به گزارش خبرگزاری اهل
بيت (ع) ـ ابنا ـ علامه سید دلدار علی نقوی نصیرآبادی هندی غفران مآب (۱۲۳۵ - ۱۱۶۶ هجری قمری)؛ مجتهد، فقیه و متکلم شیعه اهل هندوستان بود.
وی نجف و مشهد به تحصیل پرداخت و از عالمانی مانند بحرالعلوم، صاحب ریاض، میرزا مهدی شهرستانی و سید محمدمهدی خراسانی، اجازه روایت و اجتهاد کسب نمود. وی در ابتدا اخباریمسلک بود، اما پس از چندی به مکتب اصولی گروید. سید نقوی مؤسس مکتب اصولی در هند شناخته شده و کتابی با عنوان «اساس الاصول» نوشته است.
گفته شده وی مورد احترام حاکمان شیعه سلسله اوده در لکهنو بود و با کمک آنها توانست حرم امام حسین(ع) را بازسازی کند و اولین نماز جمعه شیعه در شبه قاره هند را در لکهنو اقامه کند. او حسینیه و مساجدی در هند تأسیس کرد. «مرآة العقول فی علم الاصول»، «منتهی الافکار فی اصول الفقه» و همچنین کتابهایی در نقد تحفه اثناعشریه را تألیف کرده است.
زندگینامه
علامه سید دلدارعلی نقوی نصیرآبادی هندی فرزند محمدمعین در سال ۱۱۶۶ هجری قمری در قریه نصیرآباد واقع در شهر لكهنو در ايالت اوتارپرادش هندوستان بهدنیا آمد. طبق نقل کتاب ورثة الانبیاء، وی در ۱۷ ربیع الثانی بهدنیا آمده است. گفته شده که نسب وی با ۲۲ واسطه به امام هادی(ع)، امام دهم شیعیان میرسد در ۱۲۳۵ هجری قمری لقب «غفرانمآب» به وی داده شد. نجمالدین از اجداد نقوی، اولین کسی است که از سبزوار در ایران به هندوستان سفر کرد تا به سلطان محمود غزنوی کمک کند و در ۵۰ کلومتری لکهنو سکونت گزید.
علامه سید دلدارعلی نقوی در ۱۹ رجب ۱۲۳۵ هجری قمری در لکهنو درگذشت و در حسینیه دار التعزیه دفن شد که این مقام، امروزه با نام حسینیه غفرانمآب شناخته میشود.
فرزندان
علامه سید دلدارعلی نقوی پنج فرزند داشت: سلطان العلما سید محمد نقوی (او از عالمان، فقیهان و متکلمان هندوستان بود و در ۱۹ سالگی به اجتهاد رسید. او تألیفات فراوانی داشت که احیاء الاجتهاد، بضاعة مزجاة، گوهر شاهوار و مناقب ائمه اطهار از آثار اوست). سید علی (او از قراء برجسته زمان خود بوده و مجموعه مراثی اباعبدالله در آثار او وجود دارد). سید حسن (او از عالمان لکهنو بوده و تألیفاتی همانند باقیات الصالحات، تذکرة الشیوخ، تحریر اقلدیس داشته و در سال ۱۲۷۳ هجری قمری در هندوستان فوت کرد). سید مهدی (او در سن ۲۳ سالگی در حیات پدر فوت کرد) و سید حسین علیین (مفسر و محدث).
جایگاه علمی
علامه سید دلدارعلی نقوی تحصیلات خود را نزد پدرش آغاز کرد و سپس از استادان متعددی از هندوستان استفاده کرد. او برای تحصیلات سطوح عالی به عراق سفر کرد و از اساتیدی همانند وحید بهبهانی، سید علی طباطبایی، سید محمدمهدی بحرالعلوم و سید محمدمهدی شهرستانی استفاده کرد.
نقوی در سال ۱۱۹۴ هجری قمری به مشهد مقدس رفت و آنجا در درس سید محمدمهدی خراسانی شرکت کرد و از وی اجازه اجتهاد کسب نمود. او در سال ۱۲۰۰ هجری قمری به هندوستان برگشت و در نصیرآباد درس اصول فقه را شروع کرد. بهگفته محسن امین عاملی، وزیر سلطنت اَوَدْه او را از نصیرآباد به لکهنو آورد.
ترویج مکتب اصولی در هند
گفته شده که هنگامی که کتاب الفوائد المدنیه محمدامین استرآبادی به شبه قاره هند رسید، شیعیان هند به اخباریان روی آوردند. سید دلدارعلی نیز در ابتدا اخباری بود، ام در نجف با شیخ جعفر کاشف الغطا و سید محسن بغدادی بحث زیادی در این زمینه داشت و در کربلا نیز هر دو مکتب را مقارنهای بحث نمود و در نتیجه، نظریات امین استرآبادی را رد نمود و به مکتب اصولی روی آورد. او پس از بازگشت به لکهنو، کتابی بهنام اساس الاصول در رد الفوائد المدنیه نوشت و در حوزههای هندوستان، جزو کتب درسی قرار گرفت. نقوی در هندوستان بهعنوان مجتهد شهرت یافت و مشغول ترویج مکتب اصولی شد. او مؤسس حوزه علمیه هندوستان و مجتهد شیعه این حوزه شناخته میشد.
سید احمدعلی محمدآبادی، سید محمد بن محمدحامد کنتوری معروف سید محمد قلی، امیرسبحان علیخان، سید حمایت حسین نیشابوری کنتوری، میرزا زینالعابدین، سید یادعلی مؤلف تفسیر قرآن (فارسی)، میر مرتضی محمد کشمیری مؤلف اسرار الصلاة و اوزان شرعیه از شاگردان او بهشمار میروند.
علامه سید دلدارعلی نقوی علاوه بر درس و تدریس، کتابخانه، دو مسجد و دو حسینیه در نصیرآباد و لکهنو تاسیس کرد. او توانست توسط نواب سلطنت اوده ، حرم امام حسین(ع) در کربلا را بازسازی کند.
مقام علمی از نگاه دیگران
از علامه سید دلدارعلی نقوی با القابی همانند علامه فائق، خاتم المجتهدین، آیتاللهالعظمی فی الاولین و الآخرین یاد میکنند. آقا بزرگ تهرانی او را از عالمان بزرگ شیعه و هندوستان میداند. همچنین صاحب ریاض و سید بحرالعلوم به کتاب اساس الاصول و کتاب الموعظ الحسینیه تقریظ نوشتهاند.
اجازه روایت و اجتهاد
علامه نقوی از سید بحرالعلوم و میرزا مهدی شهرستانی اجازه روایت و اجتهاد کسب کرد. طبق نقل اعیان الشیعه، وی برخی تألیفات خود را برای استادان خود در نجف فرستاد و همه آنها به او اجازه دادند.
قیام نماز جمعه
اولین نماز جمعه در شهر لکهنو به امامت علامه نقوی اقامه شد. نقوی پیش از آن، البته قبل از آن، کتابی نیز در زمینه نماز جمعه در عصر غیبت نوشته بود. در همان ایام محمدعلی کشمیری در فضیلت نماز جماعت کتابی نوشته بود که آصفالدوله حاکم سلسله اَوَده، بههمین سبب بر اقامه نماز جماعت توسط شیعیان اصرار کرد و در ۱۳ رجب ۱۲۰۰ هجری قمری اولین نماز جماعت در کاخ نخستوزیری حسن رضاخان اقامه شد. در ۲۷ رجب همان سال اولین نماز جمعه شیعیان، در لکهنو اقامه شد و سید دلدارعلی بهعنوان اولین امام جمعه لکهنو نماز جمعه را اقامه کرد.
.........................
پايان پيام/ ۲۱۳