به گزارش خبرگزاری اهل بیت (ع) ـ ابنا ـ، نشست علمی "نقد و بررسی معرفت شناسی کانت" به همت مجمع عالی حکمت اسلامی وبا حضور دکتر "حداد عادل" و حجت الاسلام والمسلمین دکتر " احمد احمدی" روز پنجشنبه، 17 دی ماه در سالن همایشهای مدرسه دارالشفاء قم برگزار شد.
دکتر"حداد عادل" با قدردانی از مسؤولین نشست علمی، گفت: جایگاه فلسفه کانت در سایر دیدگاهها، علل شکل گیری فلسفه کانت، تاثیرات معرفت شناسی بر مابعد الطبیعه و نقد و بررسی فلسفه کانت از جمله مباحثی است که در این نشست مطرح می شوند.
وی افزود: کانت در میان فلاسفه تاثیر عظیمی داشته است بطوری که او را با افلاطون و ارسطو مقایسه کردهاند و فلسفه وی، فلسفه جامعی است از فیلسوفان بزرگی که سعی کرده مبانی فکری خود را در عموم مباحث حکمت گسترش دهد و این در حالی است که در قرن بیستم این نوع جامعیتها کم بوده است و فقط هگل را میتوان در جامعیت مثل کانت دانست.
وی ادامه داد: فلسفه کانت قلعهای بر روی قلعهای است و هم بر چشمانداز منتهی شده به قلعه اشراف دارد و هم به چشماندازی که بعد از آن زیر قلعه است بطوری که هرکس بر فلسفه کانت مسلط شود میتواند سیر فلسفه اروپایی را بفهمد و پیامدهای بعدی فلسفه کانت را در اروپا دنبال کند.
" حداد عادل" با اشاره به تاثیر فلسفه کانت گفت: 200 سال از زمان کانت میگذرد ولی فلسفه غرب از مبانی فلسفه کانت عدول نکرده است و بسیاری از فیلسوفان فقط بخشی از افکار کانت را گزینش کرده و به نقد و بررسی آن پرداختهاند.
وی در رابطه با علل شکل گیری فلسفه کانت گفت: این مسئله به دکارت برمیگردد که با بحث اصالت عقل در زمان او شروع شد و در واکنش به آن مکتب اصالت حس و تجربه در انگلستان پدید آمد که فقط امور حسی را در معرفت معتبر میدانست و این در نهایت در فلسفه هیوم به شکاکیت رسید و این در حالی بود که علم نیوتونی پیشرفت خارقالعادهای در اروپا داشت.
این استاد فلسفه افزود: کانت به این نتیجه رسید که پیشرفت علم نیوتونی در مقابل توقف فلسفه سبب شده تا مفاهیم بنیادی انسانی همچون اختیار به شدت به مخاطره بیفتد چون علم نیوتونی بر ضرورت علیت طبیعی (دترمینیسم) استوار است و با معادلات ریاضی بیان میشود که موجب سلب اختیار از انسان میشود و با این مسئله جایی برای اخلاق باقی نمیماند.
وی افزود: کانت در اصول و مبانی با دیوید هیوم اشتراک دارد و معتقد است معرفت ما راه ورودی جز مجاری حس و تجربه حسی ندارد و ما بالفعل صاحب مفاهیم معقول هستیم که میتوانیم قضایایی بسازیم و علومی را بسط دهیم که در آنها این قضایا مبنا قرار گرفته است.
وی با اشاره به تقسیم بندی مهم کانت گفت: به نظر کانت قضایا بر دونوع تحلیلی و تالیفی است که در تحلیلی، محمول از موضوع قابل استخراج است ولی در تالیفی، محمول مندرج در موضوع نیست و ما در ذهن خود دارای 12 مفهوم هستیم که از لوازم ذهن ما هستند و عقل اعتبار محوری ندارد بلکه فاهمه محوراصلی به شمار میرود.
دکتر "حداد عادل" در رابطه با تاثیرات معرفت شناسی بر مابعدالطبیعه گفت: مابعدالطبیة کانت، مابعدالطبیعة طبیعت است و ما با انسداد عقل در الهیات بالمعنیالاخص مواجه هستیم و به نظر من در میدان فلسفه تطبیقی، هیچ فلسفهای به اندازه فلسفه کانت مناسب نیست.
رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس ادامه داد: بحث معقولات ثانی منطقی و فلسفی، شهود عقلی، وجود، اصالت وجود وماهیت(فلسفه کانت اصالت ماهیتی است)، وجود رابط، وجود ذهنی، درک نقش زمان و مکان در فلسفه کانت، تقسیمبندی قضایا به تحلیلی و تالیفی، مبحث عینیت و نقد تعارضات عقل محض درجدل استعلایی، از جمله موضوعاتی است که در نقد و بررسی معرفتشناسی کانت اهمیت دارند.
حجت الاسلام والمسلمسن دکتر "احمد احمدی" با تبیین علل شکلگیری فلسفه دکارت گفت: اصل علیت هیوم، تاثیر ژان ژاک روسو، همزمانی با انقلاب فرانسه و اعتراضاتی که دکارت داشته است، نقش مهمی در فلسفه کانت ایفا کرده است.
وی افزود: لازمه تفکرات کانت، محدود کردن شناخت به تجربه و انکار مابعدالطبیعه است و درضمن وی توان برهان نظم را نادیده گرفته و معتقد است با برهان نظم نمیتوان خالق را اثبات کرد.
..........................................................
پایان پیام/130 و 104