواهان رهایی از یوغ جامعه است. جامعه بر افراد حاکم است، از این راه که آنان را در جهت اهداف خود مجبور به خدمت میکند و افراد در امر بازتولید اهداف اجتماعی به کار گرفته میشوند. همیشه بین خودمحوری و جامعهمحوری درگیری و تضاد وجود دارد. هر کدام از این مفاهیم تقلیل ناپذیرند، هر چند که وابسته به یکدیگر هستند و این امر مبنای شناخت انسان را پیچیده میکند.
..............................
پایان پیام/348