به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ جلسه درس اخلاق آیت الله «رضا رمضانی» دبیرکل مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) پیش از ظهر روز شنبه ـ سیزدهم آبان ماه 1402 ـ در مجتمع آموزش عالی زبان، ادبیات و فرهنگ شناسی قم برگزار شد.
آیت الله رمضانی درباره اهمیت تبلیغ اظهار داشت: مبلّغ بودن، سِمَتی از سِمَت‌های انبیاء است و دارای مقام و جایگاهی والا می باشد. پيامبر اکرم (ص) در روایتی فرمود: «إنَّما بُعِثتُ مُعَلِّما یعنی من به عنوان یک معلّم برانگيخته شدم»؛ ایشان در روایت دیگری فرمود: «إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکَارِمَ الْأَخْلَاقِ یعنی به راستی من مبعوث گردیدم تا مکارم اخلاق را کامل کنم»؛ که در این دو بیان به خوبی بر اهمیت تعلیم، تربیت و تبلیغ تاکید شده است.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) پیرامون بایسته‌های تعلیم گفت: معلم، نیازمند دانش برای ترقی خود و جامعه است لذا تعالی محقق نمی شود تا زمانی که علم در جان انسان نفوذ کند. قرآن کریم در ستایش پیامبر اکرم(ص) می فرماید«هُوَ الَّذي بَعَثَ فِي الأُمِّيّينَ رَسولًا مِنهُم يَتلو عَلَيهِم آياتِهِ وَيُزَكّيهِم وَيُعَلِّمُهُمُ الكِتابَ وَالحِكمَةَ وَإِن كانوا مِن قَبلُ لَفي ضَلالٍ مُبينٍ یعنی خدا در میان جمعیت درس نخوانده، رسولی از خودشان برانگیخت که آیاتش را بر آنها می‌خواند و آنها را تزکیه می‌کند و به آنان کتاب (قرآن) و حکمت می‌آموزد هر چند پیش از آن در گمراهی آشکاری بودند».
وی از علامه حسن زاده آملی(ره) یاد کرد و گفت: ایشان معتقد بود که انسان باید متعلّم به تعلیم ربّ باشد، وقتی چنین شد انسان به مقام معلمی می رسد و اگر انسان متعلّم به تعلیم ربّ نباشد، به چنین مقامی دست نمی یابد.
آیت الله رمضانی به اهمیت و ضرورت یادگیری علوم حوزوی اشاره کرد و علم واقعی را نوری دانست که باید از جانب خداوند به انسان اعطا شود.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) با قرائت بخش هایی از حدیث عنوان بصری اظهار داشت: امام صادق(ع) به عنوان بصری گفت که «أَلْعِلْمُ نُورٌ یقْذِفُهُ اللّه فِی قَلْبِ مَنْ یشآء یعنی علم، نوری است که خداوند به قلب هر کس که بخواهد، می‌افکند»؛ بنابراین علم در قلب هر کسی نفوذ نمی کند مگر اینکه قلب قابلیت دریافت آن را داشته باشد. انسان نباید خود را ببیند و باید از خود گذر کند تا علم الهی در قلب او داخل شود.
وی درباره هدف از علم آموزی گفت: علامه جوادی آملی معتقد است که «علم در جسم مادی تبدیل به بار می شود». امام خمینی(ره) نیز می فرماید که این بار تبدیل به حجاب و مانعی برای رشد طالب علم می گردد در صورتی که هدف، طلب علم به تنهایی باشد. لذا علم ابزاری برای تعالی و تکامل است تا موجب ایجاد قابلیت برای انسان شود؛ زیرا فاعلیت خداوند در اعطای علم، تامّ است اما قابل باید آمادگی دریافت نور را داشته باشد. برای نمونه نابینا هیچ وقت از نور بهره نمی برد زیرا هر کس به میزان قابلیت خود از نور استفاده می کند که در دریافتی قلب و عقل انسان نیز چنین می باشد.
آیت الله رمضانی تأکید کرد: اساتید اخلاق به مسائل دینی به عنوان فرصت و تهدید نگاه می‌کنند؛ اگر مبلّغ از معارف دین برای اصلاح خود و تربیت جامعه بهره ببرد، به فرصت تبدیل می‌شود و اگر در این مسیر استفاده نکرد، تهدید و باری برای خود و جامعه است. امیرالمؤمنین(ع) می فرمایند «إذا فسد العالِم، فسد العالَم. اگر عالِم فاسد شد، عالَم فاسد مى شود.» لذا باید در تمام عمر به خدا پناه ببریم و چنانچه خداوند توفیق ندهد، نمی توانیم در مسیر درست حرکت کنیم.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) درباره اهداف تحصیل علم بیان داشت: انسان باید از خود گذر کند تا قابل دریافت علم شود لذا انسان خودبین، خدابین نمی‌شود. بایسته است که درس خواندن و طلب علم برای رضایت خدا باشد تا ماندگار شود. امام صادق(ع) می فرمایند: مَنْ تَعَلَّمَ اَلْعِلْمَ وَ عَمِلَ بِهِ وَ عَلَّمَ لِلَّهِ دُعِيَ فِي مَلَكُوتِ اَلسَّمَاوَاتِ عَظِيماً یعنی هر كه براى خدا علم را بياموزد و بدان عمل كند و به ديگران بياموزد در مقام‌هاى بلند آسمانها عظيمش خوانند». حضرت علی(ع) نیز در خطبه متقین می‌فرماید: «عظم الخالق فی انفسهم فصغر ما دونه فی اعینهم یعنی متقین افرادی هستند که آفريدگارشان در روح و جانشان بزرگ جلوه کرده و به همين دلیل غير خداوند در نظرشان کوچک است».
وی در مذمّت خود برتر بینی گفت: امام رضا(ع) در حدیثی می فرمایند: «لا يَتِمُّ عَقْلُ امْرِء مُسْلِم حَتّى تَكُونَ فيهِ عَشْرُ خِصال: أَلْخَيْرُ مِنْهُ مَأمُولٌ. وَ الشَّرُّ مِنْهُ مَأْمُونٌ. يَسْتَكْثِرُ قَليلَ الْخَيْرِ مِنْ غَيْرِهِ، وَ يَسْتَقِلُّ كَثيرَ الْخَيْرِ مِنْ نَفْسِهِ. لا يَسْأَمُ مِنْ طَلَبِ الْحَوائِجِ إِلَيْهِ، وَ لا يَمَلُّ مِنْ طَلَبِ الْعِلْمِ طُولَ دَهْرِهِ. أَلْفَقْرُ فِى اللّهِ أَحَبُّ إِلَيْهِ مِنَ الْغِنى. وَ الذُّلُّ فىِ اللّهِ أَحَبُّ إِلَيْهِ مِنَ الْعِزِّ فى عَدُوِّهِ. وَ الْخُمُولُ أَشْهى إِلَيْهِ مِنَ الشُّهْرَةِ. ثُمَّ قالَ عليه السلام: أَلْعاشِرَةُ وَ مَا الْعاشِرَةُ؟ قيلَ لَهُ: ما هِىَ؟ قالَ عليه السلام: لا يَرى أَحَدًا إِلاّ قالَ: هُوَ خَيْرٌ مِنّى وَ أَتْقى»؛ معنای این حدیث چنین است که عقل شخص مسلمان تمام نيست مگر اين كه ده خصلت را دارا باشد: از او اميد خير باشد، مردم از بدى او در امان باشند، خير اندك ديگرى را بسيار شمارد، خير بسيار خود را اندک شمارد، هر چه حاجت از او خواهند دلتنگ نشود، در عمر خود از دانش طلبى خسته نشود، فقر در راه خدايش از توانگرى محبوبتر باشد، خوارى در راه خدايش از عزّت با دشمنش محبوبتر باشد، گمنامى را از پُرنامى خواهانتر باشد. سپس در اهمیت دهمین مورد گفت: احدى را ننگرد جز اين كه بگويد او از من بهتر و پرهيزكارتر است.
آیت الله رمضانی درباره شیوه اثرگذاری مبلّغ در جامعه ابراز داشت: برای اینکه تبلیغ اثر داشته باشد، انسان باید خود را بشناسد. خداوند در قرآن خطاب به پیامبر(ص) می‌فرماید: «ما عَلَى ٱلرَّسُولِ إِلَّا ٱلْبَلَٰغُ یعنی بر پیغمبر جز تبلیغ احکام الهی وظیفه‌ای نیست»؛ اینجا بلاغ صرفا به معنای رساندن الفاظ و معانی نیست بلکه منظور رسیدن معارف به جان و دل مخاطبان است که این جز با خودشناسی حاصل نمی شود.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) خطاب به مبلغان گفت: خداوند بزرگترین امانت خود یعنی دین را به مبلّغان سپرده است لذا باید آماده باشید و قابلیت دریافت این بار سنگین را در خود ایجاد کنید. امام صادق(ع) در حدیثی می فرماید: «إنّ اللّه َعزّ و جلّ أدّبَ نبيَّه فأحسنَ أدبَهُ، فلَمّا أكمَلَ لَهُ الأدبَ قالَ: إنّكَ لَعلَى خُلُقٍ عظيمٍ ثمّ فَوّضَ إليهِ أمرَ الدِّينِ و الاُمّة لِيَسُوسَ عِبادَهُ یعنی خداوند عزّ و جلّ پيامبر خود را تربيت كرد و نيكو تربيت كرد و چون ادب را در او به كمال رساند فرمود: به راستى كه تو داراى خويى بزرگ هستى، آنگاه كار دين و امت را به او سپرد تا بندگانش را اداره كند».
وی به حدیث امام علی(ع) که می فرمایند "لاميراثَ كَاْلاَدب" اشاره کرد و گفت: آیت الله العظمی جوادی آملی معتقد هستند که ما سه نوع ادب داریم؛ اول «ادب مع النفس» که به مسائل فردی مربوط است، دوم «ادب مع الغیر» که به مسائل اجتماعی مرتبط است و سوم «ادب مع الله» که از همه مهمتر است و پیرامون ارتباط و تعامل با خالق یکتا می باشد.
آیت الله رمضانی به سفر اخیر آفریقا اشاره کرد و بیان داشت: در جمع طلاب آفریقایی گفتم که برخی برای اسلام آوردن دنبال معجزه بودند اما «بلال» تنها صحابی بود که از پیامبر(ص) معجزه نخواست و کلام پیامبر را معجزه می دانست.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) به وقایع فلسطین اشاره کرد و ابراز داشت: امروز روز ضعف سلطه‌گرانی است که همواره در تلاش بودند تا بشریت را به سلطه درآورند. 50 سال پیش تنها دو بلوک شرق و غرب در عالم وجود داشت که استعمارگری می کردند اما امروزه تنها دین اسلام با مفاهیم عمیق خود توانسته در برابر استکبار بیاستد لذا دو اصل سلبی انقلاب اسلامی ایران یعنی عدم ظلم و انظلام از رویکرد دین در مقابل مستکبرین حکایت دارد؛ در اینباره حضرت امیر(ع) می‌فرمایند "کونا للظّالم خصماً و للمظلوم عوناً یعنی همیشه با ستمگران در ستیز هستیم و همیشه حامی مظلومان عالم خواهیم بود".
.........................................
پایان پیام/ 167