به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ جنگ‌های رژیم صهیونیستی علیه لبنان در سال‌های ۱۹۸۲ و ۲۰۲۴ نمایانگر تحولات مهمی در توازن قوا در منطقه است. در جنگ ۱۹۸۲، رژیم صهیونیستی با پیشروی تا بیروت به‌دنبال نابودی مقاومت فلسطینی بود. در حالی که در جنگ ۲۰۲۴، تلاش‌های این رژیم برای دستیابی به اهداف مشابه با شکست مواجه شد. حزب‌الله نه‌تنها مانع از اشغال خاک لبنان شد، بلکه توانست اقتدار خود را حفظ و حقوق ملی لبنان را تثبیت کند. این درگیری‌ها نشان‌دهنده قدرت روزافزون مقاومت و ناکامی رژیم صهیونیستی در تحمیل سیاست‌های خود بر جبهه مقاومت در لبنان است.
اهداف و دستاوردهای جنگ‌های ۱۹۸۲ و ۲۰۲۴
جنگ اخیر رژیم صهیونیستی در لبنان شباهت‌های زیادی با تهاجم این رژیم به لبنان در سال ۱۹۸۲ دارد؛ به‌ویژه از نظر اهدافی که صهیونیست‌ها برای خود ترسیم کرده بودند. هرچند از لحاظ انگیزه‌های آغاز جنگ و نتایج حاصل برای طرفین، تفاوت‌هایی نیز به چشم می‌خورد. با این حال، مقایسه‌ای گذرا میان جنگ اول (۱۹۸۲) و جنگ سوم (۲۰۲۴) به‌خوبی نشان‌دهنده ارتقای قدرت حزب‌الله و پیروزی بزرگی است که این جنبش در جنگ اخیر به دست آورد.
در حمله رژیم صهیونیستی به لبنان در سال ۱۹۸۲، این رژیم برای تأمین امنیت مرزهای شمالی خود، هدف اصلی جنگ را نابودی ساختار نظامی سازمان آزادی‌بخش فلسطین (ساف) اعلام کرد که در آن زمان لبنان را به عنوان پایگاه اصلی خود برگزیده بود.
در همان زمان، مناخیم بگین، نخست‌وزیر وقت رژیم صهیونیستی، اعلام کرد که قصد دارد مقاومت در لبنان را از بین ببرد و فلسطینی‌ها را ۴۰ کیلومتر، یعنی تا مرزهای نهر الاولی در خارج از شهر صیدا، عقب براند. بنابراین، از منظر اهداف استراتژیکی که دشمن ترسیم کرده بود، میان اهداف جنگ سوم و جنگ اول و دوم (۲۰۰۶) تفاوتی وجود ندارد. چرا که در هر سه مورد، هدف رژیم صهیونیستی نابودی و سرکوب مقاومت، عقب راندن نیروهای مقاومت به شمال رود لیتانی و تأمین امنیت شهرک‌نشینان در شمال سرزمین‌های اشغالی بوده است.
تفاوت‌های بنیادین میان جنگ‌های ۱۹۸۲ و ۲۰۲۴
با این حال، میان جنگ ۱۹۸۲ که به «صلح جلیل» معروف است و جنگ اخیر که «پیکان‌های شمالی» نامیده شد، سه تفاوت بنیادین وجود دارد:
اول این که در سال 1982، مقاومت فلسطینی بومی لبنان نبود. بنابراین، با علم به اینکه رژیم صهیونیستی در نهر الاولی، در دورترین نقطه جنوب لبنان نزدیک به شهرهای صیدا و نبطیه، متوقف نخواهد شد، مقاومت به عقب‌نشینی و تقویت استحکامات دفاعی خود پرداخت.
نکته دوم این که احتمالاً با توجه به شرایط لبنان در سال 1982 و فعالیت گروه‌های مسلح لبنانی مخالف حضور ساف در خاک لبنان، صهیونیست‌ها نگرانی کمتری از مواجهه با یک مقاومت مردمی قاطع و قوی داشتند. بنابراین، از تجاوز خود در این سال انتظار بهره‌برداری بیشتری نسبت به جنگ‌های بعدی علیه لبنان داشتند.
سوم این که در برابر تجاوز گسترده رژیم صهیونیستی علیه لبنان در سال 1982، مقاومت محدود و ناتوان بود؛ مسأله‌ای که رهبری ساف آن را به عنصر غافلگیری و عدم توانایی در واکنش نسبت می‌داد.
با تشریح اهداف دشمن صهیونیستی در دو جنگ و بررسی نقاط شباهت و تفاوت میان آن‌ها، می‌توان معیارهای پیروزی و شکست را به شیوه‌ای علمی و مقایسه‌ای، از طریق نتایج به‌دست‌آمده در عرصه‌های نظامی و سیاسی ارزیابی کرد.
الف. میزان پیشروی ارتش رژیم صهیونیستی در جنگ اول و سوم علیه لبنان قابل مقایسه نیست. در جنگ ۱۹۸۲، رژیم صهیونیستی به اهداف اعلام‌شده خود یعنی تصرف منطقه نهر الاولی قانع نشد و حملات خود به سمت بیروت را ادامه داد. هرچند ارتش رژیم با مقاومت شدید نیروهای مقاومت اسلامی و ملی‌گرایان لبنانی در دروازه جنوبی بیروت و در منطقه خلده و سپس در اطراف دانشکده علوم مواجه شد، اما پس از بمباران‌های هوایی گسترده و مرگبار و محاصره شش‌روزه توانست وارد شهر شود.
در مقابل، در جنگ اخیر، معادلات کاملا متفاوت بود. دشمن نه‌تنها نتوانست به رود لیتانی به عنوان هدف اعلامی کوتاه‌مدت خود برسد، بلکه حتی موفق به تثبیت اشغال روستاهای مرزی نیز نشد و با وجود بمباران‌های سنگین هوایی علیه این روستاها در طول دو ماه جنگ و ۱۴ ماه پیش از آن، به دلیل ایستادگی افسانه‌ای و شجاعانه نیروهای مقاومت، تل‌آویو پس از تحمل خسارات سنگین انسانی مجبور به عقب‌نشینی شد.
ب. در جنگ اول در سال 1982، توافقی میان رژیم صهیونیستی و سازمان آزادی‌بخش فلسطین (ساف) حاصل شد که طبق آن، مبارزان فلسطینی به رهبری یاسر عرفات و سایر سران این گروه با سلاح‌های سبک از بیروت خارج شدند. بدین ترتیب، رژیم صهیونیستی تقریبا به هدف خود در ضربه زدن به زیرساخت‌های ساف و حذف تهدید مقاومت فلسطینی از مرزهای شمالی دست یافت. با این موفقیت نظامی، دشمن بلافاصله به دنبال بهره‌برداری سیاسی برآمد:
* درخواست استقرار نیروهای چندملیتی برای اجرای توافق آتش‌بس؛
* زمینه‌سازی برای ریاست‌جمهوری بشیر جُمَیِّل از حزب فالانژ لبنان با استفاده از قدرت نظامی. البته ریاست‌جمهوری بشیر تنها سه هفته دوام آورد و پس از ترور، برادرش امین جمیل جانشین وی شد.
* استفاده از برتری نظامی برای اخراج ساف از لبنان و پیشبرد مذاکرات برای توافقات امنیتی که به انعقاد توافق تحقیرآمیز سال ۱۹۸۳ انجامید؛ توافقی که کاملا منطبق با شرایط رژیم صهیونیستی بود و ارتش لبنان را به یک نیروی پلیسی برای تأمین امنیت نیروهای اشغالگر تقلیل داد! می‌توان این توافق را با توافق آتش‌بس اخیر مقایسه کرد؛ توافقی که رژیم صهیونیستی به‌ناچار به آن تن داد و نشان از میزان خسارات این رژیم و پیروزی حزب‌الله دارد.
ماده اول توافق ۱۷ می ۱۹۸۳ (پیش از لغو آن) به پایان حالت جنگی میان لبنان و رژیم صهیونیستی اشاره داشت؛ به این معنا که لبنان را به‌طور کامل از دایره درگیری با رژیم اشغالگر خارج می‌کرد. اما توافق آتش‌بس اخیر تنها به «توقف درگیری‌ها» اشاره دارد، به این معنا که لبنان همچنان پایگاه مقاومت و ستون اصلی مبارزه با اشغالگری رژیم صهیونیستی باقی می‌ماند.
ماده سوم این توافق، ایجاد منطقه حائل امنیتی در خاک لبنان تا حومه صیدا را به نفع رژیم صهیونیستی الزام‌آور می‌کرد و حاکمیت لبنان بر قلمروهای خود را به نفع متجاوزان محدود می‌ساخت. همچنین، در ضمیمه مربوط به ساز و کارهای امنیتی در این توافق‌نامه، مقامات لبنانی موظف بودند تدابیر خاصی برای شناسایی فعالیت‌های خصمانه و جلوگیری از ورود یا تردد افراد مسلح در منطقه امنیتی و سایر مناطق اتخاذ کنند! علاوه بر این، در ماده پنجم این توافق، تبلیغات خصمانه علیه رژیم صهیونیستی ممنوع شده بود!
این در حالی است که در جنگ اخیر (2024)، با آن که صهیونیست‌ها در آغاز تجاوز خود خواستار الحاق ضمیمه‌های جدیدی به قطعنامه ۱۷۰۱ شده بودند، نه‌تنها هیچ امتیازی به دست نیاوردند، بلکه با بازگشت سریع آوارگان لبنانی به خانه‌هایشان و ناتوانی آوارگان صهیونیست در بازگشت به شهرک‌های واقع در شمال سرزمین‌های اشغالی، مشخص شد که منطقه حائل امنیتی عملاً در خاک دشمن ایجاد شده است.
پیروزی حزب‌الله: تأثیر مقاومت در معادلات منطقه‌ای
در نهایت، در جنگ اخیر، حزب‌الله موفق شد با جلوگیری از دستیابی رژیم صهیونیستی به اهداف اعلامی خود، ممانعت از اشغال سرزمین‌های لبنانی، حفظ حق دفاع از خود و حاکمیت ملی، و جلوگیری از دخالت دشمن در امور داخلی لبنان یا تحمیل یک رئیس‌جمهور یا دولت دست‌نشانده بر بیروت، پیروزی بزرگی به دست آورد؛ پیروزی که به لطف ایثار و خون هزاران شهید و رهبری افسانه‌ای سید حسن نصرالله محقق شد.
**************
End/ 345