مواضع آیت‌الله العظمی سیستانی، خون شیعیان و اهل سنت را حفظ کرده است

به گزارش خبرگزاری اهل‏بیت(ع) ـ ابنا ـ مشروح این مصاحبه به این شرح است:

* حاج آقا بفرمایید که دفتر حضرت آیت الله سیستانی در لبنان چه فعالیت هایی دارد؟ 

دفتر حضرت آیت الله سیستانی فعالیت های متعددی انجام می‌دهد.اولا ما یک دفتر امور شرعی داریم که به سوالات مومنین بر اساس فتوای حضرت آیت الله سیستانی پاسخ می دهد. در این دفتر گروهی از فضلای آشنا با مبانی فقهی و اصولی حضرت آیت الله سیستانی حضور دارند که این سوالات را به صورت حضوری و تلفنی پاسخ می دهند.همچنین یک سایت اینترنتی هم داریم که سوالات را دریافت می کند و به آنها پاسخ داده می شود.

همانطور که می دانید بیش از بیست حوزه علمیه در لبنان وجود دارد که در مناطق مختلف آن پراکنده است. دفتر امور دینی برنامه منظمی برای ارتباط و تعامل با این حوزه ها دارد و برنامه شهریه نیز برای همه روحانیون لبنان وجود دارد.

دفتر امور شرعی به مناسبت وفات ائمه معصومین علیهم السلام مجالس عزا برگزار می کند. همچنین این دفتر به حل مشکلات مردمی که به آن مراجعه می کنند می پردازد.

دفتر امور اجتماعی از دیگر بخش های دفتر حضرت آیت الله سیستانی در بیروت  است که نسبت به رفع نیازهای دارویی و درمانی مردم اهتمام دارد و در ماه مبارک رمضان نیز بن برای خرید مواد غذایی توزیع می کند.

*آیا اینها اختصاص به شیعیان دارد؟

محیطی که ما در آن قرار داریم غالبا شیعه هستند. اما اگر برادران غیرشیعه هم به ما مراجعه کنند دست رد به سینه شا ن نمی‌زنیم و به آنها هم کمک می کنیم.

* توجه به وحدت اسلامی در برنامه های شما کاملا آشکار است.آیا اینها متاثر از مشی فکری و رفتاری حضرت آیت الله سیستانی است؟

دقیقا همینطور است.کتابی بنام نصوص منتشر شده که در آن دیدگاه های حضرت آیت الله سیستانی درباره وحدت اسلامی آمده است و اتفاقا اگر به سالن همایش های همین مجتمع(مجتمع فرهنگی امام صادق در بیروت)بروید می بینید که تابلویی به نقل از ایشان نوشته است که "اهل السنه اخوانکم بل انفسکم" ( اهل سنت برادران شما هستند بلکه از خود شما هستند) وجالب است که ایشان این تعبیر را در یک جلسه خصوصی با شیعیان بیان می دارند.

خاطره ای برای شما نقل می کنم؛در اوج خون ریزی های طایفه ای و قبیله ای در عراق، یعنی هنگامی که آیت الله حکیم شهید شد و انفجار در مقابل درب های حرم امام علی(علیه السلام) صورت گرفت، عشائر و بزرگان نزد ایشان آمدند و طلب خون خواهی کردند در آن زمان حضرت آیت الله سیستانی فرمودند:«اگر من و فرزندانم و خانواده ام هم کشته بشویم، راضی نیستم که کار را به فتنه و درگیری طایفه ای بکشانید». و هنگامی که در شهرهای شیعه نشین انفجارهای زیادی رخ می داد گفتند:«اگر تمام شهرهای ما (شیعیان) هم از بین برود، راضی نیستیم که کار را به فتنه طایفه ای بکشانید.»

* به نظر شما این موضع گیری ها چه تاثیری داشته است؟

موضع گیری های ایشان، خون اهل سنت و شیعیان را حفظ کرد، مخصوصاً در عراق. این موضع گیری های ایشان امروز برای همه روشن است. ایشان هیچ فرقی بین سنی و شیعه قائل نمی شود مگر به اندازه گرفتن حقوق قانونی. این را هنگامی گفتند که بعضی از بزرگان اهل تسنن نزد ایشان آمده شکایت آوردند. ایشان به آن ها گفتند:« یک نفر سنی که به او ظلم شده را نزد من بیاورید. من خودم حق او را برایش می گیرم.»وایشان دائماً تکرار می کنند که در انتخاب افراد تنها کفایت و صلاحیت فرد ملاک است بدون در نظر گرفتن طایفه، قبیله یا نژاد آن فرد. این، روش مکتب اهل بیت علیهم السلام در تعامل و برخورد با این مسئله است.

دراین کتاب نصوص که به آن اشاره کردم، نامه ایشان به سازمان کنفرانس اسلامی آمده است.ایشان در این نامه دبیر کل سازمان را مورد خطاب قرار داده و تصریح می نمایند:«در عراق بین اهل تسنن و شیعیان مشکلی نیست و هرچه هست مشکل سیاسی است.»یعنی بعضی از افراد و گروه ها برای دست یافتن به منافع سیاسی از خشونت و درگیری بین قبائل استفاده می کنند و این درگیری‌ها به معنای مشکل قبیله ای بین اهل تسنن و شیعیان نیست بلکه مشکل سیاسی است.از همین رو در بیانات ایشان آمده است که «بعضی تلاش دارند تا از طریق شعله ور کردن درگیری و خشونت طایفه ای بیشترین میزان ممکن از منافع سیاسی را بدست آورند.»که به اعتقاد بنده این مشی ایشان نقش اساسی درآگاه کردن افراد و دور کردن عراق از جنگ داخلی داشت.

* شما در لبنان این مشی و روش را چگونه عملیاتی کرده اید؟

ما روابط خوبی با تمام گروه ها و طوائف در لبنان داریم.لذا در مراسم افتتاح مجتمع فرهنگی امام صادق (ع)در بیروت،تمام طوایف حضور داشتند و در شرایطی که درگیری های شدید سیاسی و طایفه ای وجود داشت،خیمه و عباء مرجعیت همه را پوشاند و بر همه سایه افکند و همه را دور هم جمع کرد.

* چندی پیش با حجت‌الاسلام والمسلمین قپانچی امام جمعه نجف مصاحبه ای داشتم و ایشان گفت:الآن نه تنها شیعیان که اهل سنت هم برای پیشبرد کارهایشان نیازمند رضایت حضرت آیت الله سیستانی هستند.این جایگاه چطور ایجاد شده است ؟

من معتقدم که این مفهوم فقط در عراق نیست بلکه حتی خارج از عراق نیز اینگونه است و این را از روی اطلاع عرض می کنم. چون ما امروز با شخصیت های بزرگی در جهان ارتباط داریم  و از نگاه آنها به مرجعیت آشنایی داریم.اما در پاسخ به سوال شما عرض می شود که در حقیقت موضع گیری های حضرت آیت الله سیستانی در طول سالهای گذشته حاکی از یک دید شفاف و واضح درباره چگونگی برخورد با مشکلاتی است که جهان اسلام به آنها دچار است.و اینها باعث شده است که مرجعیت نجف در دید مردم،یک مرجعیت متوازن، معتدل و آرام باشد که دارای رأیی با نفوذ و تأثیر گذار در برخورد با مشکلات است.

* به عنوان سخنگوی حضرت آیت الله سیستانی بفرمایید که ارتباط با مجموعه های خبری سخت است یا آسان ؟

ما در این زمینه فقط در محدوده های ضروری با مطبوعات و رسانه ها تعامل و ارتباط داریم زیرا سخنان و بیانیه های ایشان محدود است و تنها هنگامی که ضرورت داشته باشد موضع گیری می کنند و در نتیجه تعامل بسیار محدودی با رسانه‌ها داریم.

* توجه حضرت آیت الله سیستانی به حوزه های علمیه در کشورهای اسلامی به چه شکل است ؟

طبیعتا ارتباط برقرار است و مسئولیت بزرگ در این زمینه به ویژه در خصوص حوزه های خارج از عراق بر عهده جناب حجت الاسلام و المسلمین سید جواد شهرستانی است.ایشان از طریق دفتر قم با تمام حوزه های موجود در دورترین نقاط جهان تعامل و ارتباط دارد و این تعامل در حال رشد است.

* برنامه‌های فرهنگی‌تان چگونه است؟

انجمن خیریه آل البیت (ع) از بخش های فرهنگی دفتر حضرت آیت الله سیستانی در لبنان است و برنامه های مجتمع فرهنگی امام صادق (ع) نیز در همین بخش قرار می گیرد.

* درباره مجتمع فرهنگی امام صادق علیه السلام بیشتر توضیح دهید.

این مجتمع دارای 8طبقه می‌باشد که دربردارنده دفتر امور دینی و اجتماعی حضرت آیت الله سیستانی،دفاتر اداری و نیز موسسات فرهنگی است.سالن همایش های این مجتمع که بنام علامه سید عبدالحسین شرف الدین است دارای 450 صندلی بوده و مجهز به جدیدترین تکنولوژی هاست و امکانات لازم برای ترجمه فوری به 3 زبان در آن فراهم است.

در کنار آن سالنی برای انجمنها، استقبال ، نمایشگاههای تصویری و امثال آن داریم که این سالن نیز مجهز به پروژکتور و صفحات نمایش و امکانات ترجمه است . همچنین در طبقات زیرین این مجتمع، یک کتابخانه عمومی قرار دارد که آن را کتابخانه عمومی شیخ بهاء الدین عاملی نام نهاده ایم و در آینده به کتابخانه ای مرجع تبدیل خواهد شد.

* چند کتاب در این کتابخانه موجود است؟

در حال حاضر 14 هزار جلد کتاب وجود دارد که روزانه حدود 40 تا 50 کتاب اضافه و فهرست بندی می شود وبرنامه ما وجود 100هزار کتاب در این کتابخانه است.لازم به ذکر است با همکاری یکی از موسسات فنی لبنان از یک برنامه بسیار پیشرفته در این کتابخانه استفاده کرده ایم که بین کشورهای عربی، اولین مجموعه ای هستیم که آن را به کار گرفته ایم.

* آیا هر نوع کتابی را در کتابخانه می گذارید؟

ما در گزینش و انتخاب کتابها بسیار دقت داریم. یعنی اینطور نیست که فقط بخواهیم جاهای خالی را پر از کتاب کنیم. بلکه کار گزینشی دقیق انجام می دهیم. اگر فقط بخواهیم کتابخانه را پر کنیم کار ساده ای است و می‌شود در یک ماه آن را پر کرد چون بیروت، پایتخت کتاب است. اما در انتخاب کتابها بسیار دقت داریم ، کتاب از جهت موضوع بررسی می‌شود و سعی می کنیم کتاب هایی را انتخاب کنیم که مرجع و مصدر علمی باشند و یا اینکه پژوهش‌هایی باشند که امکان تبدیل شدن به کتاب مرجع را داشته باشند.

* ظاهرا شعبه ای از موسسه ترجمه و نشر امام علی(ع) هم در بیروت فعالیت می کند.

بله مرکز این موسسه در قم است و شعبه بیروت، اختصاص به زبان اسپانیولی دارد؛ مسولیت این امر را حجت الاسلام والمسلمین معلمی زاده بر عهده دارد و تا کنون حدود 120 کتاب شامل تفسیر المیزان، شرح نهج البلاغه و تفسیر قرآن ترجمه شده و همچنین کتاب «عقائد امامیه» و ... ترجمه می شود.

علاوه بر ترجمه و انتشار کتاب،راه اندازی مجله اسپانیولی به نام «نور حکمت »و  مجله ویژه کودکان نیز در همین بخش انجام گرفته است.

* علت اهتمامتان به زبان اسپانیولی چه بوده است ؟

دیگر شعبه های موسسه در ایران و سایر کشورها، کار ترجمه را به بیش از 20 زبان انجام می دهند و ما با توجه به وجود آقای معلمی زاده خواستیم کار جدیدی انجام بدهیم.ضمن اینکه تصمیم گرفتیم تنها به یک زبان خاص و معین بپردازیم تا کار تخصصی و متمایزی انجام بگیرد.

* این آثار چگونه مورد استفاده قرار می گیرد؟

این کتاب ها به کشورهایی که به زبان اسپانیولی صحبت می کنند، یعنی اسپانیولی و کشورهای آمریکای لاتین و ... فرستاده می شود.همانطور که می دانید در آمریکای شمالی هم زبان اسپانیایی، زبان دوم مردم است.بنابراین این کتاب ها به وسیله مبلغین اعزامی،برخی نهادهای فرهنگی و یا مهاجران لبنانی به این کشورها ارسال می شود.همچنین در مجتمع فرهنگی امام صادق (ع)، یک شعبه از موسسه احیاء تراث آل البیت فعالیت می کند که ما در اینجا آثار چاپ شده در قم را منتشر می کنیم. از طرفی« مجله التراث» را برای توزیع در جهان عرب در لبنان تجدید چاپ می کنیم.کار دیگری که در حال انجام آن هستیم آماده سازی و فراهم کردن مقدمات برای افتتاح مرکز پژوهشی نسخ خطی است تا به عنوان شعبه ای از مرکز احیاء میراث اسلامی در قم فعالیت کند.

* آیا مرکز مشابهی در این زمینه در لبنان موجود است؟

خیر در حال حاضر هیچ مرکز تخصصی درباره مخطوطات چه برای حوزویان یا دانشگاهیان و یا پژوهشگران در لبنان نداریم و ما می‌خواهیم این امر به عنوان یک تجربه و الگو به جامعه علمی لبنان معرفی شود.در برنامه ای که برای این بخش داریم پژوهشگر می تواند با مراجعه به فهرست خطی،نسخه خطی موردنظر خود را روی رایانه مشاهده کند و از آن تصویر بردارد.از دیگر برنامه های ما در بیروت راه اندازی مجموعه ای از مراکز فرهنگی است که از جمله اینها مرکز پژوهش های استراتژیک و مرکز پژوهش های فلکی است و این امور طبق برنامه و با بررسی های دقیق و با پرهیز از عجله انجام می گیرد.

* فعالیت اطلاع رسانی هم دارید؟

پایگاه اینترنتی مجتمع فرهنگی امام صادق(ع)به همین منظور راه اندازی شده و فعالیت های مجتمع در آن آمده است.البته همانطور که می دانید رویکرد ما با این موضوعات،رویکرد خبری نیست و خیلی اهل کار رسانه ای نیستیم. اما خبر مربوط به کارهایی را که احساس کنیم دارای نفع زیادی است منتشر می کنیم.

* از شرکت شما در این گفت و گو تشکر می کنم.