به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ اگر علاقه به آثار تاریخی و نسخ خطی داشته باشید و سری به موزه‌های مشهور ایران همچون موزه قرآن و نفایس آستان قدس رضوی زده باشید چشمتان به چنین آثاری افتاده است که برخی از آن‌ها به دوره‌‌های اولیه ظهور اسلام و قرن‌های اولیه هجری قمری می‌رسد. از جمله این آثار که بسیار مورد توجه قرار دارد قرآن‌های منسوب به ائمه اطهار(ع) است.
در ابتدای پیدایش اسلام و به سفارش و توصیه پیامبر رحمت(ص) کتابت قرآن به خط کوفی آغاز شد و از جمله کاتبان وحی، نام مبارک حضرت علی(ع) به چشم می‌خورد. علاوه بر قرآن‌های منسوب به ایشان، بخشی از گنجینه موزه قرآن و نفایس حرم مطهر رضوی نیز به آثار دیگری که به حضرت امیرالمومنین(ع) نسبت داده شده اختصاص دارد. مناجات‌نامه حضرت علی(ع) با قافیه عین به قلم میرعلی هروی، نسخه ممتاز از نهج‌البلاغه به خط یاقوت مستعصمی و قرآن کامل منسوب به امیر مومنان(ع) به خط کوفی از جمله آثار نفیسی است که به امام اول شیعیان منسوب است که با این آثار بیشتر آشنا می شوید.
از مناجات‌نامه تا قرآن منسوب به امام اول شیعیان
رئیس مرکز نسخ خطی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی درباره این سه اثر گفت: مناجات‌نامه حضرت علی(ع) با قافیه عین که به خط نستعلیق ممتاز و بی‌نظیر به قلم میرعلی هروی بوده و در سال 939 قمری کتابت آن صورت گرفته است در مجموع 10 صفحه دارد.
این مناجات‌نامه در نوع خود یک نسخه بی‌نظیر به شمار می‌رود که سال 1349 توسط موزه آستان قدس رضوی خریداری شده و در این گنجینه نگهداری می‌شود.
ابوالفضل حسن‌آبادی افزود: اثر دیگر مربوط به حضرت علی(ع) قرآن کامل منسوب به امیر مومنان است که به خط کوفی بوده و بر اوراقی از پوست آهو یا به عبارت بهتر بر کاغذ پوستی نوشته شده است. تاریخ کتابت این قرآن در ترقیمه نسخه سال 40 هجری قمری قید شده است.
نهج‌البلاغه؛ کتابی برای همه اعصار
رئیس مرکز نسخ خطی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی بیان کرد: همچنین یک نسخه بسیار ممتاز از نهج‌البلاغه در گنجینه مخطوطات آستان قدس رضوی وجود دارد که با نسخه اصل مطابقت دارد و از آنجا که این نسخه ناقص‌الاول و ناقص‌الاخر است به شواهد خط و کاغذ می‌توان تخمین زد که مربوط به اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم باشد.
حسن آبادی اضافه کرد:در این گنجینه یک نسخه ممتاز از نهج‌البلاغه به خط یاقوت مستعصمی نیز وجود دارد که در تاریخ 701 هجری قمری کتابت شده است. این نهج‌البلاغه به صورت مشترک از سوی کتابخانه و موسسه آل‌البیت قم چاپ نفیس شده است.
وی افزود: در این نسخه کلمات قصار حضرت علی(ع) به نظم و نثر با خط نستعلیق ممتاز به صورت استادانه کتابت شده است. علاوه بر این نسخه‌ها، نهج‌البلاغه‌های زیادی در کتابخانه آستان قدس رضوی وجود دارد که دارای تنوع خاص به لحاظ اضافات، انواع خطوط، انواع کاغذها و تذهیب‌‌ها هستند.
موزه‌های آستان قدس رضوی دریچه‌ای از تاریخ
حسن‌آبادی خاطرنشان کرد: تمامی آثار منسوب به حضرت علی(ع) در موزه قرآن و نفایس قابل نمایش برای عموم نیست و اکنون از میان سه اثر معرفی شده، زائران می‌توانند تنها دو اثر قرآن کامل منسوب به حضرت که به عنوان قرآن شماره1 شناخته شده و مناجات‌نامه حضرت علی(ع) را بازدید کنند.
گفتنی است موزه‌های آستان قدس رضوی در مشهد دارای بیش از 7 هزار شی موزه‌ای در قالب 16گنجینه از جمله قرآن و نفایس، هدایای مقام معظم رهبری، هنرهای تجسمی، مدال، تمبر و اسکناس، سلاح، تاریخ مشهد، فرش، نجوم و ساعت، نقاشی، آبزیان و ظروف است که این موزه ها همه روزه از ساعت 8 صبح تا 8 شب پذیرای زائران و مجاوران است تا دریچه‌ای از تاریخ را به روی همگان بازکنند و مردم با آن بیشتر آشنا شوند.
اما موزه قرآن رضوی در حال حاضر تا پایان سال جاری غیرفعال بوده و نسخه‌های نفیس آن به اداره مخطوطات برگشته و محلی برای نمایش این آثار معنوی وجود ندارد. زمان بازگشایی این موزه متعاقبا توسط روابط عمومی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی به علاقه‌مندان اعلام خواهد شد.
................
پایان پیام/ ۲۱۸