در رقابتی که این روزها برای دستیابی به فرصتهای بیشتر سرمایه گذاری در عرصههای مختلف عراق به راه افتاده، به طور حتم میتوان منطقه خودمختار کردستان را همچون دروازه ای بزرگ تلقی کرد که توجه بسیاری از سرمایه داران خارجی را به سوی خود جذب کرده است. چنان که هم اکنون سران کرد در صدد آن هستند به طرق مختلف با ترغیب و تشویق شرکتهای تجاری بین المللی زمینه حضور بیشتر آنها را در منطقه آرام کردستان فراهم آورند.
اما این روند این روزها موانعی جدی در ورای اختلافهای دیرینه مقامات عراق و ساکنان کردنشین آن دارد. تا پیش از این روادیدی که در دو فرودگاه بین المللی کردستان یا در محدوده مرزی این منطقه با ایران و ترکیه صادر میشد، میتوانست مجوزی برای ورود اتباع خارجی به بغداد و سایر شهرهای عراق باشد. به طوری که بیشتر بازرگانان و خبرنگاران خارجی برای ورود به عراق این مسیر ساده را انتخاب میکردند. اما به تازگی نوری المالکی اعلام کرد که تمامیکسانی که از این پس از راه کردستان و بدون در اختیار داشتن روادیدی که مقامات دولت مرکزی آن را تایید کردهاند، در عراق تردد کنند دستگیر و از کشور خارج میشوند. به همین راحتی دروازه بزرگ عراق به روی خارجیها بسته شد. نوری مالکی برای کاهش قدرت دولت کردستان همه عزم خود را جزم کرده است.
طی سالهای گذشته کردهای عراق به رغم امنیت بسیار مرزهای کردستان، همواره در میانه روند سیاسی عراق به کنار گذاشته شده بودند. به رغم آن که این روزها خشونت در مناطق مختلف عراق فروکش کرده، اما منازعات ارضی اعراب و کردهای عراق در استان کرکوک و بخشهایی از نینوا و دیاله بار دیگر فضای خطرناکی را در عراق پدید آورده است. در این میان کردها بیش از هر زمان دیگر عنان از کف داده و ناراضی هستند چرا که مساله قراردادهای نفتی این منطقه و ناکامی آنها از انعقاد قرارداد با مخالف خوانیهای دولت مرکزی آنها را به شدت برافروخته کرده است.
کردها هنوز به دنبال آن هستند تا از طریق برگزاری رفراندوم کرکوک و سایر مناطق کردنشین عراق را که طی حکومت صدام حسین به شدت عربی شده بودند، بخشی از خاک خودمختار کردستان کنند. این رفراندوم باید در پایان سال 2007 میلادی برگزار میشد اما هر بار به دلایلی به تعویق افتاد. کردهای عراق هم چنین به دنبال حق اکتشاف و استخراج منابع عظیم نفتی خود هستند. حتی آنها تاکید دارند در صورت احراز چنین حقوقی سهمی از سود به دست آمده را به طور حتم با سایر مناطق عراق تقسیم میکنند اما با این حال هنوز این امر محقق نشده است.
این روزها اهالی کرد عراق به شدت نگران این موضوع هستند که مبادا بار دیگر در بغداد دیکتاتوری نظیر صدام سربرآورد. حتی نایب رییس مجلس کردستان نوری المالکی را "صدام دوم" خطاب میکند و روش او را در تقابل با کردهای این سرزمین همچون شیوه صدام معدوم میداند. مالکی که به سبب حمایتهای همواره آمریکاییها تا به حال قدرتی نسبتا بالا در عراق در اختیار داشت، با انتخابات پارلمانی عراق بیش از گذشته بر مسند وزارت خود با خیالی آسوده تکیه میزند.
اعراب عراق در پس سکوت و خاموشی معنادار آمریکاییها در قبال اهالی کردستان این روزها روند تازه ای را برای به حاشیه راندن مقامات کردستان آغاز کردهاند. نوری مالکی و مسعود بارزانی رییس دولت کردستان روابطی بسیار متشنج با هم دارند و ماههاست که با هم ملاقات نکردهاند.
نوری مالکی به خوبی نقاط ضعف اهالی کردستان را شناخته و قصد دارد از طریق همین مسیر در پیکره دولت کردستان رسوخ کند. مساله حق کنترل و نظارت بر مناطقی مانند کرکوک و خانقین از مواردی است که طی ماههای گذشته تنشهای بسیاری میان مقامات کرد و عرب عراق پدید آورده است. نوری المالکی حتی برای محک واکنش کردها، شمار فراوانی از نظامیان خود را در نزدیکی سرزمینهای آنها مستقر کرد. هر چند که هر اقدامی از سوی مالکی باز هم نتوانست کردنشینهای عراق را تحریک و وادار به رویارویی با دولت مرکزی کند. مالکی حتی برای کاهش قدرت کردها دست به اصلاح قانون اساسی زد.
گرچه مالکی تحرکات بسیاری برای کاهش قدرت سران کرد انجام داده اما در حال حاضر این تنش و اختلاف در حزب اتحاد میهنی دوست کردستان یکی از دو حزب کارآمد این منطقه با رهبری جلال طالبانی است که بر پیکره سیاسی کردستان عراق لطمه میزند. پنج تن از سران حزب اتحاد میهنی با ادعای حاکمیت مطلق طالبانی استعفا دادند. البته همه دوباه بر سر کار آمدند چرا که طالبانی به آنها وعده تحقق تعدادی از خواستههایشان را داده است. در چنین شرایطی نچیروان بارزانی نخست وزیر دولت کردستان بر توهم جنگ عرب و کرد دامن زد. او از آمریکاییها خواسته است تا پیش از عقب نشینی نظامیان ایالات متحده از عراق، راهکاری برای حل مناقشات اعراب و کردهای عراق بیندیشند.
در حال حاضر بسیاری از سیاستمداران غربی از تنشهای کنونی میان اقوام عرب و کرد عراق به شدت نگران هستند. آنها گمان میکنند که آمریکا باید بیش از این سازمان ملل و حتی اتحادیه اروپا را در بازی پیچیده عراق وارد کند. حتی عده ای انتظار دارند که باراک اوباما فرستاده ویژه ای را نیز برای حل مناقشه کردستان تعیین کند که البته عراق و درگیریهای بسیار آن هم، در خیال سران کاخ سفید جایی ندارد چه رسد به منطقه کردستان و مردم مضطرب آن!
انتهای پیام/105