به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ نیروهای معارض و مسلح سوری که از 27 نوامبر حملات خود علیه دولت بشار اسد را آغاز کرده بودند، سرانجام دمشق را اشغال و تمامی مراکز امنیتی و نظامی کشور را تصرف کردند.
در این رابطه شاهدان عینی به شبکه سی‌ان‌ان گزارش دادند که گروه‌های مسلح بدون هیچ‌گونه مقاومتی از سوی ارتش وارد دمشق، شدند. با ورود این گروه‌ها به پایتخت، رئیس ستاد کل ارتش سوریه به فرماندهان و افسران اعلام کرد که دولت بشار اسد سقوط کرد.
طبق گزارش‌ها بسیاری از سربازان ارتش مواضع خود را رها کرده و مراکز فرماندهی را بدون هیچ‌گونه مقاومتی ترک کردند. از جمله مهم‌ترین مکان‌هایی نیروها آن را تخلیه کردند، می‌توان به ستاد اطلاعات نظامی و ساختمان فرماندهی کل در میدان اموی اشاره کرد. ویدئوهایی منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی نشان داد که سربازان ارتش سوریه با پیشروی مخالفان به سوی پایتخت، لباس‌های نظامی خود را درآورده و لباس‌های غیرنظامی پوشیدند.
بعد از این وقایع محمد الجلالی، نخست‌وزیر بشار اسد، اعلام کرد که کابینه وزرا برای برداشتن گام‌های لازم جهت انتقال قدرت تشکیل جلسه خواهد داد. وی اظهار داشت که آماده همکاری با هر کسی است که مردم سوریه انتخاب کنند!
دفتر امور سیاسی گروه‌های مسلح اشغالگر، در بیانیه‌ای اعلام کرد که کنترل دمشق را به دست گرفته است. در بخشی از این بیانیه آمده است: سوریه آزاد شده مشتاق تقویت روابط خود با تمامی کشورهای برادر و دوست بر اساس احترام متقابل و منافع مشترک است. ما تلاش خواهیم کرد نقشی سازنده در منطقه و جهان برای دستیابی به امنیت و ثبات ایفا کنیم!
رسانه‌ها گزارش‌هایی از هرج‌ومرج در بخش‌های مختلف سوریه و غارت کاخ ریاست‌جمهوری منتشر کردند.
معارضین مسلح تندیس‌های حافظ اسد، پدر بشار اسد، را سرنگون کرده و پوسترهای هر دو نفر را در همه جا پاره کردند. با سقوط دمشق، گزارش‌های متناقضی درباره سرنوشت بشار اسد منتشر شد. هنوز اطلاعات دقیقی درباره محل اقامت او اعلام نشده بود که برخی اعلام کردند وی به روسیه رفته است.
با سقوط دمشق به دست معارضین مسلح، تحلیل‌های متعددی درباره آینده این کشور ارائه شده است. سوریه طی دهه‌های گذشته نقش کلیدی در محور مقاومت ایفا کرده است. این محور، به عنوان جبهه‌ای منطقه‌ای به رهبری ایران، در برابر سیاست‌های استعماری و توسعه‌طلبانه آمریکا و رژیم صهیونیستی ایستادگی کرده است. سوریه همواره حامی آرمان فلسطین و پناهگاهی برای بسیاری از گروه‌های جهادی فلسطینی بوده است. این کشور هیچ‌گاه تحت فشارهای آمریکا و رژیم صهیونیستی، توافق‌هایی مشابه کمپ دیوید یا توافق اردن را امضا نکرد. سوریه همچنین در کنار محور مقاومت، به‌ویژه حزب‌الله لبنان، در مقابله با رژیم صهیونیستی نقش برجسته‌ای داشت.
در بررسی تحولات سیاسی و امنیتی سوریه از آغاز جنگ داخلی در سال ۲۰۱۱ تا تصرف قدرت در دمشق توسط شورشیان مسلح، می‌توان به تلاش‌های سیاسی متحدان سوریه اشاره کرد. پس از پیروزی دولت سوریه در جنگ داخلی با حمایت ایران، حزب‌الله و روسیه، فرایند سیاسی در این کشور از طریق نشست‌های آستانه و سوچی دنبال شد. در این نشست‌ها توافق‌نامه‌ایی توسط نمایندگان روسیه، ایران و ترکیه به امضا رسید و دولت سوریه تعهداتی را پذیرفت که از آن جمله می‌توان به اجرای تغییرات ساختاری و ایجاد فضای سیاسی برای مشارکت معارضین میانه‌رو اشاره کرد.
با این حال، همسایه شمالیه سوریه به وعده‌های خود در این چارچوب عمل نکرد. بر اساس این وعده‌ها، گروه‌های تروریستی و مسلح باید سلاح‌های خود را زمین می‌گذاشتند و وارد مناطق امن می‌شدند. در صورت تمایل، زمینه مشارکت این گروه‌ها در فرایند سیاسی فراهم می‌شد. اما ترکیه در عمل اهداف کشورگشایی در سوریه را دنبال کرد. از سوی دیگر، غفلت‌های دولت سوریه و متحدانش موجب ورود رژیم صهیونیستی، آمریکا و برخی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و تشدید بحران سوریه توسط آنها شد.
در مورد علت عدم ایفای نقش جدی ایران در بحران اخیر سوریه مانند آنچه که در یک دهه پیش رخ داد، کارشناسان معتقدند که با توجه به روند تحولات منطقه‌ای و مواضع ترکیه و دیگر کشورها در قبال بحران سوریه، نیازی به حضور فعال ایران برای حل مشکلات سوریه و ایجاد صلح و آشتی ملی وجود نداشت. از این رو، حضور ایران به ارائه مشاوره‌های نظامی و راه‌حل‌های دیپلماتیک تقلیل یافت. در این راستا، تلاش‌های جدی توسط جمهوری اسلامی ایران صورت گرفت. سفرهای اخیر وزیر امور خارجه ایران، سید عباس عراقچی، و علی لاریجانی، مشاور رهبر معظم انقلاب به سوریه و پیام‌های رهبر انقلاب به بشار اسد نیز در همین راستا بود.
در مورد آینده سیاسی سوریه، پیش‌بینی می‌شود که این کشور عملا وارد یک تونل تاریک خواهد شد؛ چراکه ۳۷ گروه در سرنگونی حکومت بشار اسد شرکت داشتند و هر یک برنامه‌های خاص خود را دنبال خواهند کرد. بسیاری از این گروه‌ها سوری نیستند با این حال هر کدام سهمی را مطالبه خواهند کرد. برخی از این گروه‌ها مخالف رژیم صهیونیستی هستند، برخی موافق آن، برخی به دنبال استقلال خود هستند، برخی به دنبال تجزیه سوریه و برخی نیز به دنبال ایجاد کنفدراسیون! این تحولات همچنان در داخل سوریه ادامه خواهد داشت و باید دید که به کجا خواهد رسید. در این رابطه، سرکرده نیروهای تحریرالشام فقط اعلام کرد که در آینده اجازه تشکیل یک دولت انتقالی را خواهد داد.
در مورد وضعیت محور مقاومت بدون شاخه سوری آن، باید گفت هرچند خلأهایی در ارتباط با محور مقاومت ایجاد شده است، اما نیروهای مقاومت همچنان فعال هستند و جمهوری اسلامی ایران همچنان از آنها حمایت می‌کند. چراکه هدف و مأموریت اصلی محور مقاومت و ایران، وابسته به هیچ کشور یا گروه خاصی نیست. بلکه هدف اصلی محور مقاومت، مقابله با رژیم صهیونیستی و اخراج نیروهای آمریکایی از منطقه به عنوان منبع اصلی ناامنی و آشوب در منطقه است.
**************
پایان پیام/ 345