در این مورد مطالبه مهریه طوری است که زن برای وصول آن باید دارایی و تمکن و استطاعت مرد را ثابت کند یعنی تا زمانی که این تمکن ثابت نشود و اموالی از مرد معرفی نشود؛ مهریه وصول نخواهد شد. پس در این مورد زن مستحق مهریه است و حق مطالبه دارد اما با شرطی که گفته شد. لذا در این جا طلاق دادن زن بدون مهریه نیست.
مهریه عندالمطالبه
مهریه عندالمطالبه در هر حال قابل مطالبه است و کاری به تمکن مالی مرد نداریم اما اگر مرد محکوم شد می تواند دادخواست اعسار بدهد تا که دادگاه آن را برای وی قسط بندی کند. پس در این حالت هم با وجود طلاق زن مهریه را می تواند مطالبه کند.
بخشش مهریه
ممکن است خود زن مهریه خود را ببخشد یا به اصطلاح مرد را ابراء کند در اینجا نه آنکه مستحق مهریه نباشد؛ بلکه مستحق مهریه بوده اما به اختیار خود از گرفتن آن منصرف شده است.
مهریه زن در اثر خیانت
خیانت زن باعث نمیشود وی از مهریه محروم شود و با وجود آن هم مستحق مطالبه مهریه خواهد بود. پس با خیانت یا رابطه نامشروع زن و… باز هم وی می تواند مهریه را مطالبه کند.
ناشزه بودن و تمکین نکردن زن
این مورد باعث می شود زن مستحق نفقه نباشد؛ اما در هر حال وی مستحق مطالبه مهریه خواهد بود.
طلاق توافقی و مهریه
گاهی زن برای راضی کردن مرد به طلاق، مهریه خود را به مرد بذل و بخشش می کند که در قانون به آن طلاق خلع میگویند. در اینجا هم نه آنکه زن استحقاق مهریه نداشته باشد بلکه مهریه خود را به اختیار خود بخشیده تا طلاق بگیرد.
اما در همه این موارد زن از مهریه محروم نشده بود فقط گاهی به اختیار خود آن را بخشیده بود. در ادامه به مواردی اشاره می کنیم که زن اصلا حق مهریه ندارد.
موارد محرومیت زن از مهریه
ازدواج باطل و مهریه در آن
اگر بین زن و مرد ازدواجی رخ بدهد اما این ازدواج به هر دلیلی باطل باشد و بین آنها هم رابطه زناشویی انجام نشده باشد؛ در اینجا حتی مهریه هم تعیین شده باشد به زن تعلق نمی گیرد.
زیرا مهریه برای ازدواج صحیح است نه باطل و بی اثر. (برای مثال زنی که خود شوهر دارد نمی تواند ازدواج کند و ازدواج بعدی او باطل است.)
فسخ نکاح قبل از رابطه زناشویی و مهریه آن
اگر به دلایل قانونی، نکاح قبل از رابطه زناشویی فسخ شود زن مهریه ای نخواهد داشت اما اگر رابطه زناشویی انجام شده باشد با وجود فسخ کردن هم زن مهریه می برد.
پس در اینجا مثلا اگر زن با وجود جنون مرد نکاح را فسخ کند باید ببینیم که آیا قبل از فسخ نکاح رابطه زناشویی داشته اند یا نه اگر داشته اند که زن، مهریه کامل می گیرد اما اگر رابطه زناشویی نداشته باشند مهریه ای به وی تعلق نمی گیرد.
در یک مورد و آن ناتوانی جنسی مرد (عنن) حتی اگر رابطه زناشویی هم نبوده باشد زن می تواند نصف مهریه را مطالبه کند.
طلاق قبل از رابطه نزدیکی و مهریه آن
مورد دیگر این است که اگر زن و مرد یا دختر و پسر عقد کنند اما بعدا به این نتیجه برسند که باید جدا شوند و یحث طلاق پیش آید باید توجه کرد اگر در زمان عقد بین آنان رابطه زناشویی باشد؛ زن، تمام مهریه را می تواند بگیرد اما اگر رابطه این بین آنان نبوده؛ تنها نصف مهریه به زن تعلق می گیرد.
فوت مرد قبل از نزدیکی و مهریه زن
در یک مورد هم اگر از همان ابتدا مهریه تعیین نشده باشد و رابطه نزدیکی هم بین آنان نبوده باشد و قبل از نزدیکی مرد فوت شود زن چیزی از مهریه نمی برد اما اگر نزدیکی واقع شده باشد زن مستحق مهر المثل است.