به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ در آستانه اربعین سرور و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین(ع) و حضور میلیونی زائران سیدالشهداء(ع) در پیاده‌روی اربعین، خبرگزاری ابنا سلسله گفت‌وگوهایی با علما و برخی شخصیت‌ها درباره اهمیت این آئین انجام داده است.
گفت‌وگوی زیر با حجت‌الاسلام شیخ «محمد جبار منصور البهادلی» از علمای استان میسان عراق، درباره جنبه‌های مختلف پیاده‌روی اربعین است که در پی می‌آید:
*در ابتدا، به صورت مختصر خود را معرفی کرده و درباره فضیلت و جایگاه بزرگداشت اربعین حسینی در مکتب شیعه بگویید.
بسم الله الرحمن الرحيم
ما در ایام راهپیمایی مبارک اربعین و بازگشت اُسرا به کربلا هستیم و در مورد این موضوع مهم و حیاتی که اکنون در جوامع اسلامی وجود دارد، صحبت می‌کنیم. این راهپیمایی عظیم فقط محدود به شیعیان نیست؛ بله، بنیان آن شیعی است اما امروزه در تمام جهان گسترش یافته است.
بنده شیخ «محمد جبار منصور البهادلی» از مردم استان میسان عراق، ناحیه میمونه هستم. در سال نود میلادی و در قیام شعبانیه به جمهوری اسلامی هجرت کردم و فارغ‌التحصیل دارالمعلمین عراق هستم. از سال 1991 وارد حوزه علمیه شدم و تا مقطع درس خارج پیش رفته‌ام؛ اکنون نیز در دانشکده شهید صدر و دانشگاه آل‌البیت(ع) تدرس می کنم و پس از اخذ مدرک لیسانس و فوق لیسانس، هم‌اکنون در مقطع دکترا مشغول تحصیل هستم. بنده به لبنان، عربستان، امارات و همچنین سوئد سفر کرده‌ام. در کشور سوئد به مدت هفت سال در مجمع اهل‌بیت(ع) استکهلم، نماز جمعه بر پا داشته و در شهرهای مختلف سوئد به تبلیغ پرداخته‌ام.
خداوند تبارک و تعالی، پیاده‌روی در حج به سمت بیت‌الحرام را تشریع فرموده و سنت شریف احیای مراسم پیاده‌روی بیت‌الله‌الحرام را در سیره پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم قرار داده است. در مورد امام حسن مجتبی علیه‌السلام معروف است که ایشان، 20 مرتبه با تقوای کامل و پای پیاده به حج مشرف شده‌اند.
زیارت امام حسین(ع) را می‌توان به حج حسینی تعبیر کرد، زیرا در روایات آمده که زیارت حسین(ع) برابر با هزار حج یا صد حج یا صد عمره است؛ حتى در روايتی از پيامبر(ص) نقل شده: هر كه فرزندم حسين(ع) را زيارت كند، یک حج و عمره برای او نوشته می‌شود. مرحوم قولویه در «کامل‌الزیارات»، روایات شریفه‌ای از پیامبر(ص)، اميرالمؤمنين(ع) و اهل‌بیت(ع) را در باب استحباب زیارت امام حسین(ع) نقل کرده است. زیارت امام حسین(ع) در هر روز، هر جمعه و هر ماه، ثواب بسیاری دارد. برای امام حسین(ع)، زیارات متعددی نقل شده، همانطور که برای شعبان، رجب و رمضان نیز دعاهایی نقل شده است تا اینکه به عید فطر و عید قربان می‌رسیم.
در روایاتی از «سدیر صیرفی»
آمده است که امام صادق علیه‌السلام از سدیر پرسید: «سدیر، تو هر روز یا هر هفته یا
هر سال امام حسین(ع) را زیارت می‌کنی؟ سدیر
گفت که از ستم حکّام می‌ترسم. (ستمگران با امام حسین(ع) جنگیدند که ظلم
آنان را توضیح خواهیم داد.) امام صادق(ع) به سدیر فرمود: به پشت‌بام خانه‌ات برو و به سمت راست و چپ خود توجه کن و بگو:
السلام علیک یا اباعبدالله، السلام علیک و
رحمة الله وبرکاته، اگر چنین کنی برای تو یک «زوره» نوشته می‌شود که یک
زوره شامل یک حج و عمره است».
روایاتی وجود دارند که تاکید می‌کنند: زیارت امام حسین(ع)، عمر را زیاد و روزی را افزایش می‌دهد و کمترین پاداشی که به زائر داده می‌شود طبق روایت امام صادق(ع)؛ «حفظ مال، جان و فرزندان زائر است». از جمله زیارت‌های اباعبدالله الحسین(ع)، زیارت عاشورا است که نقطه عطف اسلام، چراغ راه عقاید اهل‌بیت(ع) و گسترش حق در زمین می‌باشد.
امروزه حتی شبکه‌های بین‌المللی نیز از راهپیمایی میلیونی زیارت اربعین امام حسین(ع) متحیر شده‌اند؛ زیارت اربعین به‌ویژه در سال‌های اخیر، به یک نقطه عطف و عبرتی برای همه مردم تبدیل شده است.
این حقیقت، نخست محبت مردم به سبط رسول خدا(ص) را آشکار می‌کند و سپس به بیان ستمی که به اهل‌بیت(ع) وارد شده و از مسیر سخت اسارت کربلا تا کوفه و از دشنام، کتک، گرسنگی و تشنگی اسیران، پرده بر می‌دارد. زیارت اربعین مایه تسلّی خاطر خاندان پیامبر(ص) است و یکی از شعائر مهم به شمار می رود که به آئینی بزرگ تبدیل شده و قلوب تمامی محبان امام حسین(ع) از کشورهای مختلف را به یکدیگر نزدیک می‌کند.
*لطفا درباره تاریخچه برگزاری اربعین توضیح دهید.
امروزه زیارت و پیاده‌روی اربعین، تبدیل به حضور میلیونی شده است. سوال اینجاست که نخستین فرد زائر اربعین چه کسی است؟ اگر بخواهیم به روایات برگردیم، شاهد خواهیم بود که اولین کسی که برای زیارت اربعین با پای پیاده به کربلا رفت و با اهل‌بیت(ع) دیدار داشت، جابر بن عبدالله انصاری است؛ او وقتی خبر کشته شدن اباعبدالله الحسین(ع) را شنید، با خادمش «عطیه عوفی» به زیارت امام حسین(ع) شتافت و پس از وی، امام سجاد(ع) زائر اربعین حسینی شد.
بنابر نظر «عبدالرزاق مقرم»، گروهی معتقدند اهل‌بیت(ع) در همان سال به کربلا رجعت نکردند. «مرد الرؤوس» به معنای باز گرداندن سرها به اجساد مطهر و دفن آنها توسط امام زین العابدین علیه‌السلام است. گروهی از یمن و افراد دیگر برای زیارت اربعین وارد این سرزمین شده‌اند، اما پیاده‌روی به صورت رسمی از زمان امام سجاد علیه‌السلام رواج یافته است.
در دوران امپراتوری عثمانی، زائران حسینی(ع) در معرض خطر بودند. عده‌ای از ناصبی‌های بغداد به پیروان اهل‌بیت(ع) آسیب می‌رساندند؛ اما اکنون اگر بخواهیم به زیارت امام حسین(ع) به‌عنوان نقطه عطفی نگاه کنیم، حضور این جمعیت میلیونی بعد از سقوط صدام شروع شد.
حکومت صدام و دولت بعثی او که در حقیقت ناصبی بودند، با امام حسین(ع) و شیعیان حسینی دشمنی می‌کردند، مردم به زیارت می رفتند؛ اما حکومت، بسیاری از زائران را در راه کربلا اعدام کرد و کشت؛ البته این جنایات برای بعثی‌ها جدید نیست، زیرا بعثی‌ها این جنایات را از بنی‌امیه و فرزندان بنی عباس آموخته‌اند.
خطراتی که متوجه جان زائران امام حسین(ع) در ایام حکومت بعثی‌ها بود، همان خطری بود که در ایام خلافت متوکل عباسی، متوجه جان زائرین بود؛ زیرا در ایام متوکل عباسی نیز دست و پاها را قطع می کردند، پول می گرفتند و زائران را می‌کشتند تا مردم از زیارت امام حسین(ع) خودداری کنند. اما شور و عشق امام حسین(ع)، همان چیزی است که مردم را به انجام این رسالت بزرگ و فداکاری در راه آن فرا‌خواند تا با رسیدن به مقام شهادت، خداوند متعال از همه آنها راضی باشد.
باید توجه داشت که زیارت اربعین، فقط محدود به نجف و کربلا نیست. «راس البیشه» منطقه‌ای مرزی و دورترین منطقه در فاو است که مردم از آنجا تا کربلای مقدس پیاده‌روی می‌کنند؛ البته ابتدا مردم به زیارت امیرالمومنین(ع) می‌آیند و بعد به زیارت سرور و سالار شهیدان می‌روند.
اکنون شتابی میلیونی را از هر سو به طرف زیارت اباعبدالله الحسین(ع) در می‌یابید، لذا معلوم شد که این زیارت، تاریخ کهن دارد. از زمان سلطنت عثمانی‌ها، دوران بعثی‌ها و دوران داعش و قبل از داعش، زائران امام حسین(ع) همواره در معرض خطر شدید قرار می‌گرفتند و به شهادت میرسیدند؛ اما می‌گفتند که ارواح ما، ارزانیِ مقام امام حسین(ع) باشد و باید برای این آیین پر برکت، خون و شهید بدهیم.
*توصیه شما به موکب‌داران و زائران اربعین حسینی چیست؟
می‌خواهم عرض کنم که این خادمان؛ صاحب موکب‌ها، صاحبان حسینیه‌ها، منازل، مساجد و خیمه‌ها در همه استان‌های عراق هستند و البته هر منطقه با منطقهی دیگر فرق می‌کند؛ اما این مهمان‌نوازی، دل خادمان را به هم پیوند می‌زند. دل خادمان پر از شادی، بدنشان قوی و خوابشان کم است، باید بگویم این خدمات به‌هیچ‌وجه دولتی نیستند.
مردم عراق پس از اتمام زیارت اربعین، برای اربعین سال بعد پول جمع می‌کنند و به این فکر می کنند که چه چیزی را برای خدمت به زوار امام حسین(ع) عرضه کنند؟ لذا برای اربعین سال آینده، صندوقی را آماده می‌کنند تا پول‌های خود را در آن جمع نمایند.
*نقش علما در برگزاری پیاده روی اربعین چه بوده است؟ آیا خاطره ای درباره اربعین دارید؟
در سیره معروف علمای سابق ما آمده که مراجع عظام با شاگردان خود به زیارت امام حسین(ع) می‌رفتند. برخی نیز هر شب به زیارت امام حسین(ع) می‌رفتند و از «طریق‌العلماء»، از نجف عازم کربلا می‌شدند.
ما حسینیه‌ای داریم که در ایام اربعین، آب پخش می‌کند؛ در یکی از پیاده‌روی‌هایی که تقریباً 1000 عمود از مسیر را طی کرده بودم، به موکب بصره رسیدم و مسئول موکب به من تعارف کرد که ناهار را میهمان آنان باشم، اما من گفتم ناهار خورده‌ام، در این بین بود که مرد لالی با اشاره از من خواست تا وارد موکب آنان شوم و یکی از افراد حاضر در آنجا به من گفت: تو نباید قلب یک لال را بشکنی! من وارد موکب شدم و پس از جلسه‌ای که با صاحبان موکب داشتیم، ناگهان مرد لال به سخن درآمد و من از او پرسیدم: تو که لال بودی؟ چطور زبان به سخن گشودی؟ او گفت که اگر این کار را انجام ندهم، زائران وارد موکب من نمی‌شوند.
...................................
پایان پیام | 348 - 167