خبرگزاری اهل‌بیت(ع) - ابنا

سه‌شنبه ۱۰ مهر ۱۴۰۳
۱۱:۲۱
در حال بارگذاری؛ صبور باشید
سه‌شنبه
۱۰ مهر
۱۴۰۳
۸:۰۴:۱۵
منبع:
پرتال جامع علوم انسانی
کد خبر:
1490260

زنان در جنگ های صدر اسلام

مبارزه علیه دشمنان و حفاظت از خانواده و دفاع از عقیده امری ذاتی و فطری است که در نهاد زن و مرد به ودیعه نهاده شده است.

آآ

خبرگزاری اهل بیت (ع) / ابنا: مبارزه و دفاع هر گاه با عقیده صحیح و روشن همراه شود، دارای ارزشی والاتر خواهد بود و مجاهد را به کمال رهنمون می ‌سازد. در اسلام جهاد کنندگان دارای ارزش ویژه ‌اند و آیات بسیاری در ستایش ایشان آمده است.

شواهد تاریخی ارائه شده، حضور نظامی زنان را در جهاد اسلامی نشان داده. گرچه این حضور بیشتر به صورت پشتیبانی و تدارکات جنگی دیده می ‌شود، اما به خوبی نشانگر این مسأله است که پیامبر (ص) و علی (ع) حضور زنان را در جهاد تأیید می ‌کرده ‌اند.

مسلمانان نیز این حضور را غیر شرعی تلقی نمی‌ کردند، به همین دلیل، در فتوحات اسلامی که خصوصاً پس از وفات پیامبر (ص) صورت گرفت و جهاد ابتدایی شمرده می ‌شوند، زنان حضور داشتند.

یاری مبارزان، تنها به سلاح برگرفتن و مبارزه رو در رو محدود نمی ‌شود، بلکه تشویق دیگران به جنگیدن و ایجاد روحیه سلحشوران و تقویت روحی مبارزان نیز در پیروزی بسیار مؤثر است.

در جنگ احد هنگامی که کار بر مسلمانان سخت و آثار شکست ظاهر شد، بسیاری از مردان از صحنه ‌های جنگ گریختند. صفیه عمّه رسول خدا (ص) و امّ ایمن به صحنه نبرد شتافتند. این دو نفر فراریان را سرزنش می ‌کردند و با گفتن سخنانی آنان را به مبارزه تشویق می ‌نمودند.

ام عماره نیز که برای کمک رسانی به جبهه آمده بود، بر فراریان فریاد برمی‌ آورد و می‌ گفت: این چه رویه ‌ایست که در پیش گرفته ‌اید، شما و فرار!؟

نوع دیگری از موارد حضور نظامی زنان مسلمان، پشتیبانی رزمندگان در پشت جبهه بوده است، انجام کارهایی مانند: آب دادن به رزمندگان، تهیه غذا، نگهداری و جمع آوری تیرها و دیگر سلاح‌ ها که در صحنه نبرد پراکنده شده بود، کمک به مجروحان و درمان موقت آنان، انتقال مجروحان و شهدا به شهر و…

امّ سلیم بنت ملحان و عایشه دختر ابوبکر در جنگ احد، مشک ‌های آب را بر پشت خود حمل کرده و به رزمندگان می ‌رساندند.

فاطمه زهرا (س) نیز در احد حضور داشتند و به جهاد کنندگان آب و غذا می ‌رساندند و مجروحان را مداوا می‌ کردند. ایشان با کمک علی (ع) جراحات رسول خدا (ص) را درمان کردند.

واقدی نقل کرده است که در جنگ احد هنگامی که حمله مشرکان شدّت گرفت و آثار شکست در سپاه مسلمانان پدید آمد، مسلمانان جز تعداد انگشت شماری گریختند و تنها افراد معدودی به دفاع از پیامبر (ص) پرداختند. نسیبة بنت کعب الانصاریه مشهور به امّ عماره یکی از ایشان بود.

او که برای آب دادن به رزمندگان به جبهه آمده بود، مشک آب را رها کرد و سلاح به دست گرفت و به دفاع از پیامبر (ص) پرداخت.

رسول خدا(ص) که ناظر این صحنه بود، بر او تبسم کرد. ام عماره در این نبرد جراحت بسیار برداشت.
درمان زخم ‌ها و جراحات امّ عماره یک سال به طول انجامید و اثر برخی از آن ها تا آخر عمر بر بدن او باقی ماند. او در غزوه‌ های بنی ‌قریظه، خیبر و حنین شرکت کرد.

شجاعت و دلاوری او در حنین کمتر از احد نبود، او خود نقل می‌ کند:
در حنین مردم از هر سو می ‌گریختند، من و چهار زن دیگر می ‌جنگیدیم. من شمشیری بران داشتم. ام سلیم در حالی که باردار بود، خنجری حمل می‌کرد و نیز ام سلیط و ام الحارث نیز چنین می ‌کردند.

مردی از هوازن را دیدم که پرچم جنگ را حمل می ‌کند و سوار بر شتر به دنبال مسلمانان می ‌تازد. شترش را پی کردم. او به زمین افتاد و من بر پشتش نشستم، پی در پی او را زدم تا از پا در آمد و شمشیرش را برداشتم…

_____________________________________________________________________

پی نوشت ها و منابع:

1- سهیلا جلالی کندری، حقوق نظامی زنان در صدر اسلام