خبرگزاری اهل بیت (ع) / ابنا: در خانه حضرت علی (ع) و زهرا (ص) که نه تنها عضویت در آن موج مى زند که نشاط و شادى و احترام متقابل نسبت به همدیگر تمام فضاى خانه را پر کرده، فرزند ارشد وقتى وارد خانه مى شود مؤدّبانه بر مادر سلام مى کند که «السلام علیکِ یا اُمّاهُ» و مادر جواب مى گوید: «وعلیک السلام یا قرّة عینى و ثمرة فؤادى؛ سلام بر تو اى میوه دلم و روشنى دیده ام» و فرزند دومى وقتى وارد خانه مى شود او نیز عرضه مى دارد «السلام علیکِ یا امّاه» و مادر در جواب فرزند کوچکتر با مهربانى بیشترى جواب مى دهد که «و علیک السلام یا ولدى و یا قرّة عینى و ثمرة فؤادى؛ و بر تو سلام اى فرزندم و روشنى چشم و میوه دلم» و آنگاه که شوهر وارد خانه مى شود با ادب کامل بر همسر خویش سلام مى کند که «السلام علیکِ یا بنت رسول اللّه» و همسر نیز در کمال احترام و ادب و با حوصله تمام در جواب مى گوید: «و علیک السلام یا اباالحسن و یا امیر المؤمنین»(1) چنین خانواده ای قطعاً مى تواند براى ابد براى جامعه الگو و اسوه باشد.
در کارهای خانه، خوبست فرزندان و مخصوصاً شوهر نیز همسر را در این راه یارى رساند، از همه بهتر آن است که تقسیم کار در خانواده وجود داشته باشد. حضرت زهرا (س) به این مسئله نیز سخت اهمیت مى داد، کارهاى خانه و خانواده را بین خود و امیر مؤمنان (ع) و کار روزانه داخل منزل را نیز بین خود و خدمتکارانش به گونه اى مساوى تقسیم مى کرد.
سلمان فارسى مى گوید: فاطمه زهرا(س) را دیدم که با دستان مبارک و با آسیاب دستى گندم را آرد مى کند، جلو رفته پس از سلام گفتم: اى دختر رسول خدا! خود را به زحمت مینداز در کنار شما خدمتکار منزلتان فضّه ایستاده است کار منزل را به ایشان واگذار! حضرت فاطمه (س) فرمود: «اوصانى رسول الله ان تکون الخدمة لها یوماًولى یوماً فکان امس یوم خدمتها و الیوم یوم خدمتى ؛ رسول خدا (ص) به من سفارش فرموده که کارهاى خانه را با او (فضّه) تقسیم کنم، یک روز او کار کند و روز دیگر من، دیروز نوبت او بود و امروز نوبت من(9)».
امّا درباره تقسیم کار خانه با همسرش
على (ع) حضرت باقر (ع) فرمود: حضرت فاطمه کارهاى منزل را با حضرت على(ع) این گونه
تقسیم کرد که خمیر کردن آرد، و نان پختن، تمیز کردن و جارو زدن خانه، به عهده
فاطمه(س) باشد و کارهاى بیرون منزل از قبیل جمع آورى هیزم، و تهیّه مواد اولیّه
غذایى برعهده على (ع) باشد.
امام صادق (ع) فرمود: این تقسیم کار، با رهنمود رسول خدا انجام گرفت،
آنگاه که فرمود: کارهاى داخل منزل را فاطمه و کارهاى بیرون منزل را على (ع) انجام
دهد. حضرت زهرا (س) از این تقسیم کار به شدّت خوشحال شد لذا فرمود: «فلا یعلم ما
داخلینى من السُّرور الّا الله باکفائى رسول الله تحمّل رقاب الرّجال ؛ جز خدا کسى
نمى داند که از این تقسیم کار تا چه اندازه خوشحال شدم، زیرا رسول خدا مرا از
انجام کارهایى که مربوط به مردان است معاف داشت (10)».
از مسائلى که حضرت زهرا (س) هم عملاً و هم با گفتار به زن ها و مردها تعلیم و سفارش نموده نیکو همسردارى و شوهردارى است. به مردها این گونه سفارش نمود: «خیارکم الینکم مناکبة و اکرمهم لسانهم ؛ بهترین شما کسى است که در برخورد با مردم نرمتر و مهربانتر است و ارزشمندترین مردم کسانى هستند که با همسرانشان مهربان و بخشنده اند(16)».
اما زنان اولین نکته که جداً باید به
آن توجّه کنند مهربانى با شوهر و خوبى هاى او را به زبان آوردن است، البته این
وظیفه به عهده مرد نیز هست که با همسر خود مهربان باشد و نسبت به او اظهار محبت
کند و خوبى هاى او را به زبان آورد. حضرت زهرا (س) از همان روز
اول زبان به تمجید على (ع) گشود و خوبى هاى او را مرتب بیان و بازگو نمود که به
نمونه هایى اشاره مىشود. حضرت زهرا (س) در لحظه هاى آغازین زندگى، لب به ستایش
شوهر نمونه اش گشود و به شناساندن آن بزرگمرد پرداخت، و در اشعارى چنین فرمود:
افتخار و عزت والا، از آن ما شد و ما در میان فرزندان «عدنان» سربلند
شدیم، تو به بزرگى و برترى رسیدى و از همه آفریده ها والاتر شدى و جنّ و انس از
عظمت تو عقب ماندند.
منظورم «على (ع)» است بهترین کسى که
گام بر خاک نهاده است، بزرگوار و داراى احسان و نیکى .
برترین هاى اخلاقى و بزرگى از آن اوست تا آن زمان که مرغان بر
شاخه ها به ترنّم مشغولند(17).
پیامبر اکرم (ص) پس از سپرى شدن مراسم عروسى، خانه على و زهرا (ع) آمد در ابتدا از على (ع) پرسید: همسرت را چگونه یافتى؟ امام پاسخ داد: «نعْم العون على طاعة اللّه؛ بهترین یاورى است بر طاعت و بندگى خدا نمودن» سپس از دخترش زهرا (س) پرسید: شوهرت را چگونه یافتى؟ گفت: «خیرٌ بعلٍ؛ بهترین شوهر است (18)».
این گونه تمجیدها از همدیگر زندگى مشترک را شیرین و با نشاط مى کند، و باعث دلگرمى به زندگى مى شود. فاطمه (س) هیچگاه دست از تعریف و تمجید على(ع) بر نداشت و در سخترین دوران زندگى خود، یعنى هجوم به خانه او و اهانت به آن حضرت باز على (ع) را این گونه تمجید مى نمود «على امامى ربانى و الهى و هیکل نورانى و مرکز توجه همه عارفان و خداپرستان و فرزندى از خاندان پاکان، گوینده بحق و روا، جایگاه اصلى و محور امامت و پدر حسن و حسین دو دسته گل پیامبر، و دو سرور جوانان اهل بهشت است(19)».
________________________________________________
پاورقی ها:
1- ر.ک حدیث کساء، مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمى، پایان کتاب.
2- عوالم، ج 11، ص 205، دلائل الامامه، ص 49، فرهنگ سخنان حضرت فاطمه (س)، ص 49.
3- بحارالانوار، همان، ج 43، ص 31و 81؛ مستدرک الوسائل، ج 13، ص 48.
4- کنز العمّال، ج 7، ص 225، تاریخ بغداد، ج 12، ص 50، فرهنگ سخنان، ص 119.
5- فرهنگ سخنان فاطمه (س) همان، ص 135.
6- بحارالانوار، ج 43، ص 133 و 117؛ بامناقب این شهر آشوب، ج 3، ص 355 و 356.
7- ریاحین الشریعه، ج 1،ص 93.