خبرگزاری اهل بیت (ع) / ابنا: از رفتارهای متداول اهل بیت (ع) پاس داشتن کودکان و شخصیت دادن به آنان بود. احساس ضعف شخصیت نه تنها بزرگسالان را رنج می دهد و به رفتار ناهنجار وا می دارد، بلکه کودکان را نیز دچار مشکل می کند.
از این رو است که امام هادی (ع) می فرماید: "هر کس شخصیتش مورد اهانت واقع شود، از شرّ او در امان نیستید." (1)
پیغمبر اکرم (ع) در حضور دختر خردسالش فاطمه می ایستاد و احترامش می کرد.(2) گاه به احترام و نیز مراعات خردسالی نوادگانش، سجده نماز را طولانی می ساخت و یا برای برآوردن خواسته آنان، نماز را با سرعت به پایان می برد. هرروز صبح بر سر فرزندان و نوادگانش دست نوازش می کشید و مهربانی و مهرورزی نسبت به کودکان، خوی همیشگی آن حضرت بود.
علامه مجلسی در ضمن نقل روایتی می نویسد: پیامبراکرم هرروز با نوه اش حسین بازی می کرد. روزی آن قدر با وی بازی کرد که عایشه به اعتراض گفت: چقدر با او بازی می کنی؟! حضرت فرمود: وای بر تو! چگونه او را دوست نداشته باشم درحالی‌که او میوه دل و روشنی چشم من است.(3)
مردی به حضرت موسی بن جعفر (ع) از لغزش و خطای فرزندش گلایه کرده و از آن حضرت راهنمایی خواست. امام به وی فرمود: "فرزندت را نزن و برای تنبیه و تأدیب وی از او قهر کن ولی مواظب باش قهر تو طولانی نشود."(4)
رشد معنوی و تربیت اخلاقی مستلزم پرورش سالم عواطف کودک است. امام صادق (ع) فرموده اند: "همانا پروردگار بنده اش را به دلیل فراوانی مهرورزی نسبت به کودک خود می بخشاید."(5)
همچنین از پیغمبر خدا (ص) روایت شده است: "هر کس فرزند خود را ببوسد، خدا بر او پاداشی می نویسد و هر کس فرزندش را دلشاد کند، خدا او را در روز رستاخیز شاد می‌گرداند." (6)
حضرت زهرا (ع) در روابط کلامی و محبت آمیز خود با سخن مهربانانه فرزندانش را روشنی چشمم و میوه دلم صدا می کرد(7) و رسیدگی و محبت به فرزندانش را بر هر کار دیگری مقدم می داشت و معتقد بود که در نگهداری و پرورش فرزند، مادر نسبت به هر کس دیگری سزاوارتر است.
بازی و جنب و جوش کودکان نیز در شیوه تربیتی اهل بیت (ع) مورد توجه قرار داشت تا آنجا که برای رشد و تکاپوی بیشتر کودکانشان خود با آن ها هم بازی می شدند! پیامبر اکرم (ص) در سخنی شیوا می فرماید: "کسی که نزد او کودکی است، باید به سان کودک درآید و با او هم بازی شود."(8)
روزی پیامبر خدا (ص) با دست و پا راه می‌رفت و حسنین (ع) بر پشت آن حضرت سوار بودند و رو به آنان می فرمود: "بهترین مرکب، مرکب شماست و شما بهترین سوار هستید."(9)
حضرت زهرا (س) نیز با فرزندانش هم بازی می شد و در هنگام بازی با به کارگیری الفاظ و جملات شایسته سعی در ساختن شخصیت کودکانش و نمایاندن الگویی پسندیده در زندگی برای آن ها داشت.
ایشان با فرزندش امام مجتبی (ع) بازی می کرد و او را بالا می انداخت و می فرمود: "پسرم حسن مانند پدرت باش؛ ریسمان ستم را از حق بر کن. خدایی را بپرست که صاحب نعمت های متعدد است و هرگز با صاحبان ستم و دست اندازی دوستی مکن."(10)
____________________________________________________
پی نوشت ها:
1- بحار الانوار: ج ۷۵، ص ۳۶۵، حدیث ۱.
2- بحارالانوار: ج۴۳، ص۴۰.
3- بحارالانوار: جلد ۴۴، ص۲۶۰.
4- کنزالعمال: ج ۱۶، ص ۴۴۴.
5- بحارالانوار: ج ۲۳، ص ۱۱۴.
6- وسائل الشیعه: ج۲۱، ص۴۸۳.
7- وسائل الشیعه: ج۲۱، ص۴۷۵.
8- من لايحضره الفقيه ، ج 3 ، ص 482 .
9- وسائل الشیعه، ج ۲۱، ص ۴۸۶.
10- بحارالأنوار، ج ۴۳، ص ۲۶۵.
11- بحارالأنوار: ج ۴۳، ص ۲۸۶.