خبرگزاری اهل‌بیت(ع) - ابنا

دوشنبه ۳ دی ۱۴۰۳
۱۲:۲۵
در حال بارگذاری؛ صبور باشید
دوشنبه
۲۵ خرداد
۱۳۸۸
۱۹:۳۰:۰۰
منبع:
ماهنامه موعود شماره 24
کد خبر:
173568

آداب روز عيد غدير خم

روز عيد سعيد غدير يكى از اين ايام سرور آل محمد، عليهم‏‌السلام، است كه به عنوان «عيدالاكبر» ناميده شده، چرا كه روز اكمال دين و اتمام نعمت‌هاى پروردگار، به خاطر واقعه غدير و انتصاب شايسته و بحق حضرت على، عليه‏السلام، به امر الهى به جانشينى رسول معظم، صلّى‏اللَّه‌‏عليه‌‏وآله، است. پس شايسته است كه به پاس قدردانى از اين نعمت عظيم الهى و عرض ادب به ساحت مقدس اميرالمؤمنين على، عليه‌‏السلام، عيد سعيد غدير را در خانواده و اجتماع باشكوه فراوان برگزار نماييم و از بركات معنوى اين روز عزيز بهره‌‏مند شويم.

آآ

به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ آن‌چه در پی می‌آید آدابى است كه بزرگان دين به منظور گرامى داشت اين روز عزيز تعليم فرموده‏‌اند:

1. روزه

روزه عيد غدير از مستحباتى است كه مكرر به آن سفارش شده است. اميرالمؤمنين، عليه‌‏السلام، در خطبه‏‌اى كه در روز عيد غدير ايراد كردند فرمودند: و صوم هذا اليوم ممّا ندب اللّه إليه؛ روزه عيد غدير از مستحباتى است كه خداوند بدان فراخوانده است.

حضرت امام صادق، عليه‌‏السلام، فرمودند:يجب عليكم صيامه شكراً للّه و حمداً للّه؛ بر شما لازم است كه در روز عيد غدير براى سپاسگزارى از خداوند و ستودن او، روزه بگيريد.

شخصى از امام صادق، عليه‌‏السلام، پرسيد: چه كارى شايسته روز غدير است و چه عملى در ن، استحباب دارد؟ حضرت پاسخ دادند: روزه و...

امام صادق، عليه‌‏السلام، درباره پاداش روزه عيد غدير فرموده‏‌اند:روزه داشتن در روز عيد غدير پاداشى معادل روزه گرفتن در همه عمر دنيا را دارد.

و نیز فرموده‌‏اند: صوم يوم غدير خم كفّارة ستّين سنة؛ روزه داشتن روز عيد غدير خم، كفاره گناه شصت سال است.

2. فطارى دادن

از اعمالى كه به انجام آن در روز عيد غدير سفارش شده است؛ افطارى دادن به روزه داران است. حضرت على، عليه‌‏السلام، فرمودند: كسى كه در شامگاه عيد غدير، به يك مؤمن افطارى بدهد، گويا يك ميليون نفر از پيامبران، شهيدان و صديقان را افطارى داده است. و من ضامنم بر خدا كه از كفر و فقر آسوده گردد و اگر در همان روز يا همان شب تا عيد غدير سال ديگر بميرد، بر خداوند است پاداش او.

3. اطعام

از سنت‏‌هاى مؤكد ديگر در روز عيد غدير پذيرايى از مؤمنان است. امام صادق، عليه‏السلام، درباره يكى از وظايف عيد غدير فرمودند: و أطعم إخوانك؛ و برادرانت را طعام ده.

4. آراستن

از ديرباز عيدها و جشن‌ها با نظافت، غبارزدايى، پيراستن و آراستن همراه بوده است و شيعيان بايد اين روش‌ها را براى عيد غدير نيز رعايت نمايند. چرا كه حضرت امام رضا، عليه‏‌السلام، مى‏‌فرمايند: روز غدير، روز آراستن و زينت است. پس هر كس براى روز غدير، زينت كند، خداوند هر خطاى كوچك و بزرگ او را مى‏‌آمرزد و فرشتگانى را به سوى او مى‏‌فرستد، آنان نيكى‏‌هاى او را مى‏‌نگارند و مراتبش را تا عيد غدير سال آينده بالا مى‏‌برند. اگر او جان دهد، شهيد مرده است و اگر زيست كند، خوشبخت زيسته است.

پس چه زيبا خواهد بود كه سردر منازل و اماكن عمومى تجارتى و ادارى چراغانى شود تا شامل اين پاداش بزرگ گردد.

5. پوشيدن لباس نو

ما ايرانيان در عيد نوروز كه عيد تحويل سال است، نه تحول انسان، لباس نو مى‏‌پوشيم؛ پس چرا در عيد بزرگ ولايت، تن پوش نو نپوشيم؟ بجا خواهد بود كه در اين روز بزرگ لباس نو بپوشيم و بپوشانيم.

حضرت امام صادق، عليه‏‌السلام، مى‏‌فرمايد: و أن يلبس المؤمن أنظف ثيابه و أفخرها؛ يكى از وظايف روز غدير اين است كه مؤمن تميزترين و گرانقدرترين جامه‏‌هاى خويش را بپوشد.

6. استفاده از بوى خوش

اسلام درباره به كارگيرى بوى خوش و زدن عطر، بسيار سفارش كرده است. بخصوص در ايام عيد سعيد غدير سفارش ويژه‏‌اى نسبت به اين سنت خوب شده است. امام صادق، عليه‏‌السلام، در پى وظايف مؤمن در روز غدير فرمودند: و يتطيّب إمكانه و إنبساط يده؛ و مؤمن به اندازه توان و دست باز بودنش بوى خوش استعمال كند.

7. ديدار با مؤمنان

زيارت برادران مؤمن از سنت‌هاى مهم اسلامى است، ليكن در روز عيد غدير، ديد و بازديد به عنوان يكى از شعائر مذهبى و ولايى و بيشتر مورد سفارش قرار گرفته و پاداش افزونترى دارد.

حضرت امام رضا، عليه‌‏السلام، فرمودند:من زارَ فيه مؤمناً أدخل اللّه قبره سبعين نوراً و وسع فى قبره و يزور قبره كلّ يوم سبعون الف ملك و يبشّرونه بالجنّة؛ هر كس كه در روز غدير به ديدار مؤمنى رود خداوند هفتاد نور در قبرش داخل كند و قبرش را بگستراند، و هر روز هفتاد هزار فرشته به زيارت قبرش آيد و به او مژده بهشت دهد.

8. مصافحه (دست دادن)

دست دادن باعث افزايش محبت دو برادر دينى و سبب ريزش گناه و آمرزش مى‏‌گردد؛ اما دست دادن در روز عيد غدير كه عيد ولايت است جلوه ديگرى دارد، به همين جهت در اين روز مصافحه (دست دادن) مورد تأكيد و سفارش قرار گرفته است.

حضرت اميرالمؤمنين على، عليه‏‌السلام، فرمود: و إذا تلاقيتم فتصافحوا بالتّسليم؛ (در روز غدير) هنگامى كه با هم ملاقات مى‏‌كنيد همراه با سلام كردن با يكديگر دست بدهيد.

9. تبريك گفتن

معمولاً، وقتى نعمتى به انسان مى‏‌رسد يا پيروزى نصيبش مى‏‌شود تبريك گفتن لازم است و تبريك گفتن در روز عيد غدير از شعائر شيعه است و مى‏‌شود گفت گرمترين و سنت عقد اخوت و برادرى در اسلام به زمان پيامبر اكرم، صلّى‏اللَّه‏‌علي‌‌ه‏وآله، مى‏‌رسد. در آن موقع پيامبر، صلّى‏اللَّه‏‌عليه‏‌وآله، بين مهاجرين و انصار پيمان برادرى را منعقد نمودند. و بجا خواهد بود كه اين پيمان برادرى در روز عيد غدير برگزار بشود. واقعى‏‌ترين تبريك‌ها براى عيد غدير است.

حضرت امام رضا، عليه‌‏السلام، مى‏‌فرمايد:

و هو يوم التّهنية يهنّى‏ء بعضكم بعضاً فإذا لقى المؤمن أخاه يقول: الحمدللّه الّذى جعلنا من المتمسّكين بولاية أميرالمؤمنين و الائمة سلام‏‌ا‌لله‏‌عليهم؛ روز عيد غدير خم روز تهنيت‌‏گويى است. بعضى از شما به بعض ديگر تهنيت بگويد و هرگاه مؤمنى با برادرش برخورد كرد بگويد: ستايش مخصوص خداوندى است كه ما را از پيوستگان به ولايت اميرالمؤمنين، عليه‏‌السلام، و امامان، عليهم‏‌السلام، قرار داد.

10. دلجويى و مهرورزى متقابل

حضرت رضا، عليه‏‌السلام، روز غدير را «يوم التودّد» خواندند؛ يعنى روز مهر ورزيدن. در چنين روزى بايد معتقدان به ولايت، غم را از دل دوستان حضرت به هر نحوى كه مقدور باشد برطرف نمايند.

11. ايجاد زمينه‏‌هاى شادمانى

عيد غدير يادآور بزرگترين و گرانقدرترين خاطره اسلام است خاطره استمرار رسالت پيامبر، صلّ‌ى‏اللَّه‌عليه‌‏وآله، با امامت على، عليه‌‏السلام.

در چنين روزى نه تنها خود بايد دلشاد باشيم بلكه بايد زمينه شادمانى ديگر برادران ايمانى راهم فراهم سازيم.

حضرت امام رضا، عليه‏‌السلام، مى‏فرمايد: سرّ فيه كلّ مؤمن و مؤمنة؛ (در روز غدير) هر مرد و زن مؤمنى را شادمان سازيد.

12. پيوند با بستگان و خويشان

در اين روز زمينه صله رحم - كه از سفارشات مؤكد اسلام است - كاملاً فراهم است. حضرت صادق، عليه‏‌السلام، صله رحم را يكى از وظايف روز غدير بر شمردند؛ شايسته است در روز غدير با نيكى كردن، روزه گرفتن نماز خواندن و صله رحم بسوى خداوند متعال تقرب جوييد.

13. گشاده‏‌دستى نسبت به خانواده

يكى از دستورات اسلام ايجاد زمينه‏‌هاى لازم در جهت راحتى و آسايش خانواده است و به مناسبت عيد غدير تاكيد بيشترى شده است.

حضرت امام صادق، عليه‌‏السلام، مى‏‌فرمايد: و يوسّع الرّجل فيه على عياله؛ (در روز غدير) مرد بايد براى خانواده خود گشايش بيشترى فراهم كند.

14. كارگشايى

برآورده ساختن نيازهاى مردم و رفع گرفتارى آنان از سنت‌هاى پسنديده در اسلام است و به انجام اينگونه كارها تاكيد فراوان شده است. على، عليه‏‌السلام، مى‏‌فرمايد: و البرّ فيه يثمر المال و يزيد فى العمر؛ نيكى كردن مال را ثمربخش مى‏‌سازد و بر عمر مى‏‌افزايد.

 15. هديه دادن

هديه دادن و گرفتن با توجه به ضوابط شرعى كار پسنديده‏اى است و اثرات روانى خاصى، مخصوصاً در كودكان و نوجوانان دارد و بهترين موقعيت هديه دادن عيد غدير است.

و حضرت رضا، عليه‏‌السلام، عيد غدير را روز هديه و بخشش مى‏‌نامد: يوم الحباء و العطيّة؛ روز بخشش و هديه دادن است.

16. ابراز برائت

اعلام بيزارى از دشمنان خداوند روزه داشتن در روز عيد غدير پاداشى معادل روزه گرفتن در همه عمر دنيا را دارد.

از پايه‏‌هاى اساسى اسلام است و روز غدير روز بيزارى از كسانى است كه با نپذيرفتن امامت حضرت على، عليه‏السلام، آشكارا با خدا و با پيامبر خدا مخالفت نمودند و بزرگترين جنايت و خيانت را به تاريخ بشريت كردند و در حقيقت اين عدم پذيرش سرآغاز تمام بدبختى‏‌ها و بيچارگى‏‌ها بود. بنابراين روز غدير، روز برائت از اين‌همه ستمكارى و ستمكاران است.

در يكى از دعاهاى روز غدير آمده است: و نبرأ ممّن يبرأ منه و نبغض من أبغضه؛ ما بيزارى مى‏‌جوييم از آن كس كه از على [عليه‏السلام] بيزارى جويد و دشمن داريم آن كس كه على [عليه‏السلام] را دشمن دارد.

17. ذكر صلوات

حضرت رضا، عليه‏‌السلام، در وصف عيد غدير فرمود: يوم إكثار الصّلوة على محمّد و ال محمّد؛ روز غدير روز صلوات فرستادن فراوان بر محمد و آل محمد است.

18. غسل

امام صادق، عليه‏‌السلام، فرمودند: هنگامى كه روز غدير فرا برسد بايد در فراز آن (هنگام ظهر) غسل كرد.

19. نماز و نيايش

روز عيد غدير بهترين فرصت و موقعيت براى نيايش است؛ چرا كه روز غدير روز سپاس و ستايش به پيشگاه حضرت احديت است. حضرت رضا، عليه‌‏السلام، مى‌‏فرمايد: هو اليوم الّذى يزيد اللّه فى حال من عبد فيه؛ روز غدير روزى است كه خداوند، بر توان كسى كه او را نيايش كند، مى‌‏افزايد.

و فرمود: روز غدير روزى است كه دعا در آن مستجاب مى‏‌گردد. نماز عيد غدير دو ركعت است كه بايد در هر ركعت پس از حمد ده، مرتبه سوره توحيد، ده بار آيةالكرسى و ده مرتبه سوره قدر را خواند. وقت نماز نيم ساعت پيش از ظهر است. پاداش اين نماز برابر است با صدهزار حج و صدها هزار عمره. كسى كه اين نماز را بخواند، هر چه از خداوند بخواهد برآورده شود.

20. زيارت

زيارت يكى از سنن سازنده اسلامى است چه از نزديك چه از دور. زيارت يك پيوند معنوى بسيار قوى بين شيعه و مقدسات اوست. از جمله آنها زيارت حضرت على، عليه‏‌السلام، از دور و نزديك است. امام رضا، عليه‏‌السلام، به پسر ابى‏‌نصر فرمودند: هر جا كه باشى در روز عيد غدير در بارگاه اميرالمؤمنين، عليه‏‌السلام، حاضر باش. بى ترديد، خداوند، گناهان شصت ساله هر مرد و زن مؤمن را مى‏‌آمرزد و چند برابر آنچه در ماه رمضان، شب قدر و شب عيد فطر از آتش آزاد ساخته در آن روز آزاد مى‏‌سازد. در اين مورد به كتب ادعيه مراجعه شود.

21. خواندن دعاى ندبه

طبق مدارك معتبر خواندن دعاى ندبه در چهار عيد مستحب است؛ جمعه، فطر، قربان و غدير. توجه به فرازهاى اين دعا بخصوص آن قسمت كه در رابطه با غدير و خلافت حضرت، عليه‏‌السلام، مى‏‌باشد ضرورى است.

22. پيمان برادرى (عقد اخوت)

سنت عقد اخوت و برادرى در اسلام به زمان پيامبر اكرم، صلّى‏اللَّه‏‌عليه‌‏وآله، مى‌‏رسد. در آن موقع پيامبر، صلّى‏اللَّه‌‏عليه‌‏وآله، بين مهاجرين و انصار پيمان برادرى را منعقد نمودند. و بجا خواهد بود كه اين پيمان برادرى در روز عيد غدير برگزار بشود. براى نحوه بستن عقد به "مفاتيح‏‌الجنان" مراجعه كنيد.

.....................

پایان پیام/107