خبرگزاری اهل بیت (ع) / ابنا: پژوهش ها و مستنداتی در دست است که ثابت می کند خانه داری شغل است؛ از جمله تحقیقی که با عنوان ارزش افزوده کار خانه داری و عوامل موثر بر آن به چاپ رسید.
محور تحقیق این بود که خانه داری دارای ارزش اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی است و مشتمل بر فعالیت هایی متنوع که البته پنهان و نامحسوس است.
این تحقیق نشان داد که چون نقش خانه داری در اقتصاد و اجتماع تبیین نشده، فعالیت زنان در خانه، در محاسبات و آمارگیری های ملی لحاظ نمی شود، در حالی که ارزش افزودۀ خانه داری را در هر روز، هفته، ماه و سال می توان محاسبه کرد.
در این تحقیق به منظور محاسبۀ ارزش افزودۀ کار خانه داری زنان در سال ١٣٨٨ هشت فعالیت شاخص، شامل: آشپزی، ظرف شویی، نظافت خانه، لباس شویی، مراقبت از کودکان، مدیریت تحصیلی فرزندان ابتدایی، راهنمایی و دبیرستانی (بر اساس نرخ هزینۀ تدریس معلم خصوصی) مدّنظر قرار گرفت.
میانگین ارزش افزودۀ برآورد برای جامعۀ آماری حدود ٢٠٠٠ نفر زن خانه دار، بالغ بر 1/600/000 ریال در هفته و 6/400/000 ریال در ماه گردید. (1)
البته چون این پژوهش در سال های پایانی دهۀ ٨٠ انجام شد، ملاک محاسبۀ قیمت ها حداقل دستمزد تعیین شده از سوی وزارت کار در سال ١٣٨٨ بود که با نرخ های کنونی، رقم ها بسیار بالاتر از این خواهد بود.
خانه داری در اقتصاد، فرهنگ و اجتماع موثر است. وقتی زنی خانه دار با تلاش هایش کانون خانواده را گرم می کند و با تربیت فرزند، به ایجاد نسلی تحصیل کرده و موفق کمک می کند، به فرهنگ و اجتماع خدمت می دهد.
ضمن اینکه او با ارائه فعالیت های رایگان به خانواده، به اقتصاد آن نیز کمک می کند، چون اگر او دست از کارهای خانه می کشید و اعضای خانواده مجبور می شدند برای دریافت هر خدمتی پول بدهند، فشار اقتصادی بر آن ها تحمیل می شد.
اما در فرهنگ ما زن ها چنین نمی کنند و چون بی دریغ در خانه کار می کنند، تلاش هایشان به چشم نمی آید و بی ثمر تلقی می شود، در حالی که کار زنان در خانه، نوعی از تولیدات پنهان جامعه است و می تواند در محاسبه های ملی دیده شود.
اما فعلاً این اتفاق نمی افتد، در صورتی که اگر ارزش ریالی فعالیت های خانه داری محاسبه شود، همگان خواهند دید که سهم قابل توجهی از تولید ناخالص داخلی از این فعالیت ها ناشی می شود.
از آیات و روایات هم می توان نتیجه گرفت که اسلام نیز بر مبنای عدالت، تمام زمینه های لازم را برای تأمین اقتصادی زنان در جهت کار آنان در خانه فراهم کرده و به تعبیری می توان از ادله برداشت کرد که شغل خانه داری زنان مورد تأیید شارع مقدس قرار گرفته است.
مثلا وجوب نفقۀ زن بر مرد جزء امور واضح فقه و حقوق اسلامی است و بر اساس این گونه مستندات فقهی، مخارج کامل خوراک و پوشاک زن بر عهده مرد است.(2)
و همچنین مهریه را دِینی بر عهده مرد دانسته که زن هر گاه اراده کند یا نیاز به آن داشته باشد، می تواند آن را مطالبه کند.(3)
__________________________________________________
پی نوشت ها:
1- باقری، شهلا ، (ارزش افزودۀ کار خانه داری زنان و عوامل موثر بر آن)، مجلۀ علمی پژوهشی زن در توسعه و سیاست، مرکز مطالعات و تحقیقات
زنان دانشگاه تهران، دورۀ نهم، شمارۀ ٣، پاییز ١٣٩٠ش.
2- طباطبایی حائری، سیدعلی بن محمد، ریاض المسائل فی تحقیق الاحکام بالدلائل، چاپ قدیم،
قم، موسسۀ آل البیت (ع)
3- حرّ عاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعه، قم، موسسة
آل البیت (ع) 1409 ق.