خبرگزاری اهل‌بیت(ع) - ابنا

دوشنبه ۳ دی ۱۴۰۳
۴:۳۹
در حال بارگذاری؛ صبور باشید
پنجشنبه
۳ آبان
۱۴۰۳
۹:۵۵:۴۲
منبع:
پرتال جامع علوم انسانی
کد خبر:
1497804

غفلت و درمان آن در قرآن کریم

خداوند در آیات مختلفی از قرآن، به عبارت «غفلت» اشاره کرده و مسلمانان را از آن نهی فرموده و مورد نکوهش قرار داده است که در متن پیش رو به گزیده ای از این آیات اشاره می شود.

آآ

خبرگزاری اهل بیت (ع) / ابنا: کردار ناشایست و ناپسند و انواع گناهان آثار بدی روی حس تشخیص و قوه درک انسان می‌گذارد و سلامت فکر را، به تدریج از او می‌گیرد.
هر اندازه، شخص در این راه فراتر رود، پرده های غفلت و بی خبری بر دل، چشم و گوش او محکم تر می شود و سرانجام کارش به جایی می رسد که چشم دارد و گویی نمی ‌بیند، گوش دارد و گویی نمی شنود و مانند اینکه دریچه روح او به سوی حقایق بسته شده، حس تشخیص که برترین نعمت الهی است، از او گرفته شده است.
در این میان، وقتی با دید باز به قضیه نگاه می کنیم، می بینیم که یکی از آفات ایمان و شاید نخستین آفت آن «غفلت» است و باید بدانیم که استمرار غفلت نیز، موجب «تکبر» و «انحراف» است.
از نگاه قرآن کریم غفلت، بنیان کژی ‌هاست که موجب می ‌شود، آدمی تنها ظاهری از زندگی دنیا را درک کند و به باطن و حقیقت آن،که همان آخرت است، توجه نداشته باشد.


عوامل غفلت:
روی گردانی از یاد خدا: «لنفتنهم فیه ومن یعرض عن ذکر ربه یسلکه عذاباً صعدا؛ تا در این باره آنان را بیازماییم و هر کس از یاد پروردگار خود دل برگرداند، وی را در قید عذابی (روز) افزون درآورد.»
فراموش کردن خدا: «ولا تکونوا کالذین نسوا الله فانساهم انفسهم اولئک هم الفاسقون؛ و چون کسانی مباشید که خدا را فراموش کرده اند و او (نیز) آنان را دچار خود فراموشی کرد، آنان همان بدکاران هستند.»
فراموش کردن روز حساب: «ان الذین یضلون عن سبیل الله لهم عذاب شدید بما نسوا یوم الحساب؛ در حقیقت، کسانی که از راه خدا به در می ‌روند، به سزای آن که روز حساب را فراموش کرده‌ اند، عذابی سخت خواهند داشت.»
همنشینی با دوستان ناباب: «یا ویلتی لیتنی لم أتخذ فلاناً خلیلاً.لقد اضلنی عن الذکر بعد اذ جاءنی و کان الشیطان للانسان خذولاً؛ ای وای! کاش فلانی را دوست خود نگرفته بودم! او بود که مرا به گمراهی کشانید؛ پس از آن که قرآن به من رسیده بود و شیطان همواره فرو گذارنده انسان است.»
غفلت از مرگ و آیات قرآن: «ان الذین لا یرجون لقاءنا ورضوا بالحیاة الدنیا واطمأنوا بها و الذین هم عن ایاتنا غافلون. اولئک مأواهم النار بما کانوا یکسبون؛ کسانی که امید به دیدار ما ندارند و به زندگی دنیا دل خوش کرده و بدان اطمینان یافته اند و کسانی که از آیات ما غافل هستند. آنان به کیفر آنچه به دست می آوردند، جایگاهشان آتش است.»
علاقه افراطی به اموال و اولاد: «یا ایها الذین آمنوا لا تلهکم اموالکم و لا اولادکم عن ذکر الله و من یفعل ذلک فاولئک هم الخاسرون؛ ای کسانی که ایمان آورده اید، اموال شما و فرزندانتان شما را از یاد خدا غافل نگرداند، البته کسانی که در اثر توجه به امور دنیا از یاد خدا غافل می ‌شوند، آن ها همان زیانکاران هستند.


درمان غفلت
ذکر خدا: «الا ان یشاء الله واذکر ربک اذا نسیت وقل عسی ان یهدین ربی لأقرب من هذا رشدا؛ مگر آن که خدا بخواهد و چون فراموش کردی، پروردگارت را باز به یاد آور و بگو امید که پروردگار مرا به حقایقی بهتر و علومی برتر، هدایت کند.»
خواندن قرآن: «کلاإنه تذکرة فمن شاء ذکره؛ قرآن در حقیقت، پند و یادآوری است، تا هر که خواهد از آن پند گیرد.»
عبرت از تاریخ پیشینیان: «افلم یهد لهم کم اهلکنا قبلهم من القرون یمشون فی مساکنهم ان فی ذلک لایات لاولی النهی؛ آیا برای هدایتشان کافی نبود که ببینند چه نسل‌ ها را پیش از آن ها نابود کردیم که اینک، در سراهای همان ها راه می ‌روند؟ به راستی، برای خردمندان در این امر نشانه ‌هایی عبرت انگیز است.
یاد مرگ: «اینما تکونوا یدرککم الموت؛ هر جا باشید مرگ شما را در می‌ یابد.»
یاد قیامت: «اعلموا أن الله یحی الأرض بعد موتها قد بینّا لکم الایات لعلّکم تعقلون؛ بدانید، خداوند زمین را بعد از مرگ آن زنده می‌کند! ما آیات خود را برای شما بیان کردیم، شاید اندیشه کنید.
باید بدانیم که انسان‌ های بی بصیرت، از هدف، خدا، خود، امکانات، آخرت، نشانه ‌ها، قانون ها و نعمت‌ های خداوندی و گناهان خویش غافل هستند و به فرموده قرآن کریم: اولئک کالأنعام بل هم اضل، اولئک هم الغافلون؛ غافلان از حیوانات هم بدترند.»
بیابیم به منظور این که در این جرگه قرار نگیریم، با خالق خود ارتباط قوی داشته باشیم و قرآن کریم را همیشه چهل چراغ زندگی قرار دهیم.


منابع:
1- سوره یونس،ایه 92
2- سوره روم،ایه 7
3- سوره اعراف،ایه17 و 205
4- سوره جن،ایه 17
5- سوره حشر،ایه 19
6- سوره ص،ایه 26
7- سوره فرقان،ایات 28 و 29
8- سوره یونس،ایات 7 و8
9- سوره کهف،ایه 24