به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ ششمین آئین نکوداشت شاعران آیینی به‌عنوان «سوختگان» با آئین نکوداشت آیت‌الله محمدحسین غروی اصفهانی مشهور به کمپانی با عنوان «شب غروی اصفهانی»، ۱۵ آذرماه از سوی دارالبکاء فاطمةالزهرا (س) تهران در این مکان برگزار شد.
در این مراسم حجت‌الاسلام سیدعباس موسوی‌مطلق، حجت‌الاسلام جواد محمدزمانی و عزت‌الله دهقان سخنرانی و حجت‌الاسلام مودب، حجت‌الاسلام علوی و هادی جانفدا شعرخوانی و محسن عربخالقی، مرثیه‌خوانی نمودند.
*شاهکار آیت‌الله غروی اصفهانی در شعر
عزت‌الله دهقان، استاد دانشگاه و دکترای عرفان اسلامی و نماینده سه دوره مجلس شورای اسلامی، در این مراسم گفت: برگزاری جلسه نکوداشت آیت‌الله‌العظمی آقا شیخ محمدحسین غروی اصفهانی معروف به کمپانی که توسط دوستان در دارالبکاء برگزار شده است از مصادیق تعظیم شعائر است که خداوند می‌فرماید: «وَمَنْ یُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِنْ تَقْوَی الْقُلُوبِ؛ و هر کس شعائر الهی را بزرگ دارد، این کار نشانه تقوای دلهاست.»
وی ادامه داد: مرحوم کمپانی اجداد او اصالتاً اهل نخجوان هستند و سپس به اصفهان مهاجرت کردند به این جهت به او اصفهانی می‌گویند و سپس به نجف رفتند بدین جهت به او غروی گفته می‌شود.
این استاد دانشگاه بیان کرد: نباید به بهانه اینکه اشعار مرحوم کمپانی ثقیل و سنگین است ترک شود، بلکه باید سطح را بالا برد و مداحان نیز باید در اشعار فاخر کار کنند. تا نگردی آشنا زین پرده رمزی نشنوی گوش نامحرم نباشد جای پیغام سروش.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه آیت‌الله کمپانی در علوم بسیاری سرآمد بود، گفت: آیت‌الله محدثی امام‌جمعه تایباد می‌گفت آیت‌الله‌العظمی میلانی یک روز در درس گفتند من دیشب حواشی استادم مرحوم آیت‌الله کمپانی را بر کفایه الاصول خواندم و افتخار می‌کنم که به جابی رسیدم که حرف کمپانی را بفهمم. تحفة الحکیم او نه تنها دست کمی از منظومه ملاهادی سبزواری ندارد؛ بلکه بالاتر است.
وی افزود: مرحوم کمپانی با این افتخارات علمی اما افتخار می‌کند که در مجلس امام حسین (ع) چایی بریزد!
دهقان با بیان اینکه در اشعار آیت الله کمپانی موضوعات مهم علمی مطرح گردیده است، گفت: از جمله این اشعار عبارت‌اند از: ربط حادث و قدیم؛ وحدت وجود، ولایت کلیه الهیه؛ فیض نخست، صادر اول، وحدت نوری پیغمبر و علی علیهماالسلام، وحدت نوری امیرالمؤمنین و فاطمه علیهماالسلام.
وی ادامه داد: شاهکارهای زیادی در اشعار او وجود دارد، مثلاً تمام عناصر مؤثر در صفحه شطرنج را در بیتی خطاب به ذوالجناح این‌گونه سروده است: «پیل تن اسب چرا با رخ مات آمده‌ای شاه را بردی وتنها زفرات آمده ای» و یا احجار کریمه را چگونه با ظرافت آورده است: «در عدن زنگار بدن عقیق یمن شد چه غرق خون تن شهزاده قاسم بن حسن شد» و یا: «لبش چو گوهر رخشان عقیق و لعل درخشان نه از یمن نه بَدَخشان ز کنز مخفی داور / دریغ و درد که یاقوت لعل روح فزایش دریغ و درد که یاقوت لعل روح فزای چه کهربا شد و مرجان دوست را زده آذر»
وی تصریح کرد: در حکمت هم که اشعار او پر از نکات حکمی است؛ مثلاً در آن قصیده در ولادت رسول الله (ص) که گفته است:
عنقاء طبعم یاد کرد، از قلۀ قاف قِدم
روح القدس امداد کرد، در هر نفس در هر قدم
کردم بآسانی صعود، از عالم غیب و شهود
تا قاب قوسین وجود، تا حد اقلیم‌عدم
گشتم چه از خود بی‌خبر، نخل امیدم داد بر
زد آفتاب عقل سر، حتی انجلت عنی الظلم
دیدم بعین حق عیان، در مجمع روحانیان
ما لیس بحکیه البیان، ما لیس یحویه القلم
از نغمۀ خیل ملک، خندان و رقصان نه فلک
ذرات عالم یک بیک، در سلک عشرت منتظم
شادان ز ماهی تا بماه، از مژدۀ میلاد شاه
شاهنشۀ انجم سپاه، فرماندۀ لوح و قلم
فیض نخستین عقل کل، ختم نبیین و رسل
ارباب انواع و مثل، اند درش کمتر خدم
*خلوت آخر عمر و سرودن این اشعار
حجت الاسلام والمسلمین سیدعباس موسوی مطلق سخنران دیگر این مراسم بود که گفت: بنده از بعضی بزرگان شنیدم که آیت‌الله غروی اصفهانی سال آخر عمر خلوت گزیده بود و مشغول به سرودن این اشعار پر از معرفت و سوز و گداز را گفته است و عجیب این است این مرد بزرگ هم به اشتغالات علمی در حوزه معقول ومنقول می‌پرداخته و هم عبادات فوق العاده انجام می‌داده مانند هزار سوره قدر، زیارت عاشورا صد لعن و صد سلام و اتفاقاً آخرین عملی هم که انجام داده زیارت عاشورا بوده است.
وی بیان کرد: حسن اتفاقی بود که بزرگداشت هفتمین نکوداشت شاعر آئینی در ایام فاطمیه اختصاص به فقیه عارف، فیلسوف و حکیم و اصولی بزرگ آیت‌الله‌العظمی غروی اصفهانی پیدا کرد چرا که همه ما عموماً غروی اصفهانی را اول به اشعار او در مدح و مصیبت حضرت صدیقه طاهره (س) شناخته‌ایم. از قصیده معروف او این است:
دختر فکر بکر من غنچه لب چو واکنش
از نمکین کلام خود حق نمک ادا کند
ناطقی مرا مگر روح قدس کند مدد
تا که ثنای حضرت سیده النساء کند
تا در پایان این قصیده می‌گوید:
مفتقرا متاب روی از در او به هیج سوی
زآنکه مس وجود را فضه او طلا کند
و یا شعر معروف او:
سینه‌ای کز معرفت گنجینه اسرار بود
کی سزاوار فشار آن در ودیوار بود
و یا آن شعر سوزناک او:
لَسْتُ أدْرِی خَبَرَ المِسْمَارِ
سَلْ صَدْرَهَا خِزَانَة الأسْرَارِ
این استاد حوزوی اظهار کرد: در کتاب تشرف یافتگان که زیر نظر آقای خرازی منتشر می‌شد از قول یکی از اولیای الله نوشته که از او سوال شد شما که محرم و صفر خدمت امام زمان (عج) هستید حضرت از چه اشعاری استقبال می‌کنند؟ گفته بود از اشعار فرزدق، محتشم، حافظ و کمپانی و وقتی اشعار کمپانی خوانده می‌شود طوفانی سخت وجود حضرت را فرا می‌گیرد.
وی افزود: عارف وارسته مرحوم حاج آقا فخر تهرانی در اواخر عمرشان، اشعار صاحب الزمانی مرحوم مفتقر را می‌خواند از جمله این شعر را بت سوز وکداز می‌خوانده:
تا به کی‌ای نوش جان می‌زنیم نیشتر
زخم از این بیشتر یا دل از این ریش‌تر
ز آه من اندیشه کن بیخ جفا تیشه کن
مهر و وفا پیشه کن بیشتر از پیش‌تر
در نظر اهل دل سادگی آزادگی است
جز متصنع مدان از همه بدکیش‌تر
عاقبت‌اندیشی از عاشق صادق مجوی
نیست کس از خودپرست عاقبت‌اندیش‌تر
دشمن جان شد مرا مدعی دوستی
وز همه بیگانه‌تر هرکه بُدی خویش‌تر
ای به نصاب جمال یافته حدّ کمال
نیست مرا آرزو جز نظری بیشتر
خرمن حسن ترا موقع احسان بود
مفلسم و مفتقر از همه درویش‌تر
...........................................
سرویس فرهنگی
/ محسن سلطان احمدی