به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ سومین همایش «عرصه ها و روش های حدیث پژوهی» با پیام حضرت آیت الله سبحانی در تالار اجتماعات دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد.
حجت الاسلام محمدعلی مهدوی راد، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، در این همایش به بررسی اصالت تاریخ حدیث پرداخت و با اشاره به آیه «فلا و ربک انهم لایومنون حتی یحکموک فیما شجر بینهم...» اظهار داشت: حاکمیت بخشیدن به سنت نبوی در صفحه ذهن و عمل به طور مطلق باید باشد نه فقط در برخی مسائل.
وی با بیان اینکه بحث اصالت حدیث مغفول مانده است، گفت: تا سال های اخیر، حدیث با اجازه نقل می شد و هر کسی اجازه نقل نداشت و این طور نبود که هر فردی فکر کند می تواند روایتی که معیار و ملاک و بنیان فرهنگ تشیبع است را نقل کند و حدیثی را صحیح بداند در حالی که حتی اسماعیلیه و زیدیه هم آن را جعل دانسته اند.
حجت الاسلام مهدوی راد ادامه داد: حجیت سنت در گستره تمدن اسلامی با مخالفت قطعی رو به رو نشده است درست است که از قرن دو مخالفت هایی را بیان کرده اند از جمله شافعی که بدون ذکر نام اشاره ای به مخالفت ها کرده اما کسانی که سنتی که در دستمان است را انکار می کنند به این دلیل است که نمی توانند آن را اثبات کنند.
وی افزود: البته نباید از اینکه صف مخالفان را زیاد می کنیم، خوشحال باشیم و حرف را اگر به شیطان هم نسبت می دهیم باید مستند باشد.
وی با اشاره به اینکه گروهی می گویند سنت چون از طریق اخبار آحاد آمده ما بدان معتقد نیستیم، ابراز داشت: به جز این، تجدیدنظر طلبی در اهل سنت جریان مبارکی است زیرا ضمن اینکه به عظمت و اصالت تاریخی سنت معتقد است در عین حال می گوید این میراثی که در دست ما است سره و پیراسته نیست حتی صحیح مسلم و بخاری. این یک جریان خردمندانه و عاقلانه‌ای است.
حجت الاسلام مهدوی راد با بیان اینکه ما تاریخ را نمی سازیم بلکه گزارش و تحلیل می کنیم تصریح کرد: واقع صادق تاریخ به مانشان می دهد که حتی سنت به معنای سنتی اش هم بخشی از ان با سنت کتبی به ما منتقل شده نه شفاهی؛ اینکه برخی بزرگان اهل سنت نوشته اند که مطلقا تا قرن دوم حدیث نوشته نشد؛ از این رو در قرن دوم آنچه منتقل شد، شفاهی بوده و آنچه که از خاطره و ذهنیات منتقل می شود قاعدتا با مشکل روبه رو است، اگر کسی بگوید بالجمله مشکل دارد قابل قبول نیست اما فی الجمله قابل قبول است و ما هم معتقدیم در آن وضع و جعل و ... راه یافته است.
وی با اشاره به اینکه منع کتابت خلیفه اول اصلا جدی گرفته نشد، گفت: سه جریان بسیار قوی بعد از منع، کتابت می کردند؛ اولین حرف جریان مخالف سنت این است که می گویند پیامبر(ص) شخصا منع کتابت کرده تا کلام خود پیامبر(ص) نزدیک قرآن مقدس نشود و اگر بنا بود نوشته شود میراث علوی در حد یک صحیفه شصت روایتی نمی شد. این حرف عجیبی است و صحیفه ای که در منابع اهل سنت نقل شده و رفعت فوزی جمع آوری کرده با نام «صحیفة علی بن ابیطالب» غیر از صحیفه ای است که ما داریم زیرا ما دو جور صحیفه از امیرمومنان(ع) داریم یکی همان است که اهل سنت نقل می کنند که مباحث دیات و قصاص در ان است و یک صحیفه هم هست که وصفش مثل وصف کتاب النبی(ص) است و هفت عنوان دارد که یکی از آن عناوین، صحیفه است .
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران ادامه داد: علمای اهل سنت می گویند اگر نوشتن حرف های پیامبر(ص) ارزش داشت پس باید علی بن ابیطالب(ع) که این همه نزد ایشان بود بیش از اینها می نوشت در پاسخ باید گفت این صحیفه که نزد اهل سنت است و عین علما بدان اشاره می کنند همه آن چیزی نیست که از امیرمؤمنان(ع) مانده است.
وی تأکید کرد: قبل از انقلاب، خاورشناسان اصلا در مورد اسلام مطالعه نکرده بودند ولی اکنون هاروارد و آکسفورد و ..کرسی شیعه شناسی دارند و کارهای مهمی می کنند شما هم باید برای پاسخ دادن کمر همت ببندید.
حجت الاسلام مهدوی راد یادآور شد: این علمای اهل سنت درنیافتند که گاهی «حدثنا» و «اخبرنا» ارجاع به کتاب است نه به فرد؛ همین نوع تفکر در میراث حدیثی که حضرت آیت الله سیستانی مطرح کردند بحث بسیار مهمی است که ما سندمان در کافی به فرد است یا کتاب؟
وی افزود: ما حدیثی که پیامبر(ص) فرموده بنویسید بسیار داریم طبق نظر این آقا ابدا روایتی که پیامبر(ص) بگوید ننویسید نداریم پس منع نبوی شرعی از کتابت وجود ندارد و منع تنها از سوی خلفا اتفاق افتاده است مخصوصا خلیفه دوم اما باز هم باید توجه داشت که وقتی حاکمیت یک چیزی را جبر می کند این سطح جامعه را می گیرد اما عمق آن را شامل نمی شود و تعداد معدودی به طور پنهانی خواهند نوشت؛ بنابر این کتابت حدیث در شیعه از همان روز اول که اغذیه علی بن ابیطالب را نوشتند، شروع شده است.
حجت الاسلام مهدوی راد بیان داشت: از سوی دیگر جریانی هست که بر اساس آنچه که ما در دستمان داریم در میان صحابه 50 نفرند یعنی بر اساس اسنادی که از دستمان رفته این 50 نفر را باید ضربدر کنید، صغار و کبار تابعین زیادند حتی عبدالله بن عمر با پدرش در کتابت حدیث مخالف بود. جریان سوم هم جریانی است که خود خلافت دستور می داد ده نفر را از جمله زیدبن ثابت، ابوموسی اشعری، عایشه و... که از طرف حکومت هم می توانستند فتوی دهند و هم بنویسند و آثارشان هم طبعا تاکنون مانده است.
وی با تأکید براین‌که آنچه در دل تاریخ است باید درست نقل شود نه اینکه به طور ساختگی نقل شود اظهار داشت: تاریخ صادق آن طور نیست که اهل سنت نقل کرده است؛ میراث شیعه میراث قوی ای است و هیچ باکی نداریم که درباره میراث دیگران از سر علم و تحقیق تاریخی صحبت کنیم.
همچنین در آغاز این نشست حجت الاسلام محمد الهی خراسانی دبیر علمی سومین همایش عرصه ها و روش های حدیث پژوهی اظهار داشت: این همایش با هدف تحکیم و تقویت جایگاه ، علوم و معارف حدیث و آشنایی طلاب و فضلای حوزه با عرصه ها و روش های کارآمد حدیث پژوهی هرساله از سوی دفتر تبلیغات اسلامی برگزار می شود.
وی افزود: در نوبت عصر این همایش نیز نشست ویژه حلقات علمی حدیث با موضوع کارکرد و اعتبار روایات در تفسیر آیات الاحکام برگزار می شود.
دبیر علمی سومین همایش حدیث پژوهی برگزاری نمایشگاه کتاب تخصصی تاریخ حدیث و علوم حدیث را از برنامه های جنبی همایش دانست و گفت: در این همایش همچنین از حجت الاسلام سیدعلی شهرستانی به عنوان حدیث پژوه برتر تقدیر خواهد شد.
وی ابراز داشت: چهارصد تن از استادان حوزه و دانشگاه از قم، مشهد و تهران ناظران علمی این همایش هستند.
....................
پایان پیام/135