به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ چیزی شبیه به آنچه که در شب جلسه معروف ۱۴ ژوئن اتفاق افتاد، در حال رخ دادن است. اختلافات سیاسی درباره نامزد ریاست‌جمهوری دوباره به همان نقطه اولیه برگشته است. هیچ تغییر عمده‌ای در مواضع کمیته پنج‌جانبه عربی و بین‌المللی که از نامزدی حمایت می‌کنند که برای حزب‌الله و متحدانش مناسب نیست، رخ نداده است. در حالی که تیم حامی این کمیته در لبنان قادر به جمع‌آوری آرا کافی برای به منصب رساندن نامزد اول یعنی فرمانده ارتش ژوزف عون نیست. با این حال، آمریکا، فرانسه، عربستان سعودی و مصر در ساعات اخیر و همچنان در تلاش‌اند تا گروه‌های متردد را قانع کنند که به نفع عون رای دهند. در حالی که سعودی‌ها تلاش می‌کنند تا از بحث درباره یک طرح جایگزین جلوگیری کنند، آمریکایی‌ها باهوش‌تر عمل کرده و درهای بحث را برای ارائه نامی جایگزین از عون باز گذاشته‌اند، مشروط بر اینکه این نامزد متعلق به ائتلاف حزب‌الله و امل نباشد.
تا ساعات دیر وقت شب گذشته، سه نامزد روی میز قرار داشتند: اولین نامزد فرمانده ارتش که از سوی آمریکا و عربستان حمایت می‌شود، دومین نامزد الیاس بیسری که از سوی ائتلاف حزب‌الله و امل و متحدانشان حمایت می‌شود و سومین نامزد جهاد ازعور که مخالفان نام او را به عنوان جایگزین مطرح کردند، در صورتی که پروژه به قدرت رساندن ژنرال عون به شکست بخورد. اما اختلافات بزرگ باعث شد تا اکثریت کافی در دور اول حاصل نشود که این امر مناقشات حول نتایج دورهای بعدی را دشوار می‌سازد و احتمالاً جلسه فردا نتیجه قطعی نخواهد داشت.
در چارچوب فشارهای عربی و بین‌المللی برای انتخاب رئیس‌جمهور در روز پنجشنبه، و با توجه به اینکه فرمانده ارتش شخصیتی است که بیشتر با ویژگی‌های مورد نظر خارج از کشور هماهنگ است، سفر فرستاده آمریکایی، عاموس هوکشتین، به بیروت که پس از سفر فرستاده سعودی، یزید بن فرحان، انجام شد، در این زمینه اهمیت پیدا کرد. هوکشتین موضع دولت خود را که مشابه موضع سعودی‌ها در حمایت از عون است، منتقل کرد. اما او حمایت خود را به گونه‌ای عمومی‌تر بیان کرد، با اشاره به اجرای کامل قطعنامه ۱۷۰۱ و بازسازی زندگی سیاسی و سازمان‌دهی مجدد دولت طبق استانداردهای شفافیت و دور از فساد، به عنوان مقدمه‌ای برای هرگونه حمایت مالی و بهبود روابط با جهان عرب و جامعه بین‌المللی، پیش از آنکه اعلام کند که عون شخصیتی است که ویژگی‌های مورد نظر بین‌المللی را داراست. اما او همچنان فاصله‌گیری کرد و گفت که این ویژگی‌ها تنها به عون اختصاص ندارد.
با اینکه شیوه صحبت هوکشتین با احزاب سیاسی متفاوت از برخورد فرستاده سعودی، یزید بن فرحان، بود (که ملاقات‌کنندگان او اشاره کردند که او یادآور روزهای غازی کنعان، مسئول سوریه در لبنان بود)، نتیجه یکسان بود. ملاقات هوکشتین با رئیس مجلس نبیه بری دوستانه نبود، زیرا او از هوکشتین درباره شانس فرمانده ارتش سوال کرد و به این نکته اشاره کرد که کمیته پنج‌جانبه او را به عنوان نزدیک‌ترین فرد به ویژگی‌های مورد نظر می‌داند. اما پاسخ بری با همان شدت که در ملاقات با بن فرحان ظاهر شد، این بود که او توافق‌پذیر نیست و مشکلی در رابطه با اصلاحات قانونی و اینکه عون شخصیت مناسبی برای ایجاد توافق با سایر نیروهای سیاسی کشور نیست، وجود دارد. بری به هوکشتین گفت که گروهی قوی از دست‌اندرکاران از نامزد شدن الیاس بیسری حمایت می‌کنند و او نیازی به اصلاحات قانونی ندارد. بعد از ملاقات با بری، هوکشتین به سوی کاخ دولت حرکت کرد تا با نخست وزیر نجیب میقاتی دیدار کند، اما تمرکز این دیدار بر «وضعیت جنوب لبنان و تلاش‌های برای ثبات در برابر تهدیدات اسرائیل» بود.
در همین زمان، لبنان به اسیر ساعاتی تبدیل شده بود که تا جلسه‌ای که بری برای ساعت ۱۱ صبح فردا برگزار کرده بود، فاصله داشت، و تنها سوالی که در ذهن بود این بود که آیا جلسه شماره ۱۳ پایان ۸۰۰ روز خلا را خواهد بود؟
آشکار است که هیچ‌کسی جواب قطعی درباره نتیجه این جلسه ندارد و پیش‌بینی سناریویی وجود ندارد، اما چیزی که مشخص است این است که «عدم انتخاب رئیس در روز پنجشنبه، لبنان را به مرحله جدیدی از درگیری‌های سیاسی داخلی و خارجی می‌برد». علت این امر چندین نکته است: از جمله اینکه این جلسه پس از آن برگزار می‌شود که تمامی نیروهای خارجی کارت‌های خود را در پرونده ریاست‌جمهوری فاش کرده و هماهنگی میان آمریکا و عربستان سعودی اعلام شده است که هیچ‌یک از فرانسه، قطر یا مصر قادر به مقابله با آن نیستند. واشنگتن و ریاض موضع خود را در حمایت از فرمانده ارتش اعلام کرده‌اند و به نظر می‌رسد این کشورها به سرعت در تلاشند پروژه خود را در لبنان اجرایی کنند، ابتدا از طریق انتخابات ریاست‌جمهوری و سپس به توجه به وضعیت سوریه و چالش‌هایی که تحولات آن می‌تواند به لبنان وارد کند.
به این ترتیب، دیگر اعضای کمیته پنج‌جانبه، به ویژه فرانسه که به سمیر عساف تمایل دارد یا قطر که از بیسری حمایت می‌کند، نخواهند توانست به‌طور مستقل عمل کنند. ریاض و واشنگتن به قطر اطلاع داده‌اند که نباید وارد مبارزه برای یک نفر شوند، که این امر باعث شد قطری‌ها فقط درباره ویژگی‌های کمیته پنج‌جانبه صحبت کنند بدون آنکه وارد جزئیات نام‌ها شوند. در حالی که برخی امید دارند که دیدار فرستاده فرانسوی، ژان ایو لودریان، که شب گذشته به بیروت رسید، تحولی در پرونده فرمانده ارتش ایجاد کند، منابع آگاه می‌گویند که «دیدار لودریان تغییرات زیادی در این زمینه ایجاد نخواهد کرد».
براساس ارزیابی دو روز گذشته، باید اشاره کرد که گزینه فرمانده ارتش همچنان با مشکلات زیادی مواجه است، به‌ویژه اینکه موضع حزب «قوات لبنانی» که سعی کرده‌اند به آن پرده‌ای از ابهام بزنند، اکنون به وضوح اعلام کرده است که حمایت از او به اعلام حمایت از سوی ائتلاف حزب‌الله و امل بستگی دارد.
در ادامه، می‌توان به نکات زیر اشاره کرد:
عدم توافق بر سر نامزدها و چالش‌های پیش‌رو
موضع "قوات لبنانی" از جمله سمیر جعجع، که اعلام کرده است موضعش در قبال نامزد شدن عون وابسته به حمایت یا عدم حمایت از سوی ائتلاف حزب‌الله و امل است، به‌طور عملی درهای بحث درباره عدم حمایت مسیحی از او را باز کرده است. این در حالی است که دیگر گروه‌ها مانند "جریان وطنی آزاد" یا "قوات لبنانی" موفق نشده‌اند اجماع کافی برای پیشبرد نامزد عون را ایجاد کنند. همچنین حزب‌الله و امل نیز هنوز به طور قطعی از او حمایت نکرده‌اند.
در طرف دیگر، جهاد ازعور به‌عنوان نامزد دیگری از سوی مخالفان مطرح شده است که به‌ویژه در صورتی که پروژه رساندن ژنرال عون به قدرت به شکست بربخورد، گزینه‌ای قابل طرح خواهد بود. از طرف دیگر، تعدادی از نمایندگان مخالف در جریان جلسات اخیر درباره نامزدهای ممکن مانند ازعور، نیما افرام و زیاد حایک بحث کرده‌اند. این حرکت در راستای ارائه گزینه‌ای با حمایت بیشتر از نمایندگان مخالف و جلب حمایت از دیگر نیروها صورت می‌گیرد.
دیدگاه‌ها و تلاش‌های کشورهای خارجی
در هفته‌های گذشته، نقش کشورهای خارجی در مسائل داخلی لبنان از جمله در فرآیند انتخابات ریاست‌جمهوری بسیار پررنگ شده است. به‌ویژه آمریکا و عربستان سعودی که از گزینه ژنرال عون حمایت می‌کنند و تلاش دارند تا بر روند مذاکرات و تصمیمات سیاسی لبنان اثر بگذارند. در همین راستا، ملاحظات بین‌المللی به‌ویژه از جانب آمریکا و عربستان سعودی تأکید دارد که انتخاب رئیس‌جمهور برای لبنان با ویژگی‌های مشخص بین‌المللی و داخلی همراه باشد.
پیش‌بینی‌ها درباره جلسه پنجشنبه و مشکلات پیش‌رو
با نزدیک شدن به جلسه روز پنجشنبه، مشخص است که احتمال انتخاب رئیس‌جمهور در این جلسه پایین است و جلسات آینده همچنان به موانع زیادی برخورد خواهند کرد. این امر باعث شده تا بسیاری از نمایندگان و احزاب لبنانی نسبت به ادامه فرآیند شک و تردید داشته باشند، به‌ویژه در شرایطی که هماهنگی‌های خارجی درباره نامزدهای احتمالی در حال شکل‌گیری است و کشورهایی مانند قطر و فرانسه در تلاشند تا حامیان داخلی خود را برای گزینه‌های مختلف به حرکت درآورند.
در پایان، به‌نظر می‌رسد که فرآیند انتخاب رئیس‌جمهور لبنان همچنان با چالش‌های جدی مواجه باشد و هیچ نتیجه قطعی در آینده نزدیک از آن حاصل نخواهد شد. نیاز به اجماع داخلی و هماهنگی خارجی بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود تا لبنان از بحران‌های سیاسی و اقتصادی فعلی خود عبور کند.
..............................
پایان پیام/ ۲۶۸