خبرگزاری اهل بیت (ع) / ابنا: از مطالعه تاریخ زندگانی حضرت عبدالعظیم (ع) این مطلب روشن می شود که او نسبت به ائمه (ع) زمان خود اخلاص و اعتقاد کاملی داشته.
ایشان به محضر سه نفر از معصومین (ع) رسیده و از آن بزرگواران نقل حدیث کرده است. از اخبار منقوله به طور وضوح استفاده می گردد که وی مورد علاقه و محل اعتماد و اطمینان حضرات ائمه اطهار (ع) بوده است.
فرمایشات حضرت امام رضا (ع) در پیامی که توسط ایشان برای شیعیان فرستاده اند، خود شاهدی روشن برای اثبات این موضوع است.
حضرت عبدالعظیم (ع) در زمان خود، دارای موقعیتی عظیم بود. وی با بزرگان شیعه و روات درجه اول ارتباط کامل داشته و با عده کثیری از اصحاب حضرت امام صادق و امام کاظم و امام رضا (ع) همنشین بود.
علمای رجال و فقهای بزرگ، حضرت عبدالعظیم (ع) را در کتب خود آورده و او را توصیف و تمجید کرده اند و همگان او را به خلوص عقیده و صفای باطن و اعتقاد صحیح و راسخ ستوده و معرفی می نمایند.
در حدیث "عرض
دین" آورده اند که وقتی حضرت عبدالعظیم (ع)
خدمت امام هادی (ع) مشرف شد و عقاید خود را اظهار نمود، امام فرمود: تو از دوستان
حقیقی ما هستی.
از
حضرت امام حسن عسکری (ع) روایت شده است که در نزد آن جناب از عبدالعظیم حسنی (ع)
صحبت به میان آمد، حضرت فرمود: اگر عبدالعظیم حسنی (ع) نبود، می گفتم علی بن حسن
بن زید بن حسن (ع) فرزندی از خود باقی نگذاشته است.
برای اثبات عظمت علمی حضرت عبدالعظیم (ع) کافی است که بدانیم امام معصوم، مردم را برای حل مشکلات دینی و یافتن پرسش های اعتقادی و عملی شان، به ایشان ارجاع داده است.
در توصیف علمی ایشان آورده اند:
شخصی به نام اباحماد رازی از شیعیان و موالیان شهر ریبا، به سامراء رفت و خدمت حضرت امام علی النقی (ع) رسید و مسائلی را پرسید. پس امام پاسخ او را چنین داد: ای اباحماد! هرگاه مشکلی از امور دینی برایت پیش آمد، جواب مشکل خود را از عبدالعظیم حسنی بخواه و سلام مرا به او برسان.
این تعبیر، به روشنی نشان می دهد که حضرت عبدالعظیم (ع) در عصر خود، مجتهد توانمندی بوده که بر اساس اصول و قواعدی که از اهل بیت (ع) در اختیار داشته، می توانسته دیدگاه های اسلام ناب را در زمینه های مختلف اعتقادی و عملی، استخراج کند و به پرسش های مردم پاسخ گوید.
مرحوم نجاشی در کتاب رجال خود که با موضوع «مؤلّفان شیعه» تألیف شده، از حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) نام برده و کتاب خطب امیرالمؤمنین (ع) را به وی نسبت داده است.
عبدالعظیم، شخصی پرهیزکار بود و به امانت داری و راستگویی شهرت داشت. به امور دینی دانا بود. و بسیار حدیث و روایت از اهل بیت (ع) نقل می کرد.
سابقه مبارزاتی خاندان آن بزرگوار از یک سو، و شخصیت علمی و جهادی و ارتباط بسیار نزدیک حضرت عبدالعظیم (ع) با اهل بیت (ع) از سوی دیگر، موجب شدند که ایشان در سال های پایانی زندگی، تحت تعقیب حکومت وقت، قرار گیرد.
از این رو، برای ادامه فعالیت ها و چه بسا با اشاره امام هادی (ع)، زندگی مخفی را انتخاب کرد، و با لباس پیک و به صورت مسافری ناشناس، وطن اصلی خود را ترک کرد و شهرهای مختلفی را پشت سر گذاشت تا آن که در شهر ری در مکانی به نام سربان اقامت گزید. و در خانه یکی از پیروان اهل بیت (ع) سکونت یافت.
روزها روزه بود و شب ها به عبادت می پرداخت و گاه به صورت مخفیانه از خانه ای که در آن ساکن بود، خارج می شد و به زیارت قبری که هم اکنون در مقابل مزار او قرار دارد، می رفت و می فرمود: این، قبر مردی از فرزندان موسی بن جعفر (ع) است.
ایشان چند سال از سال های پایانی عمر خود را در ری گذرانده است. همچنین در آن سال ها بسیاری از مردم با وی رفت و آمد داشتند، که حاکی از فعّالیت های فرهنگی و سیاسی ایشان است.
___________________________________________________
پی نوشت ها و منابع:
1- مجموعه مقالات کنگره حضرت عبدالعظیم (ع)، ج۳، ص۵۰،
مقاله «بررسی کلّی روایات حضرت عبدالعظیم حسنی (ع)»، محمّدکاظم رحمان ستایش.
2- شریف رازی، محمد، زندگانی حضرت عبدالعظیم، ص۳.