1. مصارف آشپزخانه: بررسيها نشان ميدهند كه بين ٣٠ تا ٤٠ درصد آبي كه وارد منازل مي شود در آشپزخانه مصرف ميشود.
مضر بودن پودرهاي رختشويي و مايعهاي ظرفشويي درمنازل و نقش آلودگي آن در آبها و فاضلابهاي ناشي از مصارف خانگي محرز شده است.
بنابراين اگر استفاده از اين مواد به صورت كنترل شده و محدود انجام پذيرد نه تنها سهم مهمي در سلامت خانواده خواهد داشت بلكه در مصرف كمتر آب نيز موثر ميافتد. بنابراين حتیالامكان بايد سعي شود شستوشوي ظروف درحجم يك لگن آب داغ انجام شود و سپس مبادرت به آبكشي كرد.
در صورت استفاده از ماشين ظرف شويي براي ظرف هايي كه به چربي و موادغذايي آغشته نباشند دستگاه روي كوتاهترين چرخه تنظيم و توصيههاي كارخانه سازنده دستگاه در راستاي صرفهجويي در مصرف آب و انرژي جدي گرفته شود.
هميشه آب آشاميدني در بطريهاي دربسته و درون يخچال نگهداري شود، تا مجبور نباشيم براي رسيدن به آب سرد، شير آب مدتي باز بماند.
براي شستوشوي لباس هاي خيلي كثيف، ماشينهاي لباسشويي اتوماتيك به مراتب از غيراتوماتيك مناسبترند و كمتر آب مصرف ميكنند. در صورت استفاده از ماشين نوع دوم از تكرار در تخليه و پر كردن آب براي شستن لباسهاي خيلي كثيف اجتناب كنيد.
2. استحمام: تحقیقات نشان ميدهند كه براي هربار استحمام ١٢٠ ليتر آب مصرف ميشود. يكي از راه اي ديگر صرفهويي در حمام آن است كه لوله كشي ساختمان طوري انجام شود كه با كمترين اتلاف آب، آب گرم به دوش برسد. در جاهايي كه امكانات فني اجازه ميهد ميوان براي افزايش فشار آب شوينده، از شيرهاي دهنده هوا در مسير آب استفاده كرد تا با پاشانيدن آب به صورت قطرات ريز، در مصرف آب صرفهويي شود. اين روش تا ٥٠ درصد مصرف آب را كاهش ميهد.
در شستوشوي دست و صورت، مسواك زدن و وضو گرفتن نيز سعي شود شير آب كمتر باز بماند و با استفاده از يك ليوان آب اين كار صورت گيرد.
3. كاهش حجم فلاش تانك: وجود فلاش تانك هاي پرحجم و يا سيفون معيوب در توالت مي تواند در هر ساعت ٤٠ تا ١٠٠ ليتر آب را هدر دهد. به طور نسبي يك خانواده متوسط درايران ٤٢ درصد آب تخصيص داده شده در منزل را روانه زه كش فاضلاب ها مي كند.
اگر در منازلي فلاش تانك هاي پرحجم نصب شده و تعويض آن هزينه بر است، با استفاده از ابزارآلات ساده مثل بطري هاي حاوي شن و قراردادن در داخل فلاش تانك از ميزان مصرف اضافي آب بكاهيم. از قراردادن آجر در فلاش تانك به دليل وجود خرده آجر و گرفتگي فلاش تانك خودداري شود.
4. جلوگيري از چكه كردن شيرآب و سردوشها: چكه كردن و بسته نشدن كامل شير آب، ميتواند تلفات بسيار زياد آب را در پي داشته باشد. مي توان ميزان آب تلفشده در يك دوره زماني را با قراردادن يك سطل در زير شيرآب معيوب اندازه گيري كرد.
5. منبع انبساط: در منازلي كه منبع انبساط سيستم شوفاژ آنها در پشت بام قرار دارد بايد سعي شود با تنظيم زنگ ساعت از پرشدن و سررفتن منبع و اتلاف آب جلوگيري كرد.
6. شست وشوي اتومبيل: نخست پيشنهاد ميشود كه شستوشوي ماشين در بيرون از منزل و در كارگاهها و کارواشهاي مخصوص اين كار انجام داده شود.
اگر به هر دليل اين كار در خانه صورت ميپذيرد بايد از رهاكردن شيلنگ باز آب خودداري شود. بهتر است شستن اتومبيل با حداقل آب در حجم يك يا دو سطل آب انجام شود. در اين مواقع به ياد داشته باشيم روزانه هزاران انسان در اثر كمبود آب جان خود را از دست مي دهند.
7. پرهيز از استفاده از آب براي زبالهزدايي و نظافت: براي تميزكردن كف حياط و يا پله هاي آپارتمان، جارو و ساير وسايل تميزكننده ها، جايگزين شيلنگ آب شود. ميزان هدررفتن آب براي چنين مصارفي را مي توان با يادداشت كردن شماره كنتور آب قبل و بعد از شست وشو، اندازه گيري كرد.
8. استخرهاي خانگي: وجود حوض آب نما و يا استخرهاي خصوصي در جاهاي گرم كه تبخير سطحي آن ها بيشتر از ١٥٠٠ ميلي متر در سال است مقرون به صرفه نيست.
بايد حتي الامكان از استخرهاي مراكز ورزشي و عمومي استفاده كرد و از احداث آن ها در منازل امتناع ورزيد. بايد گفت: حتي ميزان تبخير آب توسط كتري، سماور و يا ظروف ديگر در روي اجاق گاز هرچند به ظاهر قابل توجه به نظر نمي آيد، مورد توجه قرارگيرد.
9. استفاده از آب باران: در منازل شهري و يا روستايي ميتوان ناودان ها را طوري تعبيه كرد كه آب باران به باغچهها هدايت شود.
در يكي از شهرهاي شمالي کشور، صاحبان بسياري از خانهها یک "آبانبار" براي جمعآوري آب باران تعبيه كردهاند و در مواقع قطع آب، براي شستوشو و آباري از آن آب استفاده ميكنند.
10. تلفات خارج از كنترل: از موارد ديگر هدر رفتن آب ميتوان به نشت آب از لولههاي فرسوده كف حياط، اينچ شوفاژها يا چكه كردن مداوم كولر در پشت بام، اشاره كرد.
11. صرفهجويي در ايام سفر: افراد خانواده موظف هستند در طول سفر موارد بالا را رعايت كنند تا ساكنان شهرها به خصوص شهرهاي زيارتي مانند مشهد كه هر ساله بالغ بر ١٤ ميليون زائر دارد با كمآبي و جيرهبندي ناخواسته مواجه نشوند.
12. ممانعت از بازي كودكان از هدر دادن آب در منازل: سالانه حدود ١٦ ميليون كودك زير ٥سال به سبب كمبود آب آشاميدني سالم جان خود را از دست ميهند؛ بازي كردن كودكان در منازل در ساعتهاي متمادي از طريق رهاكردن آب، نوعي بياعتناييبه آينده همين كودكان است؛ کودکانی که در آینده شاید حتی برای آب آشاميدني در مضیقه قرار گیرند.
13. حصول اطمينان از بسته بودن شير آب در زمان جيرهبندي و قطع آب: در چنين مواقعي اگر قصد ترك منزل را داشته باشيم بايد شيرهای آب را كنترل كرد و از بسته بودن آن مطمئن شد، تا هم از بروز خطرات ناشي از بازبودن شير آب و هم از هدر رفتن آب جلوگيري شود.
محدود بودن منابع آب و شدت گرفتن روند شهرنشيني، مصرف بيرويه و بدون صرفهجويي در محدوده شهر ـ همان طور كه قبلاً نيز اشاره شد ـ سفره آب زيرزميني را آلوده ميكند و باعث خرابي كيفيت آب، و ايجاد فاضلابهاي ميكروبي خواهد شد، و نيز بيماريهاي علاجناپذير را در پي دارد.
براي حفظ زندگي سالم، حفاظت از آب سالم و توليد نكردن بيرويه فاضلاب شهري، به عهده ماست. در صورت صرفهجويي آب، متقاضيان آب نيز كاهش مييابند، مصرف كمتر و آب بيشتري در نهرها و رودخان