خبرگزاری اهل بیت (ع) / ابنا: مقداد سیزدهمین نفری است که مسلمان شد از این رو جزو سابقین در اسلام است و همچنین جزو هفت نفری است که نخستین بار اسلام خود را اظهار نمودند.
مقداد دو دفعه هجرت کرده است از این رو، او را با عنوان (هاجر الهجرتین) یاد کرده اند، یک بار در اوایل بعثت که طبق فرمان پیامبر (ص) گروهی از مسلمانان از شدّت سخت گیری دشمنان به ستوه آمده بودند و به کشور حبشه پناهنده شدند.
و بار دوّم به مدینه هجرت کرد که زمان هجرتش به مدینه به خوبی روشن نبوده ولی بر اساس وجود قرائن فراوانی در سال اول هجرت در ماه شوّال در سریه ابوعبیده به مسلمانان پیوست و به همراه آنان به مدینه هجرت نمود.(1)
مقداد در تمام جنگ هایی که در زمان رسول اکرم (ص) اتّفاق افتاده شرکت کرد و به عنوان یک افسر جانباز در میان سپاه اسلام از حریم آیین خود دفاع می کرد.
نقش مقداد در جنگ بدر و احد صفحات تاریخ را رونق و صفا داده است، او نخستین سواره ای بود که با دشمنان جنگید. در جنگ بدر، در سپاه مسلمانان دو اسب سوار بودند که یکی از آن ها زبیر و دیگری مقداد بوده است.(2)
در جنگ احد نیز مقداد نقش بسزایی داشته است، بطوری که در اواخر نبرد آن زمانی که همه پا به فرار گذاشتند طبق نقل بزرگان تاریخ با پیامبر نماند جز علی (ع)، طلحه، زبیر، ابو دجانه، عبد الله ابن مسعود و مقداد.(3)
بعد از رحلت پیامبر (ص) نیز مقداد جزء معدود افرادی است که در راه دفاع از حق و حقیقت و ولایت علوی (ع) ثابت قدم باقی مانده و در برابر حوادث ناگوار که بعد از وفات رسول گرامی اسلام اتفاق افتاد، تزلزلی در او ایجاد نشده و در چنین موقع حساسی، مقداد با سلمان و ابوذر از علی (ع) دست بر نداشتند.
از پیامبر (ص) نقل شده که آن حضرت فرمود: خداوند مرا به دوستی با چهار نفر فرمان داد و به من خبر داد که آن ها را دوست بدارم، از آن حضرت سؤال شد که آن چهار نفر کیانند؟ سه بار فرمود: علی (ع) از آن هاست، سه نفر دیگر ابوذر و سلمان و مقداد هستند.(4)
از انس ابن مالک روایت شده که روزی رسول خدا (ص) فرمود: بهشت مشتاق چهار نفر از امّت من است و وقتی که حضرت علی (ع) از حضرت درباره آنان سؤال کرد، پیامبر فرمود: به خدا سوگند تو اولی ایشان هستی و آن سه نفر دیگر، مقداد، سلمان و ابوذر هستند.(5)
از امام صادق (ع) نقل شده است: ایمان ده درجه دارد، مقداد در درجه هشتم و ابوذر در درجه نهم و سلمان در درجه دهم است.(6)
مقداد در موارد متعددی علیه خلافت خلفاء اعتراض کرده و به دفاع از حق خاندان عصمت و طهارت پرداخته است.(7)
پی نوشت ها و منابع:
1- مامقانی، عبدالله، قاموس الرجال، ج 9، ص114، بی جا، بی تا.
2- علّامه امینی، الغدیر، ج 9، ص 116.
3- طبقات ابن سعد، ج3، ص 114، به نقل از محمدی، محمد، سیمای مقداد، ص37 .
4- قمی، شیخ عباس، منتهی الآمال، ص 160.
5- قمی، شیخ عباس، منتهی الامال، ص 160
6- حیوة القلوب، ج2، ص 883، به نقل از محمدی، محمد، سیمای مقداد، ص 61.
7- محمدی، محمد، سیمای مقداد، ص 96.