خبرگزاری اهل بیت(ع) / ابنا: ازدواج حضرت خدیجه (س) با پیامبر اسلام (ص) یکی از مهمترین وقایع زندگی رسول خدا (ص) و تاریخ اسلام است. این ازدواج نه تنها در زندگی شخصی پیامبر (ص) تأثیرات عمیقی داشت، بلکه به گسترش و پیشرفت اسلام کمکهای بیبدیلی کرد. خدیجه (س)، زنی خردمند، ثروتمند و متقی بود که با انتخاب محمد امین (ص) به عنوان همسر، نقش برجستهای در پیشبرد رسالت نبوی ایفا کرد. در این مقاله به بررسی آثار این ازدواج در گسترش اسلام و چرایی تصمیم خدیجه (س) برای ازدواج با پیامبر (ص) میپردازیم.
حضرت خدیجه (س) از زنان برجسته قریش بود. او با توجه به ثروت، موقعیت اجتماعی و اخلاقیات والای خود، در میان اهل مکه احترامی ویژه داشت. خدیجه (س) زنی خردمند و دوراندیش بود که در عرصه تجارت و روابط اجتماعی به عنوان شخصیتی برجسته شناخته میشد. علاوه بر موفقیتهای اقتصادی، تقوای او از دیگر عواملی بود که جایگاه او را در بین مردم و به ویژه نزد خداوند خاص میکرد. به همین دلیل، پیامبر (ص) نیز به حضرت خدیجه (س) احترامی ویژه داشت و ایشان را به عنوان یکی از مهمترین پشتیبانان خود در راه رسالت الهی خود به حساب میآورد.
دلایل ازدواج حضرت خدیجه (س) با پیامبر اسلام (ص) از چندین جنبه قابل بررسی است:
ایمان به پیامبر (ص): حضرت خدیجه (س) از همان ابتدا به شخصیت معنوی و صداقت پیامبر اسلام (ص) پی برده بود. او با دیدن اخلاق و رفتار پیامبر (ص)، به حقانیت رسالت او ایمان داشت و به همین دلیل به پیامبر (ص) علاقهمند شد.
ویژگیهای اخلاقی پیامبر (ص): محمد امین (ص) به عنوان فردی امین، صادق و اخلاقمدار در میان قریش شناخته میشد. حضرت خدیجه (س) تحت تأثیر این ویژگیها تصمیم گرفت با او ازدواج کند. در زمانی که جامعه عربستان درگیر شرک، جاهلیت و ظلم بود، پیامبر (ص) با رفتار و اخلاق خود، نمادی از پاکی و صداقت بود.
رؤیا و الهامات معنوی: برخی از روایات شیعه اشاره دارند که حضرت خدیجه (س) پیش از ازدواج با پیامبر، رؤیاهایی دیده بود که نشاندهنده بزرگی مقام محمد (ص) و آینده پیامبری او بود. این رؤیاها و الهامات معنوی به او کمک کرد تا از میان تمامی خواستگاران، محمد امین (ص) را انتخاب کند .
ازدواج حضرت خدیجه (س) با پیامبر اسلام (ص) به دلایل گوناگون در گسترش اسلام تأثیر عمیقی داشت. در ادامه به برخی از این آثار مهم اشاره میشود:
حمایت مالی و اقتصادی از پیامبر (ص)
یکی از مهمترین آثار ازدواج حضرت خدیجه (س) با پیامبر (ص) حمایت مالی او از اسلام بود. ثروت حضرت خدیجه (س) به پیامبر (ص) اجازه داد تا بدون نگرانی از مشکلات مالی به تبلیغ اسلام بپردازد. در شرایطی که مسلمانان اولیه با تحریم اقتصادی قریش مواجه بودند، داراییهای حضرت خدیجه (س) توانست بسیاری از این مشکلات را حل کند و به تقویت پایههای اسلام کمک کند .
حمایت روحی و معنوی
حضرت خدیجه (س) همواره در کنار پیامبر (ص) بود و او را در مواجهه با سختیها و مشکلات حمایت میکرد. پیامبر (ص) بارها در سخنان خود از حضرت خدیجه (س) به عنوان بزرگترین حامی و مشاور خود یاد کرده است. این پشتیبانی معنوی، به ویژه در سالهای اولیه بعثت که پیامبر (ص) با دشواریهای بسیاری مواجه بود، نقش حیاتی در ادامه رسالت داشت .
تثبیت اجتماعی پیامبر (ص)
حضرت خدیجه (س) به دلیل جایگاه بالای اجتماعیاش در مکه، باعث افزایش اعتبار و نفوذ پیامبر (ص) در میان مردم شد. ازدواج با زنی مانند حضرت خدیجه (س) به پیامبر (ص) کمک کرد تا در میان قریش و دیگر طوایف جایگاه ویژهای پیدا کند و مردم بیشتری به پیام او توجه کنند.
تربیت فرزندان صالح
از این ازدواج مبارک، فرزندانی چون حضرت فاطمه زهرا (س) متولد شدند که در آینده اسلام نقش برجستهای ایفا کردند. تربیت و پرورش چنین فرزندانی با حمایتهای معنوی و عاطفی حضرت خدیجه (س) ممکن شد. نقش حضرت فاطمه (س) در تداوم خط رسالت و امامت، خود یکی از مهمترین دستاوردهای این ازدواج محسوب میشود.
پس از ازدواج، حضرت خدیجه (س) همواره در کنار پیامبر (ص) باقی ماند و در دوران سخت بعثت و دعوت اولیه، بیشترین حمایتها را از او کرد. هنگامی که پیامبر (ص) در غار حرا اولین وحی الهی را دریافت کرد، حضرت خدیجه (س) نخستین کسی بود که به پیامبری او ایمان آورد. او نخستین زن مسلمان و مؤمن به اسلام بود که بدون تردید و با تمام وجود از پیامبر (ص) پشتیبانی کرد .
نقش حمایتی خدیجه (س) در دوران شعب ابیطالب که مسلمانان در تحریم و فشار اقتصادی بودند، برجستهتر شد. او با بخشیدن تمامی داراییهای خود به پیامبر (ص)، یاریرسان اسلام و مسلمانان بود. به گفته بسیاری از مورخان، اگر ثروت حضرت خدیجه (س) نبود، ادامه حیات پیامبر (ص) و یارانش در آن دوران سخت به مخاطره میافتاد.
ازدواج حضرت خدیجه (س) با پیامبر اسلام (ص)، نه تنها پیوندی معنوی و عاشقانه بود، بلکه به عنوان یک عامل کلیدی در گسترش و تقویت اسلام شناخته میشود. خدیجه (س) با حمایتهای مالی، روحی و معنوی خود از پیامبر (ص)، اسلام را در مراحل ابتدایی خود یاری داد و نقش مهمی در تثبیت و پیشرفت این دین الهی ایفا کرد. بدون شک، شخصیت بزرگ و فداکاریهای حضرت خدیجه (س) در تاریخ اسلام همواره به عنوان یکی از عوامل اصلی موفقیت پیامبر (ص) در رسالت نبوی شناخته میشود.
__________________________________________________________________________________________
منابع:1. مجلسی، محمدباقر. بحار الأنوار، ج 16، ص 14.
2. شیخ صدوق. علل الشرایع، ج 1، ص 182.
3. ابن هشام. سیره النبویة، ج 1، ص 180.
4. کلینی، محمد. الکافی، ج 5، ص 552.