به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ علمای شیعه امامیه در ایران، عراق و حتی شبه‌قاره، همواره در طول تاریخ برای آزادی فلسطین و مبارزه با صهیونیسم تلاش کردهاند و مظلومیت آنان را از هر تریبون بین‌المللی فریاد زده‌اند.
مسئله دفاع از فلسطین، همگام با پیروزی انقلاب اسلامی ایران اوج گرفت و امام خمینی(ره) و آیتالله خامنه‌ای نیز توانستند آرمان آزادی فلسطین را در جهان اسلام احیاء کنند.
در همین راستا خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ در گفت‌وگویی با دکتر
«کامیار صداقت ثمرحسینی» عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،
به موضوع «نقش علمای امامیه در آزادی فلسطین با تاکید بر مجاهدت علمای ایران» پرداخت.
وی در ابتدای سخنان خود، به مسئله تاریخی فلسطین اشاره کرد و گفت: ماجرای فلسطین در دوره معاصر، از جنگ جهانی اول و از توافقنامه استعماری سایس پیکو (Sykes–Picot Agreement) و متعاقب آن بیانیه بالفور (Balfour Declaration) آغاز می‌شود. برپایه توافقنامه سایس پیکو، منطقه شامات که شامل فلسطین، لبنان، اردن و سوریه بود، میان دو قدرت استعماری فرانسه و بریتانیا تقسیم شد. لبنان و سوریه به اشغال فرانسه و اردن، فلسطین و عراق نیز به اشغال بریتانیا درآمد.
دفاع غیر از جهاد است
دکتر صداقت افزود: دفاع از بلاد اسلامی در برابر تجاوز و اشغال، از ضروریات فقه مسلمین است و دفاع غیر از جهاد است. جهاد با وجود شرایطی واجب کفایی می‌شود، اما دفاع از بلاد اسلامی در برابر اشغالگرانی که وارد شهر‌های اسلامی شده و به کشتار مسلمانان، آتش زدن خانه‌ها و بیرون راندن آنان پرداختند، واجب عینی می‌شود؛ یعنی بر پیر و جوان، زن و مرد، توانا و ناتوان به حسب اقتضا و توانی که دارند، واجب می‌شود؛ خصوصا اینکه استغاثه‌ی مسلمین نیز به گوش آنان برسد. لذا اولین موج دفاع از فلسطین در جنگ جهانی اول سوی علمای بزرگی از جمله: آیات آخوند خراسانی، ملّا عبدالله مازندرانی، مرحوم شریعت اصفهانی و میرزا خلیل مجتهد تهرانی صادر شد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، در خصوص دفاع ایران از فلسطین اظهار داشت: این حرکت از ۱۳۲۷ شمسی معادل ۱۹۴۸ میلادی آغاز شد که مربوط به گردهمایی بزرگ ۳۱ خرداد ۱۳۲۷ از سوی مرحوم آیتالله «سیدابوالقاسم کاشانی» در مسجد سلطانی بازار تهران بود. در این گردهمایی، بر وجوب دفاع از فلسطین و اعزام سربازان ایرانی برای جهاد در فلسطین فتوا داده شد. مشروح این گردهمایی در ویژه‌نامه روزنامه «دنیای اسلام» از سوی «سیدابوالقاسم مرعشی» منتشر شده و سند آن در کتابخانه رقمی کتابخانه ملی ایران موجود است.
وی به وقایع بعد از این گردهمایی اشاره داشت و گفت: شور و شوق بسیاری در شهر‌های مختلف ایران درباره اعزام نیرو به فلسطین شکل گرفت. خصوصا در همان ویژه‌نامه، بیانیه مرحوم آیتالله العظمی «بروجردی» درباره فلسطین منتشر شد. آیتالله بروجردی در آن بیانیه اعلام کرده بودند: «از برادران مسلمان ایران و سایر ممالک انتظار داریم مجتمع شوند و در حق یهودی که مُتعدّی به فلسطین هستند، نفرین نمایند و در حق برادران مسلمان ما دعا کنند تا در این میدان جنگ، فاتح و پیروز گردند. بارخدایا، قشون اسلام را در هر جا تأیید فرما و دشمنان آنان را خوار بدار و آنان را پراکنده فرما و عذاب خود را از آنان دریغ مدار». ایشان تنفر خود را از جمعیت متعّدی یهود به فلسطین و کسانی که با آنان همراهی می‌نمایند، به تمام ممالک عالم، مخصوصا مقامات بزرگ روحانیت ملت مسیح اعلام کردند.
تاکید بر مبارزه با صهیونیسم در شجره‌نامه آموزشی علمای امامیه
دکتر صداقت افزود: در سال ۱۳۷۳ قمری، مرحوم آیتالله «عبدالکریم زنجانی نجفی» به مناسبت درگذشت مرحوم آیتالله شیخ «محمدحسین کاشف‌الغطا» که هر دو از علمای نجف اشرف بودند و هر دو فتاوای جهاد برای آزادی فلسطین را ارائه کرده بودند، یادنامه‌ای را برای آیتالله کاشف‌الغطا نگاشت که اصل و رونوشت آن سند در کتابخانه رقمی کتابخانه ملی قابل دسترس است. ایشان نوشت که «من و آقای کاشف‌الغطا، قریب به پنجاه سال در عرصه وحدت اسلامی و مبارزه با استعمار فعالیت کردیم و این مبارزات همواره مورد توجه و تاکید استاد مشترکمان مرحوم آیتالله «سیدمحمدکاظم یزدی» بوده است. مرحوم آیتالله العظمی بروجردی نیز شاگرد مرحوم صاحبِ عروه است که نشان می‌دهد در شجره‌نامه آموزشی علمای امامیه، مبارزه با صهیونیسم در کنار توجه به وحدت اسلامی مورد توجه و تاکید بوده است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، به ماجرای سربازگیری برای دفاع از فلسطین در ۳۱ خرداد ۱۳۲۷ اشاره کرد و ابراز داشت: مرحوم استاد «محمدرضا حکیمی» صاحب کتاب الحیات، در کتاب «عاشورا ـ غزه» می‌نویسد که من به یاد دارم برخی علمای بزرگ قم در دفتر فیضیه، دفتری نهاده بودند تا هر کس که می‌خواهد برای جهاد به فلسطین برود و در برابر غاصب بجنگد، در آن ثبت‌نام کند. همچنین در گزارش‌های رسمی شهربانی دولت پهلوی که در کتابخانه رقمی کتابخانه ملی ایران موجود است، گزارش‌های رسمی دولت پهلوی از شهر‌های قصرشیرین، قم، کرمانشاه، شیراز، گلپایگان، قزوین، آبادان، اهواز، دزفول و شهر‌های دیگر پیرامون اجتماعات مردمی در دفاع از فلسطین به رهبری علما و ثبت‌نام برای جهاد دیده می‌شود.
وی ادامه داد: چندین اجتماع بزرگ در مسجد وکیل شیراز برگزار شد، از جمله تجمعی با سخنرانی «حاج محمدباقر دستغیب شیرازی» که از واعظان معروف شیراز بود؛ همچنین اجتماعاتی به دعوت «سیدحسام‌الدین» و «سید معین‌الدین فانی شیرازی» نیز برپا شد. در سال ۱۳۲۷ شمسی، جمعیت فدائیان اسلام از ثبت‌نام پنج هزار نفر برای شرکت در جهاد در فلسطین خبر داد. بعد از سخنرانی آیتالله کاشانی، مرحوم آیتالله «سیدعلی کمالی دزفولی» در اهواز، دفتر ثبت‌نام مجاهدان را در دفتر دکتر حکیم شوشتری باز کرد و در کنار آن به جمع‌آوری کمک‌های مالی برای مردم فلسطین پرداخت که مدرک آن در کتابخانه ملی ایران موجود است.
دکتر صداقت، نام دیگر علمایی که فتوایی درباره‌ی فلسطین داده بودند را یادآور شد و بیان داشت: آیتالله العظمی «سیدمحمدتقی خوانساری» از مراجع عظام تقلید در قم بود که جواز صرف سهم امام برای حفظ فلسطین در برابر اشغال صهیونیست‌ها را صادر کردند که در روزنامه پرچم، مورخ ـ ۲۵ شهریور ۱۳۲۷ شمسی ـ منتشر شده و متن آن در کتابخانه رقمی کتابخانه ملی ایران موجود است.
افتتاح حساب بانکی برای فلسطین
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تاریخچه کوشش علمای ایران در حمایت از فلسطین را طولانی توصیف کرد و ابراز داشت: در این راستا، آیتالله کاشانی و آیتالله سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی، حساب بانکی افتتاح کردند؛ همچنین مرحوم آیتالله سیدمحمدحسین طباطبایی، حسابی را در بانک افتتاح کردند که از طریق شاگردش مرحوم شهید مطهری تبلیغ می‌شد. مرحوم آیتالله العظمی بروجردی نیز در سال ۱۳۳۸ از طریق مرحوم آیتالله حاج میرزا خلیل کمره‌ای، کمک‌هایی را برای دفاع از فلسطین اختصاص دادند که معمولا این کمک‌ها از طریق سفارت اُردن برای مردم فلسطین ارسال می‌شد.
وی ادامه داد: پیشنهاد افتتاح صندوق بازماندگان شهدای جهاد با اسرائیل، در دوران جنگ شش روزه (۱۹۶۷) از سوی مرحوم اُستاد سیدجعفر شهیدی که از اساتید دانشگاه تهران و از تحصیل‌کردگان حوزه علمیه نجف بود، ارائه شد که در صفحه ۷۰۸ کتاب «از دیروز تا امروز» قابل مشاهده می‌باشد.
دکتر صداقت، آیتالله «حاج میرزا خلیل کمره‌ای» را از شخصیت‌های فعال در مبارزه با صهیونیسم و آزادی فلسطین معرفی کرد و بیان داشت: ایشان در کنفرانس قدس سال ۱۳۳۸ شمسی و در کنفرانس پاکستان سال ۱۳۳۱ شرکت کردند که محور اصلی سخنان ایشان در هر دو کنفرانس، وجوب دفاع از فلسطین بود. ایشان از افرادی بودند که از ابتدا، بر دفاع از فلسطین به عنوان واجب عینی تاکید داشتند.
انقلاب ایران و آرمان فلسطین
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، با بیان این نکته که اشخاص بسیاری در ایران در حوزه فلسطین و آزادی آن فعالیت داشتند؛ ابراز داشت: مرحوم شیخ مصطفی رهنما، جمعیت ایرانی تعاون با فلسطین را تاسیس کرد و از جوانی تا سال رحلتش در سال ۱۳۹۲ شمسی، بیانیه‌ها و نوشته‌های بسیاری را پیرامون فلسطین صادر کرد. همچنین استاد غلامرضا سعیدی بیرجندی که در سال ۱۳۶۷ از دنیا رفت، کتاب «خطر صهیونیسم برای جهان اسلام» را در سال ۱۳۳۵ و کتاب «فریاد فلسطین» را در سال ۱۳۵۰ منتشر کرد.
وی، اوج دفاع از فلسطین در ایران را همگام با پیروزی انقلاب اسلامی همراه دانست و گفت: مرحوم آیتالله امام خمینی(ره) و آیتالله «خامنه‌ای» رهبر معظم انقلاب، یاد فلسطین را در جهان اسلام احیاء کردند. از جمله فعالیت‌های بزرگی که در این دوره شکل گرفت: ابتکار روز جهانی قدس و برائت از مشرکان در موسم حج بود که محور شعار هر دو، وجوب آزادی فلسطین و برائت از صهیونیسم و دشمنان اسلام بود. اخیراً نیز مجموعه‌ای ارزشمند از فرمایشات مقام معظم رهبری در کتابی خواندنی به نام «فلسطین» منتشر شده که اهتمام و دغدغه معظم‌له را درباره فلسطین نشان می‌دهد.
دکتر صداقت در پایان بیان داشت: این موارد، جلوه‌ها
و گوشه‌هایی از تاریخ مجاهدت علمای امامیه پیرامون آزادی فلسطین در ایران بود.
علمای شیعه امامیه در ایران، عراق و حتی شبه‌قاره، همواره در طول تاریخ برای آزادی فلسطین
و مبارزه با صهیونیسم فعالیت کردهاند.
.....................................
پایان پیام | 218 _ 348