به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ همایش بین‌المللی حضرت جعفر ابن ابیطالب علیه السلام با عنوان «ذوالجناحین»، صبح امروز پنجشنبه ۱۷ آبان ۱۴۰۳ به همت پژوهشکده سیره و تاریخ اهل بیت(ع) جامعة المصطفی العالمیه در مجتمع آموزش عالی امام خمینی(ره) در شهر قم، برگزار شد.
پخش بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار مسئولان و دست اندرکاران این همایش و سخنرانی آیت‌الله العظمی سبحانی از مراجع تقلید از برنامه‌های آغازین همایش بود.
لزوم تولید آثار فرهنگی درباره حضرت جعفر بن ابی طالب(ع)
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار مسئولان و دست اندرکاران همایش بین‌المللی حضرت جعفر ابن ابیطالب علیه السلام، ابعاد زندگانی آن شخصیت برجسته و کمتر شناخته شده را حاوی درس‌های تاریخی، تبلیغی، اجتماعی و معارفی دانستند و گفتند: باید با تولید آثار ماندگار فرهنگی همچون کتاب، این درس‌ها را به نسل‌های مختلف منتقل کرد.
ایشان بیان کردند: پیغمبر اکرم جناب جعفر را خیلی دوست داشته. معروف است که «اُسَرُّ بِفَتحِ خَیبَرَ اَم بِقُدومِ جَعفَر»؛ چون سال هفتم که آمد، همان اوقاتی بود که خیبر را فتح کرده بودند؛ پیغمبر فرمود من نمی‌دانم به این خوشحال باشم یا به آن خوشحال باشم! یعنی ارزشِ برگشتنِ یک مسافر به قدر فتح خیبر است ــ که فتح خیبر یک چیز عجیبی است؛ اصلاً در تاریخ فتوحات پیغمبر، جزو آن نقاط برجسته است، مثلاً شبیه فتح مکّه است. پس پیغمبر جناب جعفر را دوست داشته. آن روایت را هم خواندید که پیغمبر می‌فرمایند «اَشبَهتَ خَلقی وَ خُلقی»؛ در زمان حیات پیغمبر، شبیه‌ترین مردم به پیغمبر، جناب جعفر بوده که شیعه و سنّی از قول پیغمبر نقل کرده‌اند که پیغمبر فرمود «تو شبیه منی، هم در خَلق، هم در خُلق».
رهبر انقلاب با اشاره به جایگاه ویژه جناب جعفر بن ابیطالب نزد پیامبر اکرم (ص)، لزوم تحقیقات علمی و تولید آثار فرهنگی درباره دیگر شخصیت‌های برجسته تاریخ اسلام را نیز خاطر نشان کردند و افزودند: دستگاه‌های فرهنگی و هنری همچون صداوسیما باید زندگانی این مفاخر تاریخی را دستمایه سوژه برای تولید فیلم و سریال قرار دهند.
حضرت جعفر بن ابی طالب(ع) از جمله افراد السابقون السابقون بود
آیت الله العظمی سبحانی از مراجع تقلید جهان تشیع نیز در سخنانی در این همایش گفتند: تاريخ بشريت در دامن خود شخصيت هائى را در قلمرو مختلف پرورش داده و همگى در حافظه تاريخ محفوظ مى باشند و هر كدام براى خود خصيصه و ويژگى دارد و جناب جعفر بن ابى طالب نمونه بارزى از آنها است و شايسته است تاريخ نگاران واقع گرا از طريق تبيين نكات برجسته در زندگانى او، چهره روشنى از فعاليت ها و خدمات بزرگ او ترسيم كنند
ایشان ادامه دادند: قرآن مجيد نخستين گروندگان آيين مقدس اسلام را به عنوان (والسابقون السابقون اولئك المقربون) ياد مى كند. و از نظر تقرب به مقام ربوبى برتر از «اصحاب اليمن» مى داند. خوشبختانه جناب جعفر از گروه نخستين است كه به گواه تاريخ: روزگارى در خانه هاى مكه فقط دو نفر به آيين اسلام مشرف شده بودند و همراه رسول خدا نماز مى گزاردند اميرمؤمنان وضع آن روز را چنين توصيف مى كند «لم يجمع بيت واحد يومئذ في الإسلام غير رسول اللّه وخديجة وأنا»( يعنى در سراسر مكه فقط يك خانه بود كه اسلام بر سر آنها سايه افكنده بود و در آن سه نفر جز رسول خدا و من و خديجه كسى نبود; در چنين شرايط ابوطالب به فرزندش جعفر چنين گفت «صلّ جناح ابن عمّك وصلّ معه» در كنار پسر عمويت «نبىّ مكرم» نماز بگزار. بنابراين اميرمؤمنان در سمت راست و حضرت جعفر سمت چپ و حضرت خديجه پشت سر آنها قرار مى گرفت. اين حديث گواه روشن بر اين است كه وى از جمله افراد السابقون السابقون هستند.
استاد سطوح عالی حوزه علمیه افزودند: از نكات مهم در زندگانى وى مهاجرت او از مكه به حبشه است آن هم همراه با بيش از ۸۰ نفر از زن و مرد. اين مهاجرت قريب ۱۵ سال طول كشيد در اين مدت نه تنها گرايشهاى منفى رخ نداد بلكه توانستند با اعمال ور فتار خود در دربار حبشه اثر مثبت بگذارد.
حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالمحمدی، دبیر علمی همایش بین‌المللی حضرت جعفر ابن ابیطالب علیه السلام در بخشی دیگر از همایش، حضرت جعفر طیار را سمبل ایمان، جهاد و ولایت‌مداری خواند و اظهار داشت: این همایش سومین رویداد علمی است که توسط مجتمع آموزش عالی تاریخ، سیره و تمدن اسلامی برای تجلیل از اصحاب برجسته و باوفای رسول گرامی اسلام(صلی الله علیه و آله) برپا می‌شود که به عنوان قهرمانان توحید، حق بزرگی بر مسلمانان دارند، اما کمتر شناخته شده هستند.
وی به تشریح روند برگزاری همایش پرداخت و تصریح کرد: موضوع همایش حدود دو سال قبل در مجتمع تاریخ و معاونت پژوهش المصطفی تصویب شد و کمیته علمی با حضور اساتید از مراکز مختلف تشکیل شد. کمیته علمی با برگزاری جلسات متعدد، عنوان و موضوعات همایش را به تصویب رساند و سپس با محققان و پژوهشگران برای تدوین مقالات و کتب توافق به عمل آمد. در مجموع ۸۴ مقاله و ۱۴ جلد کتاب در این همایش به رشته تحریر در آمده است.
عبدالمحمدی با بیان برگزاری ۳۵ پیش نشست و چندین کرسی علمی و کمیسیون در مراکز علمی و حوزوی، به برگزاری پنل های تخصصی این همایش اشاره نمود و گفت: روز گذشته چهار پنل با موضوع قرآن و حدیث، شخصیت‌شناسی، منبع‌شناسی و تاریخ و جغرافیا با حضور اساتید و محققان از کشورهای مختلف برگزار شد. رویکردهای جدیدی در مقالات همایش وجود داشت و از سطح قابل قبول علمی برخوردار بودند.
حجت الاسلام و المسلمین ناصر رفیعی رئیس مجتمع آموزش عالی تاریخ، سیره و تمدن اسلامی در ادامه این همایش با تبریک میلاد با سعادت حضرت زینب کبری(سلام الله علیها) و گرامیداشت سالروز شهادت جعفر بن ابی طالب(علیه السلام) اظهار داشت: فردا سالروز شهادت سه سردار بزرگ اسلام از جمله جعفر بن ابی طالب در سرزمین موته است. جعفر بن ابی طالب رئیس مهاجران به حبشه، شبیه به رسول اکرم خَلقا و خُلقا، صمیمی با رسول اسلام، ذوالجناحین و ذوالهجرتین، بنیان گذار اسلام در افریقا و نخستین شهید آل ابوطالب، فرمانده رشید اسلام، با سخاوت و با عقلانیت، زمان شناس و شیوا در بیان است و جا دارد در ایامی که ما نیز سردارانی را از دست داده ایم، بیشتر به این شخصیت ها بپردازیم.
وی ادامه داد: در ذیل بیش از سی آیه قرآن کریم نام جعفر طیار آمده است. در سوره حجرات از کسانی که دارای ویژگی ایمان و مجاهدت با مال و جان برخوردار هستند، تجلیل شده است که در روایات مصادیق آن حضرت حمزه عموی پیامبر، امیرالمومنین و جعفر بن ابیطالب(علیهم السلام) هستند. حضرت جعفر طیار با شناخت زبان و در راس مهاجران به حبشه رفت و برای نخستین بار در ابعاد بین المللی به تبلیغ اسلام پرداخت.
رئیس مجتمع آموزش عالی تاریخ، سیره و تمدن اسلامی با اشاره به تلاش این مجتمع برای تجلیل از شخصیت های مظلوم و مدافع ولایت در تاریخ اسلام، خاطرنشان کرد: کارهای علمی بسیار خوبی در این همایش صورت گرفته است و خوشبختانه نتایج و آثار علمی بسیار ارزشمندی پیرامون این شخصیت تاریخی جهان اسلام عرضه خواهد شد.
سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش پایانی همایش بین‌المللی حضرت جعفر بن ابی طالب(ع) به مقطع هجرت مسلمانان به حبشه پرداخت و درباره علل این هجرت خاطرنشان کرد: این هجرت سهم بزرگی در تاریخ اسلام، جامعه سازی اسلامی و رقم خوردن مسیر اسلام داشته است. سال های اولیه بعثت به شکل سری طی گردید؛ اما زمانی که رسالت پیامبر عمومی تر گشت، اذیت و آزار یاران پیامبر و مسلمانان نیز آغاز شد. طبیعتا یک هدف از هجرت، رها شدن مسلمانان از این فشار بوده است. وی هدف دوم هجرت را صیانت از اسلام مسلمانان نوپا دانست
وی ادامه داد: در میان مهاجران، شخصیت‌های بسیار بزرگی حضور داشتند، اما دلیل انتخاب جعفر طیار برای سرپرستی مهاجران به برخی ویژگی‌های ایشان بازمی‌گردد. سرپرستی چنین جمعیت مهاجر در یک فضای جدید که پانزده سال نیز طول می کشد از اهمیت فراوانی برخوردار است. حضرت جعفر بن ابی طالب بر اساس روایات دومین مردی است که دعوت رسول خدا را پذیرفت. عمق فضائل اخلاقی در حضرت جعفر پیش از بعثت موجب شد اسلام وی را بجای دگرگونی، کامل کند. ویژگی های شخصی جعفر بن ابی طالب، نقش یک فرمانده عرصه بین‌الملل را متجلی می‌سازد.
صالحی هوش سرشار، شجاعت، سعه صدر و بردباری جعفر طیار را از مهم ترین ویژگی هایی دانست که موجب شد رسول اسلام(صلی الله علیه و آله) وی را به عنوان سرپرست مهاجران انتخاب کند.
.............................
پایان پیام/ ۲۶۸