به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ کردستان عراق منطقه‌ای خودمختار در بخش شمال کشور عراق است. زبان رسمی آن کردی و پرچمش هم از پرچم عراق متفاوت است. اربیل پایتخت اقلیم کردستان، و سلیمانیه از شهرهای مهم آن است. روز عاشورا در کردستان عراق تعطیل رسمی است.
در شهرهای مختلف اقلیم کردستان، شیعیان به صورت پراکنده حضور دارند و زندگی می‌کنند. برای شناخت بیشتر شیعیان بخش اقلیم کردستان عراق، خبرنگار ابنا با حجت الاسلام و المسلمین شیخ «حسین خوشناو» امام جمعه شهر سلیمانیه گفت‌گویی انجام داده است که متن کامل آن در پی می‌آید:
*به عنوان اولین سؤال، حضرتعالی خودتان را به صورت مختصر معرفی کنید و بفرمایید که تحصیلات‌تان در کجا بوده است؟ همچنین درباره مؤسسه و مرکزی که فعالیت می‌کنید به صورت مختصر توضیح دهید تا وارد سؤالات بعدی شویم.
بسم الله الرحمن الرحیم. بنده هم تشکر می‌کنم و از این‌که یک کانال و شبکه‌ای را می‌بینم که اندیشه‌ی اهل‌بیت(ع) را به زبان کُردی به ملت ما می‌رساند بسیار خوشحال و خرسند هستم.
در منطقه‌ی خودمان به بنده ماموستا حسین یا شیخ «حسین خوشناو» می‌گویند. معنای فارسی خوشناو، خوشنام است. خوشنام یک عشیره‌ی بزرگ کُرد است که در اکثر مناطق کردنشین حضور دارند. تحصیلات بنده در حوزه‌ی علمیه‌ی قم بوده است و از سال 73 وارد حوزه‌ی علمیه‌ی قم شدم، کفایتین را تمام کردم و فارغ‌التحصیل جامعة المصطفی(ص) قم هستم.
ابتدا به اوضاع و احوال اقلیم کردستان عراق اشاره می‌کنم. بنده از سال 2006 میلادی از قم به عراق برگشتم، به علت این‌که در سلیمانیه مسجد و حسینیه‌ای داریم که در سال 96 بنا شده است و به علت این‌که بنده هم به کُردی، هم به عربی و هم به فارسی مسلط هستم و آنجا به زبان کُردی احتیاج داشتند، احساس کردم که اگر من در سلیمانیه باشم می‌توانم خدمت کنم. لذا به سلیمانیه رفتم و امام جمعه و جماعت شدم و الان نزدیک به 19 سال است که در مسجد و حسینیه‌ی آیت‌الله حکیم در شهر سلیمانیه عراق خدمت می‌کنم.
زمین مسجد و حسینیه‌ی حکیم 1200 متر است و در دو طبقه ساخته شده است؛ هم مسجد و هم حسینیه دارد، جایی است که سال 96 میلادی برای شیعیان ساخته شد. شیعیان بسیار سختی کشیدند تا این حسینیه را بنا کردند، چون متأسفانه بسیاری از کشورهای عربی راضی نبودند، ولی بنا شد. مرحوم آیت‌الله سید محسن حکیم به حرمت کشتن کُردها فتوا داده بود. در سال‌های 60 میلادی یکی از روسای جمهور عراق از آیت‌الله حکیم و علمای دیگر اهل سنت و شیعه خواست تا به کشتار کُردها فتوا دهند اما آیت‌الله سید محسن حکیم در برابر این موضوع ایستادگی کرد و گفت: «کُرد ملتی مسلمان و اهل دین است؛ آنان انسان هستند و کشتن‌شان حرام است.» لذا بر سر همین قضیه، مشکلاتی برای خانواده‌ی آیت‌الله حکیم پیش آمد.
سال 91 میلادی که اقلیم کردستان عراق از دست صدام خارج شد و کُردها خودمختاری به دست آوردند، احزاب شیعی عراقی و از جمله‌ی آن‌ها مجلس اعلای اسلامی که آن زمان آیت‌الله سید محمدباقر حکیم، پسر سید محسن حکیم این مجلس را اداره می‌کرد، به اقلیم کردستان آمدند و ارتباط خیلی خوبی با آقای طالبانی داشتند. آرام آرام تقاضای مکانی برای شیعیان کردند، چون در آن زمان همه‌ی معارضان عراقی از جمله حزب الدعوه، مجلس اعلا و غیره در سلیمانیه مستقر بودند، اما جایی برای برگزاری مراسم و مناسبت‌ها نداشتند، به همین دلیل از آقای طالبانی خواستند و ایشان هم قبول کرد و گفت که اگر بخواهید، مسجد و حسینیه بسازید باید به اسم آیت‌الله سید محسن حکیم باشد، چون ایشان فتوای حرمت ریختن خون ما را صادر کرد. خلاصه، این حسینیه در آن زمان بنا شد و الحمدلله تاکنون پایدار است و ما تمام مناسبت‌های اهل بیتی را در آنجا زنده نگه می‌داریم. البته در اربیل حسینیه نداریم اما خانه داریم که متعلق به یکی از بزرگان کُرد معمم است و در قم درس خوانده است. ایشان در اربیل خانه‌ای اجاره کرده و آنجا، در نماز جمعه و مناسبت‌ها، مراسم برگزار می‌کند. اگر مناسبتی باشد که مردم زیادی در آن شرکت می‌کنند، از اوقاف اقلیم کردستان تقاضای کمک می‌کند و آن‌ها مسجد بزرگ و جا داری را به آن‌ها می‌دهند.
*آماری از درصد شیعیان اقلیم کردستان دارید؟
عدد رسمی نداریم، افرادی شیعه شده‌اند و یا تعدادی از شیعیان خانقین، مندلی و جنوب عراق در منطقه مستقر شده‌اند. در حقیقت کُردها و عرب‌های ساکن سلیمانیه یا از خانقین و مندلی هستند و یا عرب‌هایی هستند که برای کار و یا به خاطر خوش آب‌وهوایی منطقه، در آنجا مستقر شده‌اند و مانده‌اند. لذا نمی‌توان عدد تعیین کرد ولی می‌گویند که در کل اقلیم، یعنی 4 استان، نزدیک به 100 هزار نفر شیعه وجود دارد.
*تعامل شما با مذاهب دیگر در اقلیم کردستان چطور است؟
ارتباط بسیار خوبی با اهل سنت داریم، من در مناسبت‌های آن‌ها شرکت می‌کنم و آن‌ها در مناسبت‌های ما شرکت می‌کنند. در ماه محرم 10 شب در حسینیه برنامه داریم، از شخصیت‌ها و علمای اهل تسنن به آنجا می‌آیند و درباره قیام امام حسین(ع) سخنرانی می‌کنند. از لحاظ ارتباطی بسیار خوب هستیم. من به تکایا و مساجد آن‌ها می‌روم و حتی گاهی خودشان به من وقت سخنرانی می‌دهند؛ در حالی که علمای آن‌ها حضور دارند ولی دوست دارند که بنده صحبت کنم، چون هم زبانم کُردی است و هم فقه اهل سنت و اهل بیت(ع) را خوانده‌ام. از این لحاظ از بنده تقاضا می‌کنند تا سخنرانی کنم و برای دراویش یا اهل تصوف یا دوستانی که تشریف دارند، صحبت می‌کنم. ادیان مختلف مسیحی، زرتشتی، ایزدی و علی‌اللهی هم هستند و ما ارتباط بسیار صمیمی و خوبی با آن‌ها هم داریم.
*درباره محبت اهل‌بیت(ع) در بین اهل سنت اقلیم کردستان هم بفرمایید.
واقعیت این است که من خیلی دوست داشتم این سؤال پرسیده شود، چون اکثر اهل تشیع که از کُردها دور هستند و درباره‌ی واقعیت کُردها کمتر می‌دانند، فکر می‌کنند که کُردهای اهل سنت خدای نکرده مثل وهابی‌ها فکر می‌کنند، در حالی که اساساً این‌گونه نیست. چون در زمان‌های خیلی قدیم، تمام شعرای و علمای کُرد، اشعار و نوشته‌هایی در رابطه با اهل بیت(ع) دارند، نام دوازده امام(ع) را تکرار می‌کنند و در نزد آنان، اهل بیت(ع) بسیار قابل احترام هستند. من به یاد دارم که تا سال‌های 89 و 90 خانه‌ای نبود که تصویر منسوب به حضرت علی(ع) در آن خانه نباشد؛ امروزه هم این‌گونه است ولی قدیم بسیار زیاد بود. اکثر اسامی نوزدان چه دختر و چه پسر، به نام ائمه(ع) است؛ از علی تا مهدی، و از اسامی زن زهرا، زینب و کوثر، در بین ملت کُرد فراوان می‌بینیم. لذا نامگذاری کودکان به اسامی اهل بیت(ع)، دلیل بر این است که ملت کُرد خاندان رسالت را بسیار دوست دارند.
اما این‌که امروز عده‌ای را می‌بینیم که احیاناً نوع دیگری فکر می‌کنند، به بعد از سال 91 مربوط می‌شود که اقلیم کردستان عراق از دست صدام خارج شد و وهابیت در این منطقه رخنه کرد. متأسفانه اثرات منفی در جامعه، بیشتر از سوی وهابیت است و الّا خود ملت و علمای کُرد در مساجد، تکایا و خانقاه‌ها حضور دارند و به فکر اهل بیت(ع) خیلی نزدیک هستند، اهل بیت(ع) را بسیار دوست دارند و اساساً در ذکر و مناجات‌شان نام اهل بیت(ع) وجود دارد.
*اگر صلاح می‌دانید اشاره‌ی کوتاهی بفرمایید که وهابیت در اقلیم کردستان چقدر هزینه می‌کند و چه میزان موفق است؟
متأسفانه ما حاملان فکر اهل بیت(ع) نتوانسته‌ایم در مناطق کُردی و در هر چهار کشوری که کُردها حضور دارند، کار کنیم و آن‌ها را نشناخته‌ایم. مبلغان مکتب اهل بیت(ع) که به این مناطق می‌روند، ضروری است ملت کُرد را بشناسند و ببینند که از چه راهی می‌توانند وارد قلب آن‌ها شوند. ما این را متأسفانه تا کنون نداشته و نداریم، چرا که کسی که می‌خواهد به آنجا برود و فکر اهل بیت(ع) را برساند، در منطقه‌ای بزرگ شده که مذهب‌‌شان شیعه بوده و تمام مراسم و مناسبت‌های اهل بیت(ع) را به شکلی که خودشان خواسته‌اند برگزار کرده‌اند و آن را برای مناطقی که اهل سنت حضور دارند، نمی‌توان اجرا کرد. به خاطر همین ما نتوانستیم در مناطق کردنشین خوب کار کنیم. ما که می‌گویم، منظورم کسانی است که در عرصه‌ی تبلیغ اندیشه‌ی اهل بیت(ع) هستند؛ چون زبان بلد نیستند: «وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا بِلِسانِ قَوْمِهِ» (ابراهیم: 4). حتی به عرب‌هایی که در اقلیم کردستان هستند اگر بگوییم که من کُرد هستم، اهل این منطقه می‌باشم و به زبان کردی با آن‌ها ارتباط برقرار کنیم، بسیار استقبال می‌کنند. به خاطر همین کار ما کُند بوده و آن فکر زیبای اهل بیت(ع) را که باید به اقلیم کردستان می‌رساندیم، نتوانتسیم برسانیم.
متأسفانه وهابی‌ها قوی هستند، شبکه‌های بسیار قوی دارند و امکانات کلانی پشت آن‌ها است. گاهی حتی در کلمات علمایی که به نظر اهل تصوف و دراویش هستند و فکر وهابیت را قبول ندارند، احساس می‌کنیم که اثر وهابیت وجود دارد و این واقعاً نگران‌کننده است. چرا که وهابیت متأسفانه به اسم دین برنامه‌های بدی را به مردم نشان می‌دهد و دین را بد جلوه می‌دهد. افراد، دین را از دیدگاه وهابیت می‌بینند و این بسیار خطرناک است. متأسفانه در آنجا فعالیت‌های وهابیت کلان است؛ حتی در دانشگاه‌ها رخنه کرده و جا پیدا کرده‌اند و تدریس می‌کنند لذا جوانان ما را به سوی خود می‌کشانند. در این زمینه هم راهکارهایی باید در پیش گرفته شود.
*از حملات داعش به اقلیم کردستان، محور مقاومت و نقش سردار سلیمانی بگویید.
من بارها در دیدارهای مختلف در شبکه‌های تلویزیونی عربی و کُردی این را گفته‌ام که به اعتراف مسئولین کُرد، اگر آقای سلیمانی نبود اربیل به دست داعش می‌افتاد. داعش به هیچ‌کس رحم نمی‌کرد و فضایی به وجود آورده بود که بسیار سخت است درباره‌ی آن صحبت شود. من این را چند بار هم گفته‌ام، آقای سلیمانی و حاملین فکر اهل بیت(ع) مهم هستند. من همیشه می‌گویم کسی که حامل فکر اهل بیت(ع) است و واقعاً به آن اعتقاد دارد و فهمیده که فکر اهل بیت(ع) چیست، برای او مرز، زبان، مذهب و دین وجود ندارد. هر جایی مظلومیت باشد، با ظالم مبارزه و از مظلوم دفاع می‌کند. ملت کُرد در آن زمان از دست داعش زجر می‌کشید و داعشی‌ها می‌خواستند منطقه‌ی حساس اقلیم کردستان عراق و اربیل را بگیرند لذا سردار سلیمانی در این برهه حاضر شد. اگر در رابطه با کل عراق بگوییم که اصلاً زندگی سردار سلیمانی در عراق بیشتر بود و دفاع کلان‌تری از این سرزمین کرد. حتی حشد الشعبی در مقابل یورش‌های خطرناک داعش و تکفیری‌ها خیلی نمی‌توانست کاری کند، به همین دلیل حضور سردار سلیمانی از لحاظ رزمی، فکری و اعتقادی بسیار مؤثر بود. خدا ایشان را رحمت کند، چون خدمتی کرد که قابل جبران نیست.
*به حضور وهابیت در شمال عراق اشاره فرمودید، آیا موانع و چالش‌های دیگری پیش روی شما وجود دارد یا نه؟
البته موانع که زیاد است، یکی این‌که شناخت ملت کُرد یکی از ضروریات است و تا حال از طرف مراجع، علما و نهادهایی که لازم است در آنجا کار کنند، کاری نشده است. شاید بتوانم بگویم که حتی از طرف علمای نجف، قم و جاهای دیگر، بسیار کم به اقلیم کردستان اهمیت داده می‌شود؛ به آن مناطق نیامده و نمی‌آیند. من تا کنون چند بار سبب را جویا شده‌ام اما تا حال سبب را به من نگفته‌اند. یکی از مشکلات و چالش‌ها این است که به اقلیم کردستان توجه ویژه‌ای نشده و شاید کمتر توجه شده باشد. بهتر است که بگوییم، غیر از این‌که موانعی وجود دارد، آن منطقه تا کنون نتوانسته شیعه را به خوبی بشناسد و در خیلی جاها اگر شیعه بگویید، فکر می‌کنند که به معنای فکر جمهوری اسلامی و حشد الشعبی است. این‌ها در فکر ملت کُرد است و اگر مانعی باشد که متأسفانه تعامل‌شان با ما گاهی اوقات کُند می‌شود، از این لحاظ است. یعنی هم مشکلات سیاسی وجود دارد و هم مشکلات درک نکردن ملت ما از لحاظ فکری و فرهنگی است.
*در پایان اگر نکته‌ی خاصی باقی مانده به عنوان حسن ختام بفرمایید.
اگر بخواهم مطلب خاصی را بگویم این است که اگر در توان مجمع جهانی اهل بیت(ع) است، از راه دوره‌های کوتاه‌مدت یا دوره‌های طولانی‌مدت و یا از طریق مدرسه‌ی خاص، فکر اهل بیت(ع) را برای ملت کُرد تشریح کند یا شیوه‌ی تبلیغ صحیح اهل بیت(ع) به آن‌ها ارائه شود و کمک‌کننده‌ی بنده و دیگر مبلغین اهل بیت(ع) باشد. این خیلی کار خوب و مهمی است، چرا که اگر کسی بخواهد به اقلیم کردستان بیاید، باید زبان بلد باشد، ملت کُرد را بشناسد و مذهب و فکرشان را بداند، تا بتواند پیام‌های انسانی اهل بیت(ع) را به آن‌ها برساند. در این صورت مطمئنم که آن‌ها قبول می‌کنند.
*بسیار ممنونم که وقت گرانبهای خود را در اختیار ما گذاشتید، از حضور حضرتعالی در این مصاحبه تقدیر و تشکر می‌کنم.
من هم از شما و از خبرگزاری خیلی خوب ابنا سپاسگزارم. شما واقعاً خدمت می‌کنید، من گاهی اخبار سایت شما را دنبال می‌کنم، کارهای شما خیلی عالی است و چون به چندین زبان فعالیت می‌کنید، کارتان مهم است.
.....................................
پایان پیام/ 167