خبرگزاری اهل بیت (ع) / ابنا: روشن است که حجاب برای فرهنگ سازی و نهادینه
شدن به عواملی نیازمند است؛ بخشی از این نهادینه سازی به توصیه های دینی مرتبط است.
برخی پنج متغیر مؤثر بر بدحجابی بین جوانان را شامل کاهش حساسیت خانواده ها درباره نوع پوشش فرزندان، کاهش آگاهی مردم از مفاهیم حجاب، تلقّی حجاب به عنوان محدودیت در روابط اجتماعی، تحریف مفاهیم حجاب در جامعه و عدم تبلیغ و آموزش مناسب حجاب در رسانه ها می دانند.(1)
ولی میتوان به طور کلی افراد بدحجاب را به گروه های زیر دسته بندی کرد:
۱- غافل: می‌داند نباید جاذبه‌های جنسیتی را در معرض دید قرار داد اما توجه ندارد که خلاف آنچه قبول دارد عمل می‌کند.
۲- جاهل: نمی‌داند حجاب چیست و باید چگونه در انظار عمومی حاضر شد.
۳- لجوج: حکم حجاب را می‌داند و عمدا خطا می‌کند.
۴- معاند: چون ضربه خورده لذا می‌خواهد با بدحجابی خود ضربه بزند.
۵- دشمن: قصد نابودی حجاب را دارد و می‌خواهد ریشه آن را درآورد.
تشخیص موارد فوق بسیار مشکل است و باید به روان شناسی و شخصیت شناسی و سایر مهارت‌های دیگر تسلط کافی داشت تا برخورد مناسب، انجام پذیرد.
عدم تشخیص صحیح، نوع فرد و نوع برخورد با او موجب تبدیل شدن فرد غافل به لجوج، لجوج به معاند و معاند به دشمن می‌شود.
باید بدانیم برعکس آنچه تصور می‌شود، اکثر افراد بدحجاب از دسته افراد جاهل هستند. پس اگر اکثریت افراد جاهل هستند این دسته طبیعتا نیاز به آگاهی دارند و مشکل اساسی آنان عدم اعتقاد عمیق و ریشه‌ای است.
تکلیف ما در برخورد با افراد جاهل آنست که به آنها آگاهی بدهیم. این افراد فلسفه حجاب و در یک لایه عمیق‌تر فلسفه خلقت را نمی‌دانند و هویت خود را به عنوان یک انسان و بالتبع جایگاه و مقام زن نشناخته‌اند.
به گونه ای که حجاب و عفاف در دین مبین اسلام برای حفظ فرد و جلوگیری از انحرافاتی که رعایت نکردن پوشش صحیح است، برنامه ای ارائه داده که شامل همگان، اعم از مرد و زن است (2)
یکی از عامل های نهادینه سازی حجاب و عفاف، معطوف به نقش دولت های اسلامی است. آنان در مقابل راهبرد رواج کالاها و لباس های غیراسلامی توسط رسانه های بیگانه، چه اندازه نسبت به خط مشی های کارآمد به منظور سرمایه گذاری و بازارسازی برای تشویق به استفاده از محصولات مرتبط با فرهنگ بومی حجاب و عفاف حساسیت نشان داده و می کوشند تا از طریق ترویج مصرف کالاهای بومی، روحیه پایبندی اعضای خانواده و در نهایت افراد جامعه به مراعات حجاب و عفاف تقویت شود (3). بنابراین، ایجاد فرهنگ حجاب، نیازمند نهادینه سازی باورهای درست و فرهنگ سازی دقیق است.
عامل دیگر و دخیل در این حوزه، نهادهای تعلیمی مانند دانشگاه است که مسئولیت تعلیم و تربیت اجتماعی جوانان جامعه را برعهده دارد؛ به گونه ای که در صورت بروز برخی آسیب ها، خود می تواند یکی از عوامل مؤثر در شکل گیری و تداوم انواع گرفتاری های اخلاقی و اجتماعی باشد. بلکه اساسا دانشگاه یکی از عمده ترین بسترهای فرهنگ سازی است و نقش آن در شکل دادن شخصیت اخلاقی جوانان در کنار آموزش و پرورش مؤثر است (4).
______________________________________
پی نوشت ها:
1- بهرام زاده و لطفی ( ١٣٩٠ ) نقش حجاب و شناسایی علل رواج بدحجابی در بین
جوانان
2- فتاحی زاده، ١٣٧٣ ، حجاب از دیدگاه قرآن
و سنت، ص ۴۵
3- علوی، ١٣٩۵ ، ریشه یابی عوامل
مؤثر بر توسعه فرهنگ حجاب و عفاف و ارزیابی راهبردهای نقشه مهندسی فرهنگی (رویکرد سیستمی)،
ص ٩
4- رهبر معظم انقلاب، سبک زندگی اسلامی ایرانی و مسئله حجاب و عفاف، 1373