به گزارش خبرگزاری اهل بیت (ع) ـ ابنا ـ به همت اداره آموزش و پرورش ، خانه ادب پارسی و مدرسه راهنمایی دخترانه شاهد کاشمر و با همکاری اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی این شهرستان ، همایش علمی ادبی بزرگداشت اختر چرخ ادب ، پروین اعتصامی در محل مجتمع فرهنگی هنری سرو کاشمر برگزار شد.
در این همایش که جمع کثیری از علاقمندان به زبان ، ادبیات و شعر فارسی و نیز دبیران و معلمان ادبیات کاشمر حضور داشتند ، یکی از اساتید دانشگاه تربیت معلم سبزوار و سردبیر مجله مطالعات نقد ادبی با تأکید بر اهمیت توجه به ادبیات گفت : ادبیات ، نشان دهنده فراز و فرود و پست و بلند باورها و اندیشه ها و قبض و بسط فرهنگ یک ملت است.
دکتر« مهیار علوی مقدم » افزود : جریان شناسی ادبی یعنی تاریخ تحول و قبض و بسط و فراز و فرود ادبیات و وظیفه جریان شناسی ادبی بازتاباندن عناصر فرهنگی و اجتماعی در جامعه و در هر مقطع زمانی و نیز بازگویی راز ایستایی تاریخ و فرهنگ کشور می باشد.
وی به چالش کشاندن هستی تاریخی کشور را توسط بیگانگان یکی از معضلات فرهنگی امروز کشور عنوان کرد و اظهار داشت : امروزه این وظیفه تا حد زیادی بر عهده نهادهای فرهنگی ما می باشد که با گام برداشتن در مسیر ارج نهادن به هویت ملی و تاریخی ، این خلأ فرهنگی که گاهی برخی جوانان ما با آن روبرو می شوند را پر کنند.
این استاد زبان و ادبیات فارسی با اشاره به لزوم توجه به تاریخ ادبیات خاطرنشان کرد : تاریخ ادبیات فقط مجموعه ای از اعداد و ارقام نیست بلکه ما در حقیقت باید بتوانیم در این عرصه به تحولات ادبی برسیم و به عبارتی بتوانیم عوامل درون ساختی و برون ساختی تغییرات و تحولات ادبی را بررسی کنیم.
دکتر « علوی مقدم » در ادامه سخنانش به ویژگی ها و شرایط زمان زندگی پروین اعتصامی پرداخت و با بیان اینکه پروین متولد 25 اسفند 1285 هجری شمسی و متوفا به روز 15 فروردین 1320 می باشد گفت: پروین در دوره ای زندگی کرده که نقطه آغاز آن دوران مشروطیت و پایان آن ، پایان دوره پهلوی اول می باشد و او در واقع دو مرحله را پشت سر گذاشته است.
وی افزود : در دوره پهلوی اول که بخش عمده ای از عمر پروین اعتصامی در آن دوره بوده ، از یک طرف یک نوع جریان نوگرایی و مدرنیته را می بینیم اما از طرف دیگر شاهد آن هستیم که در زیر این لایه نوگرایی عملاً سنت گرایی وجود دارد.
« علوی مقدم » با اشاره به دوران استبدادی حکومت رضاخان اظهار داشت : در این شرایط استبدادی شاعران چاره ای جز سکوت نداشتند و به ناچار شاعران این دوره به سمت تحقیقات ادبی سوق داده شدند و شاعرانی همچون بهار و دهخدا از شعرهای سیاسی دوره مشروطه دور می شوند و لذا شعر به سمت نوعی ارتجاع حرکت می کند و بدین ترتیب چند جریان شعری توسط شاعران این دوره پدید می آید که پروین اعتصامی در این زمان در جریان سنتی پردازان نوگرا می گنجد.
سردبیر مجله مطالعات نقد ادبی دلایل موفقیت « پروین اعتصامی » را علی رغم سنت گرایی او ، صمیمیت و اخلاص وی در بیان مسایل اخلاقی دانست و اظهار داشت : پروین به نیاز نسلی از زنان معاصر که طرفدار تربیت سنتی زن هستند پاسخ می دهد و این موضوع نیاز اکثریت جامعه ما می باشد و بدین ترتیب است که پروین در تاریخ مذکر ما که پیوسته مردان میدان دار بوده اند به عنوان یک زن ، شاخص و برجسته می شود.
وی با بیان اینکه شعر پروین در دو سطح عاطفه و زبان می درخشد تصریح کرد : احساس و عاطفه پروین اعتصامی قوی است و در عین حال زبان او هم ساده می باشد ضمن اینکه مخاطبان او گسترده هستند و نخبگان ، متوسطان و عوام جامعه ، گستره مخاطبان او را تشکیل می دهند.
دکتر « مهیارعلوی مقدم » پروین را شاعر تربیت و اخلاق که بر پایه اندیشه عرفانی گام برداشته است دانست و ادامه داد : بخش عمده ای از شعر او مسائل اجتماعی است و یکی از مضامینی که در شعر پروین بسیار وجود دارد توجه او به قشرها و طبقات فرودست و پایین جامعه می باشد و او در اشعار خود به تضاد دو طبقه فقیر و غنی به خوبی اشاره می کند.
این استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت معلم سبزوار یکی از مضامین مورد توجه در اشعار پروین اعتصامی را موضوع زنان عنوان کرد و ابراز داشت: او اعتقاد دارد که راه تعالی زنان در جامعه پویایی آنان است و پروین معتقد است یکی از چیزهایی که زنان را به جایگاه و مقام واقعی خود می رساند ، علم و دانش است.
در بخش دیگری از همایش علمی ادبی « اختر چرخ ادب ، پروین» یکی از اعضای خانه ادب پارسی کاشمر در سخنانی با اشاره به جایگاه برجسته پروین اعتصامی گفت : تا کنون شاعری از جنس زن که دارای این قریحه و استعداد باشد و اشعاری چنین نغز و نیکو بسراید از نوادر محسوب می شود.
« شبیری » افزود : زندگی این شاعر بیشتر با تلخکامی همراه بوده است اما او در خانواده ای بزرگ شده که همه آن ها عالم بوده اند و « یوسف اعتصامی » ، پدر پروین ، مترجم و نویسنده ای نامدار و روزنامه نگاری متبحر بوده و تربیت این پدر ، چنین شاعره ای را به ادبیات فارسی تقدیم می کند.
وی ادامه داد : پروین به محفل شعرای بزرگی چون بهار و دهخدا هم رفت و آمد داشت و این همنشینی و مصاحبت تأثیر زیادی داشته و مجموعه این افراد در پرورش استعداد و ذوق ادبی پروین بسیار مؤثر بوده اند.
این کارشناس ادبیات فارسی با بیان اینکه هنر « پروین » بیش از همه در قطعات وی جلوه گر است این قطعات را متأثر از شعر انوری دانست و با اشاره به یکی از مهمترین ویژگی های شعر پروین اعتصامی خاطرنشان کرد : یکی از مهمترین ویژگی های شعر پروین سرودن اشعار در قالب مناظره که گفتگوی دو نفر است می باشد و پروین در این مناظره ها طرفین گفتگو را از انواع چیزها همچون انسان ها و اشیاء و حتی دو مفهوم مانند امید و ناامیدی انتخاب می کند.
« شبیری » افزود : آنچه در مناظرات او قابل توجه است این که پروین در واقع ماهیت گفتگو را مد نظر دارد چرا که شاعر در عصری زندگی می کند که در عرصه بین المللی در یک طرف نازیسم هیتلری و در طرف دیگر فاشیست قرار دارد و زمانی که حکومت ها برای هم دندان تیز کرده اند ، پروین اعتصامی روش گفتگو را مطرح می کند و نشان می دهد که می توان با منطق و گفتگو و نه با قیل و قال و هیاهو به نتیجه رسید.
وی با تأکید بر اینکه مناظرات پروین جنبه انتقادی هم دارد ، جنبه تمثیلی و نمادین شعر او را نیز قابل توجه دانست و اظهار داشت : از خصوصیات شعر پروین زیبایی های ادبی ، صور خیال و صحنه آرایی ها می باشد و به ویژه تصویرسازی هایی که به کار می برد واقعاً زیباست.
« شبیری » در بخش دیگری از سخنانش به برخی پیام های اشعار « پروین اعتصامی » اشاره کرد و گفت : نگاه او در شعر نگاهی است که آدمی را در آدمیتش می شناسد و نه در لباس و ظاهر و یکی دیگر از پیام های شعر او اصالت دادن به گوهر انسانی و نگاه فراقومی است که اندیشه بسیار زیبایی می باشد ضمن اینکه حرص و آز از نکاتی است که خیلی