در ابتدای این نشست، رییس مرکز بین‌المللی میکروفیلم نور با ارائه جزئیاتی از شکل‌گیری و فعالیت این مرکز گفت: تلاش من همواره براین بوده تا بتوانیم میراث مشترک ایران و هند را نگهداری کنیم. روابط میان ایران و هند به هزاران سال قبل برمی‌گردد و این دو کشور روابط مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و مذهبی داشت‌اند اما مهمترین روابط ایران و هند، روابط فرهنگی است و همین امر عامل مهاجرت‌هایی است که ایرانیان به هند داشته‌اند.
مهدی خواجه‌پیری افزود: مرکز بین‌المللی میکروفیلم نور سال ۱۳۶۴ با امر مقام معظم رهبری و به منظور پاسداری از زبان فارسی و حفظ میراث ایرانی - اسلامی و شیعی در محل خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران در هند راه‌اندازی شد. ازآنجا که آغاز کار ما با تهیه میکروفیلم بود، نام مرکز را میکروفیلم و چون زمان آغاز به کار این مجموعه مصادف با چهارصدمین سال شهادت علامه شهید قاضی نورالله شوشتری بود، نام نور به آن اضافه شد.
او ادامه داد: صدهزار نسخه از کتاب‌های هند را که به زبان‌های فارسی، انگلیسی و اردو و… نوشته شده بود از کتابخانه‌های شخصی و دولتی جمع‌آوری کرده و تبدیل به میکروفیلم کردیم و سپس با آمدن تکنولوژی‌های جدید مسیر را با دیجیتال کردن ادامه دادیم.
خواجه‌پیری درباره سایر فعالیت‌های این مرکز گفت: بخش دیگر کارهای ما مربوط به شجره‌های سادات سنی و شیعه‌ای است که ریشه‌های مختلف داشتند. حدود ۷ کیلومتر شجره نوشتیم؛ این شجره‌ها به روز است و این مسیر ادامه دارد.
او افزود: در بخش هنر نیز فعالیت‌های موثری داشتیم. زمانی بهترین هنرمندان به هند می‌رفتند و آثار آنها در هند است اما امروز این هنر اسلامی و ایرانی در حال نابودی است، به همین دلیل گروهی را مامور گردآوری و کتابت این اسناد و حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار سند ملی را دیجیتال کردیم. همچنین چهل‌جلد تاریخ تشیع در هند و هر جلد را با هزار صفحه چاپ کردیم.
این پژوهشگر ادامه داد: یکی دیگر از فعالیت‌های این مرکز کاغذسازی و چاپ نسخه‌های نفیس و تولید نسخه همانند است. ما نسخ را از سراسر جهان جمع‌آوری و کاملا مشابه همان نسخ قدیمی چاپ کردیم. تا امروز ۶۵۰ اثر از نفیس‌ترین نسخ جهان را چاپ کردیم و امیدوارم بتوانیم این کار را در ایران هم به صورت گسترده‌تری انجام دهیم.
گردآوری گنجینه‌ای ارزشمند برای پژوهشگران
محمدرضا نصیری، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی سخنران دیگر این نشست درباره تلاش‌های مدیر مرکز میکروفیلم نور توضیح داد: دکتر خواجه‌پیری سال‌هاست که در حوزه ترمیم و احیای نسخ پوسیده تلاش می‌کند و دغدغه‌ای جز جمع‌آوری آثار دینی و ملی ندارد. درعین حال خلاقیت دکتر خواجه‌پیری مثال‌زدنی است.
او ادامه داد: مبانی اعتقادی وی را بر آن می‌دارد که به ایالت‌ها و ولایت‌ها و هرجایی که سندی مربوط به ایران است سفر کند و بلافاصله خود را از شهری به شهری و از کویی به کوی دیگر برساند تا بتواند اثری را ثبت و ماندگار کند.
عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی تصریح کرد: اکنون مرکز میکروفیلم نور بالاتر از هر سازمان و ارگان دولتی، یک‌تنه کاری بزرگ و سترگ را در دست گرفته و در راستای حفظ میراث فرهنگی دو کشور تلاش می‌کند.
نصیری ادامه داد: من شاهد بودم که این پژوهشگر چگونه نسخه‌های پوسیده را احیا و با ماده‌ای نگه دارنده نوشته‌های آنها را حفظ می‌کرد. ما حداقل ده‌ها نسخه‌ای را که در فرهنگستان زبان و ادب نیاز بود و پیدا نمی‌کردیم از دکتر خواجه‌پیری گرفتیم.
او توضیح داد: از سال ۲۰۱۲ قرارداد منسجمی با هند منعقد شد تا بتوانیم اسناد کاملی را جمع‌آوری کنیم. همچنین تاکنون ۴۰۰ مجلد به چاپ رسیده و قرار است تعدادی از آنها وارد ایران شود تا مورد استفاده پژوهشگران و دانشجویان ارشد و دکتری قرار گیرد.