به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ کتاب «پاک سرزمین» تالیف جدید «محمد رضا کمیلی» نویسنده و کارشناس مسائل پاکستان است که موضوع ویژه‌ای دارد. این کتاب تدوین موضوعی و طبقه بندی شده 4 دهه بیانات، سخنرانی های و پیامهای رهبر معظم انقلاب راجع به کشور پاکستان است. برعکس تصور ابتدایی توجه ویژه رهبر معظم انقلاب به دومین کشور پرجمعیت اسلامی باعث شده تا پاک سرزمین حدود 400 صفحه شود.
«محسن اسلامزاده» مستندساز و فعال حوزه بین الملل از جمله کسانی است که با مولف کتاب دوستی چند ساله دارد و پیش از رونمایی کتاب آن را مطالعه کرده است. شهرت اسلامزاده بیشتر به دلیل ساخت مستندهایی پیرامون افغانستان و حضور در خط مقدم جبهه لبنان است ولی او با پاکستان هم بیگانه نیست، به خصوص که در سفر رئیس جمهور شهید آیت الله رئیسی به پاکستان، بخشی از تیم رسانه ای همراه ایشان بوده است. در این گفتگو به دیدگاههای اسلامزاده خواهیم پرداخت.
ابنا: بیشتر شما را به عنوان یک مستند ساز بحران به خصوص در حوزه افغانستان می شناسند. آیا تا به حال به پاکستان سفر داشته اید؟ به کدام شهرهای پاکستان سفر کرده اید و از خاطرات سفرتان بگوئید.
در اصل اولین سفر کاری خارج از کشور من به پاکستان بوده است و من در سال 1389 یک سفر 30 روزه به این کشور داشتم و به نقاط مختلف از جنوب پاکستان یعنی شهر کراچی تا شمالی ترین نقطه آن یعنی منطقه گلگیت بلتستان سفر کردم. مسافرتی که پر از خاطره بود و به خصوص شهرهایی مانند اسلام آباد، لاهور، اسکردو و... را به چشم دیدم. نکته جالب این بود که مسیر طولانی کراچی تا اسلام آباد که حدود 1400 کیلومتر است را زمینی طی کردیم.
سفر از ایالت سند که کشاورزی پررونقی دارد تا ایالت پنجاب که نه تنها زیبایی های طبیعی فراوانی دارد بلکه به نوعی می توان آن را هویت تاریخی و فرهنگی کشور پاکستان هم دانست. در شهر لاهور زیارت مزار علامه اقبال لاهوری برای من بسیار خاطره انگیز بود. تماشای سبک زندگی مردم پاکستان، بازارهای این کشور، خیابانهای مملو از جمعیت، هوای شرجی ایالت پنجاب که نتیجه جریان رودهای پرآب در دل آن است و همینطور برخورد با مردم صبور و میهمان نواز. شهر اسکردو در میانه کوههای رفیع هیمالیا و قراقروم واقع شده است و خنکی آن حتی در تابستان حس می شود. مردم علاقه بسیار زیادی به انقلاب اسلامی ایران دارند و همین باعث می شود که انسان حس غربت نکند.
ابنا: ظاهرا آخرین سفر شما به پاکستان سفری بوده که در آن به عنوان بخشی از تیم رسانه رئیس جمهور شهید آیت الله رئیسی راهی این کشور شدید. از این سفر و فراز و نشیب های آن به خصوص جلوه های مردمی علاقه به رئیس جمهور ایران بگوئید.
بله همینطور است ملاقات بعدی من با خاک پاکستان تقریبا 14 سال به درازا کشید و همزمان با سفر رئیس جمهور شهید آیت الله رئیسی به عنوان مستند ساز تیم ریاست جمهوری به این کشور سفرکردم و خاطراتم از سفر قبلی هم تازه شد. در این سفر هم به کراچی و اسلام آباد و لاهور رفتیم و علاوه بر حضور در مزار علامه اقبال لاهوری که شاعر ملی پاکستان است، موفق شدیم در کراچی در آرامگاه «محمد علی جناح» بینانگذار پاکستان که مردم این کشور او را قائداعظم یا رهبر بزرگ می نامند حاضر شده و فاتحه ای میهمانش کنیم.
این سفر البته 2 روزه بود ولی به نظر من سفر بسیار فشرده و خوبی بود که اهمیت زیادی در تاریخ دو کشور دارد. علاقه فراوانی داشتم که در این سفر حضور داشته باشم و همین حضور در شرایط ویژه باعث شد تا پاکستان را از دریچه دیگری بشناسم. یعنی در سفر قبلی احساسات مردمی را به چشم دیده بودم ولی در سفری که همراه با رئیس جمهور شهید داشتم حس بسیار مثبت مسئولین پاکستانی به ایران را مشاهده کردم.
من مسئولین ارشد و بلندپایه پاکستانی را دیدم که چه اندازه ارتباطشان با ایران و مسئولین ایرانی مثبت است و صمیمانه ابراز علاقه می کنند. شاهد احترام ویژه ای بودم که مسئولین پاکستانی برای ایرانی های قائل بودند. طی همان 2 روز مسئولین مختلف پاکستانی برای ملاقات با رئیس جمهور شهید آمدند، تدارکات وسیعی دیده شده بود و استقبال مردمی نیز چشمگیر بود. در همان سفر متوجه شدم که کارهای انجام نشده ای فراوانی برای تقویت ارتباط ایران و پاکستان وجود دارد که اجرای آنها را باید جدی گرفت.
ظرفیت ارتباط دو کشور بسیار زیاد است و آنچه به چشم دیدم زمینه لازم برای توسعه فعالیت های اقتصادی، برنامه های مختلف فرهنگی، تعاملات مردمی در قالب گروههای گردشگری، علمی و... بود. بر این باورم که این ظرفیت آنقدر بزرگ است که کارهای عظیمی می توان در همین حوزه تعریف کرد و پروژه های عملی آن را به اجرای گذاشت. البته غفلت از این ظرفیت عظیم و بی توجهی به آن باعث تاسف است و نباید ارتباط با پاکستان را تنها به سطوح عالی سیاسی محدود بدانیم. بیش از هرچیز باید به تقویت ارتباط مردمی اندیشید و برای آن کار انجام داد.
نباید فراموش کنیم که پاکستان اولین کشوری بود که پس از شهادت آیت الله رئیسی اعلام عزای عمومی کرد و نخست وزیر پاکستان هم به تهران سفر کرد تا به مقامات ایرانی تسلیت بگوید.
ابنا: به موضوع کتاب پاک سرزمین بپردازیم. مواجهه شما با کتاب چگونه بود؟ ظاهرا حجم کتاب باعث تعجب شما شده بود. نگاه رهبری به پاکستان را چگونه دیدید؟
پاک سرزمین برای من کتاب بسیار جذابی بود. نخستین دلیل آن این است که معتقدم کتاب بی رویکرد نیست و نویسنده نگاه و انگیزه مشخصی دارد به عبارت دیگر آن را مانند برخی کتابها نمی دانم که تنها اطلاعاتی را کنار هم آورده و هدف آن هم مشخص نیست.
واضح است که نویسنده کتاب دغدغه مند است و در نوع چینش و نوشتار خود رویکرد دارد. کتاب پاک سرزمین پیش از شروع هر فصل که جملات رهبر معظم انقلاب در آن گردآوری و طبقه بندی شده است مقدمه ای به قلم مولف دارد که مجموعه ای از اطلاعات شامل جزئیات دقیق است ایشان در نوشتار خود نیم نگاهی به تحلیل و تبیین وضعیت داخلی و منطقه ای نیز داشته است که فهم مطالب را تسهیل می کند.
مهم ترین بخشهای کتاب سخنان و بیانات رهبر معظم انقلاب است که به نظر بیش از هر چیز نشان دهنده صمیمیت و نگاه پرمهری است که جمهوری اسلامی ایران به پاکستان دارد.
تصور می کنم که جای خالی چنین کتابهایی واقعا حس می شود و باید در خصوص دیگر کشورها نیز کتابهایی مانند پاک سرزمین وجود داشته باشد. در تالیف کتابهای اینچنینی باید همسایه ها را در الویت قرار داد تا اهمیت آنها به خصوص برای نخبگان و فعالان بین الملل ضریب پیدا کند.
ابنا: به نظر شما برجسته ترین بخش نگاه های رهبر معظم انقلاب در کتاب پاک سرزمین چه بوده و برجسته ترین تاکید و رهنمود ایشان برای مردم پاکستان چیست؟
مطالبی که رهبر معظم انقلاب درباره پاکستان بیان کرده اند و در کتاب گردآوری شده است نشاندهنده بینش عمیق و اطلاعات کاملی است که از پاکستان دارند. ولی صحبتهای رهبری تنها اطلاعات نیست، در اصل قبل از آن متوجه نگاه پدرانه و بزرگمنشانه نسبت به مردم پاکستان می شویم. من این نگاه را نه تنها در کلمات کتاب بلکه در جریان سفرم به پاکستان از نزدیک دیده ام. بغضی که رهبر معظم انقلاب پس از سیل پاکستان کردند و از مردم خداجوی ایران خواستند که با کمکهای خود به یاری برادران و خواهران مسلمان پاکستانی بشتابند. این اتفاق مربوط به همان سالهایی است که برای اولین بار به پاکستان رفته بودم.
مطالعه کتاب پاک سرزمین و دیدن نگاه پدرانه رهبر معظم انقلاب خاطره همان سالها را در ذهنم زنده کرد. در سال 1389 ما به مناطق سیل زده پاکستان رفتیم و از نزدیک شاهد مشکلات مردم بودیم. پاکستان از لحاظ اقتصادی ضعیف است و مسلمانان مظلوم این کشور دچار شرایط سخت و طاقت فرسای پس از سیل بنیان کن آن سال بودند. به یاد می آورم که موضع به موقع و دقیق رهبری برای کمک به مردم مسلمان پاکستان چه اندازه تاثیر مثبتی روی مردم این کشور داشت.
ابنا: پاکستان دومین کشور پر جمعیت اسلامی جهان است و نزدیک به 900 کیلومتر مرز مشترک با ایران دارد. کلیت ارتباط میان ایران و پاکستان را چگونه می بینید و آیا این سطح از ارتباط رضایت بخش است؟
این نقطه ضعف بزرگی است که باید به آن اعتراف کرد. متاسفانه علی رغم وجود ظرفیت های مشترک و فراوان بین ایران و پاکستان ارتباط بین دو کشور پائین تر از سطح توقع است.
این سطح بالای قرابت فرهنگی، همدلی مردمی و حتی جغرافیای مشترک منجر به یک ارتباط وسیع و رضایت بخش نشده است. به شخصه میزان ارتباط دو کشور را مطلوب نمی دانم و تصور می کنم که برای گسترش ابعاد مختلف ارتباط ایران و پاکستان باید کارهای بزرگی انجام شود.
برای مثال تعداد گردشگران بین دو کشور بسیار پائین است. منظور من از گردشگران، زائرین عزیز پاکستانی نیستند. گردشگران عادی را می گویم که معمولا بین دو کشور همسایه تعدادشان زیاد است. همین وضعیت را در حجم روابط تجاری دو کشور نیز مشاهده می کنیم و ابدا نمی توانیم از سطح روابط اقتصادی ایران و پاکستان راضی باشیم.
به شخصه تصور می کردم پروژه عظیم یک کمربند یک راه (ابتکار کمربند و راه) چین از طریق مرز ریمدان به ایران هم برسد و به این ترتیب فصل جدیدی در ارتباط ایران و پاکستان شروع شود ولی متاسفانه هنوز هم اجرای این طرح در هاله ای از ابهام است. یا خواهر خواندگی دو بندرگاه مهم چابهار ایران و گوادر پاکستان که اتفاق بزرگ و مهمی است. همه این ایده ها قابلیت اجرایی شدن دارند و کُند بودن پیشرفت اینگونه طرح ها محل گله و انتقاد از مسئولین دو کشور است.
ابنا: اگر بخواهید یک مستند فرهنگی و یک مستند امنیتی راجع به پاکستان بسازید به کدامیک اولویت می دهید و چه موضوعی برای شما در باره این کشور جذاب تر است؟
به شخصه علاقه مند هستم در خصوص علامه اقبال لاهوری یک مستند ویژه بسازم. به این دلیل که کار فرهنگی و به خصوص موضوعاتی که به ایران هم مربوط می شود و برای مخاطبان ایرانی جذاب است اهمیت دارد.
از آنجا که دوست ندارم تنها موضوعات امنیتی بین دو کشور ضریب بخورند، علاقه ای هم به ساخت مستند امنیتی در خصوص پاکستان ندارم. ما ظرفیت های مثبت زیادی داریم که ترجیح می دهم در پازل ارتباط دو کشور بخشی از معرفی آنها باشم.
ابنا: سخن و نکته پایانی را بفرمایید.
امیدوارم کتاب پاک سرزمین اثر مثبت خود را روی روابط دو کشور بگذارد. خوش فکری برای ترجمه اردوی این کتاب و چاپ آن در کشور پاکستان اقدام قابل تحسینی بود. به همان اندازه که مخاطبان فارسی زبان باید با دیدگاه رهبر معظم انقلاب راجع به پاکستان آشنا شوند این ضرورت وجود دارد که مخاطبان اردو زبان هم با نگاه رهبری و جمهوری اسلامی راجع به کشور پاکستان آشنا شوند. مطمئنا آگاهی آنها از تعابیر خاص و ویژه ای که رهبری برای ملت پاکستان به کار برده است باعث ناکام شدن حربه های دشمنان خواهد شد. نباید فراموش کنیم که ایران و پاکستان دشمنان مشترکی دارند که تمام سعی شان تخریب روابط حسنه و برادرانه دو کشور است.
.....................................
انتهای پیام/
