پاسداشت غدیر، بزرگداشت دین و امر خداست و همه موظف به احیای این روز بزرگ هستیم. در این میان و به جهت اقتضائات موجود، رسانه‌ها رسالت ویژه‌ای برعهده دارند. خبرگزاری اهل‌بیت(ع) – ابنا – به مناسبت فرارسیدن ایام دهه ولایت، از هفته‌ها قبل از این عید بزرگ، به گفت‌وگو با کارشناسان و اندیشمندان پرداخته است.
در ادامه این گفت‌وگوها، با حجت‌الاسلام سیدمرتضی صالحی ساداتی، استاد دانشگاه، مدرس سطوح عالی حوزه و معاون تهذیب مدرسه عالی فیضیه و دارالشفاء در خصوص ویژگی‌ها و پیام غدیر برای نسل امروز به گفت‌وگو پرداخته‌ایم.
ابنا: با عرض سلام خدمت شما و تشکر از وقتی که در اختیار ما قرار دادید. بفرمایید جایگاه غدیر در آیات و روایات چگونه است؟
اهمیّت عید غدیر در روایات زیادی بیان شده و از این روز بزرگ، با عنوان «عیدالله الاکبر» یاد شده است، یعنی بزرگترین عیدی که مسلمانان می‌توانند داشته باشند. دلیلش هم این است که مهمترین عید، عیدی است که بهترین ارمغان‌ها را برای انسان بیاورد. در عید غدیر نیز که عید ولایت و امامت امیرالمؤمنین علیهم‌السلام است، بهترین ارمغان‌ها به انسان هدیه شده، چرا که حاکمیت اسلام، حاکمیت معارف دینی و ارزشهای اسلامی را به دنبال دارد. بنابراین غدیر اهمیّت فوق‌العاده‌ای دارد، به همین سبب از آن به عیدالله الاکبر یاد شده است. در واقع عیدهای دیگر، موقعی عید به شمار می‌روند و موقعی شادآور هستند که موضوع ولایت امام معصوم را داشته باشند و ولایت معصوم بر جامعه حاکم باشد، و الّا اعیاد دیگر معنا پیدا نمی‌کند.
وقتی امام زمان علیهم‌السلام ظهور می‌کنند، نماز عید فطر واجب می‌شود، نماز عید قربان واجب می‌شود، به این علت که ولایت امام معصوم بر جامعه محقق می‌شود و حاکمیت امام معصوم است.
بنابراین عیدهای دیگر هم در پرتوی عید غدیر و در پرتوی تحقق محتوای عید غدیر ارزشمند می‌شوند. پس روز غدیر از این جهت خیلی ارزشمند است و در روایات ما به این مسئله تأکید شده است.
ابنا: اشاره به ولایت، وصایت و جانشینی حضرت امام علی علیه‌السلام از سوی پیامبر در رویدادها و برهه‌های مختلف انجام شده بود، پس چرا یک‌بار دیگر ایشان را به عنوان جانشین معرفی کردند و این اهمیت از چه جهت بود؟
تکرار و مرور یک مسئله‌ای، اتفاقاً نقطه قوت آن است. پیامبر بزرگوار از آغاز تبلیغ دین الهی خود که تازه مسئله اسلام را علنی کرده بودند، جانشینی امام علی علیه‌السلام را اعلام کرده بودند و این امر در جلسه عشیره و بستگان پیامبر اتفاق افتاده بود؛ از همان آغاز که هنوز اسلام عمومی و در جامعه اعلام نشده بود. در آن مرحله و به بیان قرآن «وانذر عشیرتک الاقربین»، حضرت جانشینی امیرالمؤمنین را بیان می‌کردند. این نشانه اهمیت موضوع بود و مهمتر از همه اینها ابلاغ و اعلام در مرحله آخر و سال پایانی حیات پیامبرگرامی اسلام در منطقه غدیر خم بود که حضرت جانشین خودشان را بار دیگر یادآوری و معرفی کردند و این تأکیدی بود بر معرفی‌های قبلی.
توجه به شرایط روز غدیر نیز که در بیشتر کتاب‌های اهل‌سنت و کتاب‌های روایی ما نقل شده، حائز اهمیت است. پیامبر گرامی در آن شرایط حساس که تمام قبایل برای انجام فریضه حج آمده بودند، همه را در آن هوای گرم نگه می‌دارد و مسئله ولایت و جانشینی علی علیه‌السلام را بیان می‌کند؛ برای اینکه موضوع اهمیت ویژه‌ای دارد. اگر پیامبر بارها این را بیان کردند برای اهمیت موضوع و ویژگی خاص امر ولایت امیرالمومنین علیه‌السلام بوده است.
ابنا: پیام روز غدیر برای جامعه و نسل امروز چه می‌تواند باشد؟
پیام روز غدیر برای نسل امروز ما، چند پیام مهم است. نجات جامعه و تأسی به سنّت پیامبر، در واقع پذیرفتن پیام غدیر است؛ همانطور که حضرت رسول فرمودند: هرکه را من مولای او هستم؛ علی مولای اوست. این یعنی پذیرش «مولا» بودن پیامبر و پذیرش پیامبر به عنوان کسی که از طرف خداوند متعال حاکمیت بر جامعه دارد، و قبول و اطاعت او به این است که جانشین او را هم بپذیرد و مسیری را طی کند که رسول خدا برای او ترسیم کرده است. بنابراین یک پیام مهم این است که اگر کسی بخواهد به سنّت پیغمبر عمل کند، راهی جز پذیرش جانشین او نخواهد داشت.
پیامبر گرامی اسلام به حکم آیه قرآن که خداوند فرمود: اگر این مسئله را بیان نکنی، رسالتت را انجام نداده‌ای، در آن شرایط سخت مردم را جمع کرد و مسئله غدیر را بیان نمود. پیامی که از حکم و بیان الهی دریافت می‌کنیم این است که موضوع ولایت و وصایت علی علیه‌السلام اهمیت ویژه‌ای دارد و ما هم باید در روز غدیر، به نحو کامل، با تمام توان و همه جا این مسئله را بیان کنیم تا در بیان مسئله غدیر به پیغمبر اکرم تأسی کرده باشیم. یعنی آن حضرت در سخت‌ترین شرایط، در هوای گرم و آنجایی که همه طوایف بودند، همه را جمع کرد و به کسی اجازه حرکت نداد تا این مسئله را بیان کند. ما این پیام را از حدیث شریف دریافت می‌کنیم که مسئله غدیر را بیان کنیم تا همه انسان‌ها از ولایت امیرالمومنین علیه‌السلام آگاهی و معرفت داشته باشند.
ابنا: به نظر حضرتعالی پیام غدیر را از چه روش و شیوه‌هایی می‌توان به گوش جهانیان رساند؟
در موضوع جهاد، ما دو نوع جهاد داریم: یکی جهاد اصغر و دیگری جهاد اکبر است. جهاد اصغر یعنی جنگ نظامی که می‌رفتند در مقابل دشمن می‌جنگیدند، مثل جنگ تبوک، بدر، اُحد و دیگر غزوه‌ها و سریه‌های صدر اسلام و زمان پیامبر یا زمان امیرالمؤمنین. اما جهاد اکبر، یعنی جهاد با نفس که بزرگتر و با اهمیت‌تر است. از سوی دیگر در مسئله تبیین نیز که مقام معظم رهبری هم به «جهاد تبیین» اشاره کرده‌اند، دو نوع تبیین داریم: تبیین مسائل فرعی که این تبیین اصغر است، اما گاهی تبیین اکبر است و به نظر می‌رسد امروز یکی از وظایف ما جهاد تبیین اکبر است که به نوعی جهاد اکبر نیز قلمداد می‌شود. یعنی بیان مسئله ولایت اهل‌بیت علیهم‌السلام در همه جا، در هر منبر و هر جایگاه علمی و هر نقطه‌ای از جامعه که اثرگذار باشد جزو وظایف اصلی و ویژه انسان است. البته بیان مسئله ولایت با فحاشی یا بدگویی و اهانت به مقدسات دیگران یکی نیست و کمکی به اثبات مطلب نمی‌کند.
مرحوم علامه امینی در نگارش الغدیر سی سال زحمت کشید و کتابی نوشت که اثبات می‌کند ولایت امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام در منابع و بیان علمای اهل‌سنّت ذکر شده است، از بیان بزرگان و از کتاب‌های معتبر اهل‌سنت برای اثبات ولایت امیرالمؤمنین استفاده کرده است. بنابراین هم باید جنبه‌های اثباتی غدیر را بیان کنیم؛ همان کاری که امثال علامه امینی و بزرگان ما انجام داده‌اند و از هر فرصتی برای تبیین اکبر که همان جهاد اکبر است استفاده کنیم.
جهاد اکبر شبانه‌روزی، بیست و چهارساعته، دائمی و همیشگی است و تبیین اکبر نیز باید همیشگی باشد، یعنی ما باید تبیین ولایت را نسب‌العین و در رأس برنامه‌هایمان قرار بدهیم. این تبیین اکبر آشنا کردن مردم به ریل‌گذاری جامعه توسط پیامبر خداست تا جامعه به آن هدف اصلی برسد و از لحاظ اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی رشد کافی را پیدا کند. چه اشکالی دارد در محیط‌های علمی، در رسانه‌ها، در تریبون‌های مختلف، مناظرات علمی برپا شود؟ وقتی بیان حقایق همراه با مستندات محکم و علمی بیان شود، با وحدت هم تنافی نخواهد داشت، وقتی با توهین و شاخ و شانه کشیدن و تامین منافع استکبار و دشمنان اسلام نباشد به حقیقت وحدت‌بخش منجر خواهد شد.
ابنا: اگر برای پایان صحبت، فرمایشی دارید بفرمایید
تلاش‌های ما برای تبیین ولایت و تشریح واقعه غدیر با تمام اهمیت و ویژگی‌ها باید در قدم اول برای جوانان و نوجوانان صورت بگیرد تا امت اسلامی با دیدی باز، راهی را که طریق درست و حقیقی اسلام ناب است و رسول خدا آن را ترسیم کرده انتخاب کنند.
ابنا: بسیار ممنونیم از فرمایشات شما و وقتی که در اختیار خبرگزاری ابنا گذاشتید.
........................
پایان پیام/ 348