خبرگزاری اهل بیت (ع) / ابنا: هویت یابی و
استقلال طلبی از مهم ترین ویژگی های مقطع نوجوانی است. فرد در این دوره به دنبال
این است که خویشتن را دریابد و بشناسد و در عین حال می خواهد شخصیتی ممتاز و
مستقل داشته باشد.
نوجوان تمایل دارد وابستگی خود را به خانواده و والدین کم کند و بیشتر زمان خود را در بیرون از خانه بگذراند. والدین باید توجه داشته باشند که این بخشی از فرآیند رشد نوجوان بوده و نباید با آن مقابله کنند.
از این رو والدین باید در مدل ارتباطی خود با نوجوان نسبت به دوران کودکی او تغییر ایجاد کنند و او را به رسمیت شناخته و برای او اختیار و استقلال در عمل قائل شوند. بطور کلی توجه به هویت و استقلال نوجوان از لوازم کرامت بخشی به او است.
یکی از کارشناسان معارف اسلامی در این زمینه می‌گوید: نوجوان در آستانه یک خودیابی جدید است که خودش فکر کند و خودش انتخاب کند، پس آنچه نیاز دارد این است که این «خود» و «من» به رسمیت شناخته شود.
بچه ها وقتی به بلوغ می رسند حتما باید در تعیین مدرسه با آن ها مشورت شود و نمی توان گفت از نظر والدین این مدرسه درست نیست و فلان مدرسه بسیار خوب است. از ابتدا نباید مانعی برای رشد نوجوان ایجاد کنیم.
یکی از عوامل اصلی ایجاد چالش و تعارض در ارتباطات بین والدین و نوجوان، نگاه منفی والدین به نوجوان و مقطع نوجوانی است؛ این در حالی است که اگر والدین نگاه خود را اصلاح کرده و بر ظرفیت ها و جنبه های مثبت این دوره تأکید داشته باشند، نه تنها منجر به کاهش تعارض ها خواهد شد، بلکه زمینه رشد بهتر و سریع تر فرزند خود را نیز فراهم خواهند کرد.
والدین باید به جای مراقبت مستقیم و مستمر، مراقبت غیرمستقیم، نامرئی و همدلانه را درپیش گیرند.
یکی از کارشناسان حوزه ارتباطات با اشاره به ضعف والدین در مواجهه با نوجوان، بر این نظر است که: خانواده و والدین دانش و مهارت کافی برای ارتباط با نوجوان ندارند. از مهم ترین مسائل موجود در این زمینه، نگاه منفی و تهدیدی والدین نسبت به دوره نوجوانی است.
بر اساس همین نگاه هم معمولا شاهد این هستیم که پدر و مادر مرتب رفتار فرزندش را کنترل می‌کند و او را بازخواست می کند. در صورتی که نوجوان بواسطه ویژگی استقلال طلبی اش، به شدت نسبت به این رفتار واکنش نشان می‌دهد و همین مسئله اصطکاک ها و تعارض های مختلف را ایجاد می‌کند.
این در حالی است که برای رفع این چالش ها والدین باید نگاه خود را نسبت به این مقطع اصلاح کنند و نوع مراقبتشان نسبت به دوره کودکی تغییر کند و به صورت نامحسوس و غیرمستقیم باشد.
با توجه به اینکه نوجوان هنوز به رشد کامل عقلانی خود نرسیده است و امکان خطا و لغزش در این مقطع زیاد است و در عین حال وی نسبت به حفظ شخصیتش بسیار حساس است؛ لذا والدین لازم است که در مدل ارتباطی خود با نوجوان به طرق مختلف، تکریم و احترام او را مدنظر قرار دهند.
این مسئله بسیار حائز اهمیت است که شخصیتش حفظ شود نه اینکه مرتب سرزنش شود.
_____________________________________
منابع:
1-باهنر، ناصر؛ امینی هرندی، رضا. مؤلفه های الگوی مطلوب ارتباطات والدین با نوجوان: مطالعه کیفی؛ فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده