خبرگزاری اهل بیت (ع) / ابنا: عوامل روان شناختی از جمله ویژگی های شخصیتی فرد و ویژگی‌های حاصل از تربیت خانوادگی که در درجات و ضرایب مختلف در افراد نمایان می شود با وضعیت حجاب و عفاف مرتبط است.
همچنین حجاب و عفاف بر برخی مؤلفه های روان شناختی مانند سلامت روان، آرامش و امنیت روانی و اجتماعی تأثیرگذار است.
صفات شخصیتی که افراد را به سمت مسئله حجاب هدایت می کند شامل شخصیت باوجدان، گشوده، موافق، انعطاف پذیر و مسئولیت پذیری است که به نحو کلی در مقابل هر نوع جریان و خواسته ای قابلیت پذیرش و همراهی دارد.
آنچه این تیپ شخصیتی را با هنجارهای حجاب همراه می کند باورها (ارزش نظری و زیبایی شناسی) است که در درک آن ها از حجاب و پوشش تأثیر دارد. همچنین تربیت اخلاقی، تربیت دینی و سبک تربیت خانوادگی است که فرد را در این زمینه تقویت و آنان را به حجاب متمایل می کند.
در مقابل این شخصیت، شخصیت روان آزرده است که در مقابل هنجارهای حجاب مقاومت می کند. این نوع از شخصیت به جهت ویژگی روان آزرده قابلیت انعطاف پذیری کمی در مقابل هنجارهای اجتماعی داشته و بنابراین در اغلب موارد از آن ها سرپیچی می کند.
اعتقادات مذهبی والدین و به ویژه حجاب مادر می تواند اثر قابل توجهی در گرایش فرزندان به حجاب نشان داشته باشد.
فرزندپروری باید به گونه ای باشد که عزت نفس افراد تقویت شود؛ زیرا عزت نفس عمومی، اجتماعی و خانوادگی تأثیر بسزایی در گرایش به حجاب دارد.
نکته دیگر این است که تجربه گذشته افراد نیز در گرایش به حجاب اثر مستقیم دارد؛ بنابراین افراد تأثیرگذار در امر حجاب و عفاف در محیط خانواده، مدرسه و اجتماع باید با در نظر گرفتن این نکته در جهت افزایش تجربه های مثبت از حجاب در افراد تلاش کنند تا از این طریق در تقویت گرایش به حجاب تأثیرگذار باشند.
یکی از راه های تأثیرگذاری بر تقویت حجاب می تواند تشکیل گروه های اجتماعی با هدف تقویت فرهنگ حجاب و عفاف باشد.
یکی از این ویژگی‌ها باوجدان بودن است که در جهت مثبت با عفاف و حجاب همبسته است. همواره یکی از موضوع های مهم در شخصیت، موضوع کنترل است. در روند تکوین و تحول فردی، بیشتر افراد می آموزند که چگونه کشش ها و نیازهای خود را اداره کنند.
هر چه انسان از سلامت روان بیشتری برخوردار باشد، از انسجام درونی بیشتری برخوردار است. به یک معنا باوجدان بودن، یعنی نظارت وجدان بر کنش های فردی؛ که افراد با وجدان بالا به اصول اخلاقی خود پایبند بوده و از خویشتن داری و نظم درونی برخوردار هستند.
بر اساس آموزه های دینی کسی که حیا ندارد، دین ندارد، «لا ایمان لمن لا حیاء له»؛ کسی که حیا ندارد ایمان ندارد، و یکی از بارزترین مصادیق حجب و حیا، مساله حجاب و عفاف است لذا در یک نگاه جامع باید تمامی زوایای مرتبط با حجاب را مورد بررسی قرار داد. عفت، حجاب و حیا، ارتباط مستقیمی با دینداری و پایبندی او به مبانی و نگرش های دینی دارد.
____________________________________________
منابع:
1- عباس آینده چی، سمیه عرب خراسانی. فرا تحلیل متغیرهای روان شناختی همبسته با عفاف و حجاب
2. اصول کافی، جلد۲ , صفحه۱۰۶