به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ آیت الله جعفر سبحانی، بعد ظهر یکشنبه در ادامه درس تفسیر سوره حشر در مسجد مدرسه حجتیه قم، اظهار داشت: اگر دیدید که شوروی از هم فروپاشید، به این دلیل بود که بیش از حد معمول اصرار به مساوات داشت، و به همین دلیل انگیزه‌های مردم خود را از بین بردند؛ برای مثال وقتی سهم یک مهندس و یک کارگر یکی باشد، جامعه فلج می‌شود .
وی ابراز داشت: زمانی که اختیار مال افراد در دست خودشان نباشد، و این دولت باشد که برای اموال افرادش تصمیم بگیرد، نتیجه‌اش می‌شود شوروی که انگیزه کار در آن از بین رفت و در نهایت کشوری که یک پنجم کره زمین را در اختیار داشت، از هم پاشید.
آیت الله سبحانی خاطرنشان کرد: ما باید از سرنوشت آن‌ها عبرت بگیریم، و انگیزه‌ها را نکشیم، چرا که افرادی هستند که انگیزه‌های بالایی دارند، و اگر این انگیزه‌ها از بین برود، عاقبت خوبی در انتظار ما نخواهد بود.
مملکتی که مذهب در آن از بین برود نابود می‌شود
این استاد برجسته حوزه علمیه قم در ادامه گفت: علت دیگر فروپاشی شوروی غیر از اصرار غیر منطقی روی مساوات بیش از حد، دوری از مذهب بود، چرا که طبق اعتراف گورباچف رئیس جمهور سابق شوروی، آن‌ها با کنار گذاشتن معنویت، دین جای خود را به شهوت‌رانی و ... داد.
وی گفت: بدانیم هرجایی که مذهب از بین برود، آن مملکت به نابودی کشیده خواهد شد که نمونه بارز آن شوروی سابق است.
اصرار بر مساوات بین زنان و مردان غلط است
آیت الله سبحانی بر همین اساس اظهار داشت: اصرار بر مساوات بین زنان و مردان نیز غلط است، چون آن چیزی که مورد نظر اسلام است، این است که بین آن‌ها عدالت برقرار باشد نه مساوات.
«فیء» و تفاوت آن با «غنیمت»
این مرجع تقلید در بخش دیگر سخنان خود گفت: اگر چیزی از طریق صلح به مسلمانان برسد «فیء» نام دارد که تمامی اموال آن متعلق به پیامبر است و این با «غنیمت» که از طریق جنگ به دست می‌آید تفاوت است.
وی با اشاره به آیات ششم و هفتم سوره مبارکه حشر، اظهار داشت: بر اساس این آیات اگر چیزی از طریق صلح و بدون آن که زحمتی پای آن کشیده شود، مانند جریان صلح قوم بنی نضیر، با پیامبر(ص) به مسلمانان رسد، نامش «فیء» است، که تمامی آن‌ها متعلق به پیامبر(ص) است.
سبحانی افزود: «فیء» با «غنیمت» که از طریق جنگ و داشتن هزینه نصیب مسلمانان می‌شود، تفاوت دارد؛ در «غنیمت» چهار پنجم اموال به دست آمده برای کسانی است که در جنگ به عنوان سواره نظام و یا پیاده نظام شرکت داشته‌اند و فقط یک پنجم آن‌ها قسمت پیامبر(ص) است اما در «فیء» که از طریق صلح و بدون زحمت نصیب مسلمانان می‌شود، «مانند زمین فدک»، تمامی اموال به پیامبر متعلق می‌شود.
این مرجع تقلید خاطرنشان کرد: البته نباید بین مالکیت شخصی و مالکیت شخصیت تداخل ایجاد شود؛ مالکیت شخصی مانند، مالکیت خانه، فرش خانه، و ... است، اما مالکیتی نیز وجود دارد که متعلق به مقام و شخصیت رهبر جامعه و یا همان پیامبر است؛ کسی که بخواهد مملکتی را اداره کند، هزینه‌هایی را دارد که این اموالی که برای این امور در اختیار اوست، این دیگر ملک شخصی نیست و ملک شخصیت است.
وی در تشریح آیه هفتم سوره مبارکه حشر نیز گفتند: برخی از افراد معتقدند که این آیه با آیه ماقبل خود تفاوتی ندارد، اما برخی دیگر معتقدند که این آیه با آیه اول فرق دارد، چرا که آیه ششم که شرح آن گذشت مربوط به قوم بنی نظیر است، اما این آیه یعنی آیه هفتم، مربوط به جریان خیبر است که با جنگ نظامی فتح شد.
آیت الله سبحانی گفت: آیه اول(ششم) مجمل بوده و تنها دنبال رسول اکرم(ص) است، اما آیه هفتم مصرف را دنبال می‌کند و در آن خداوند، رسول، ذی‌القربی، ایتام، مساکین و ابن سبیل، را به عنوان مصرف کننده معرفی می‌کند.
وی افزود: در سه سهم اول، فقر شرط نیست، چرا که خداوند که فقیر نیست و در رسول و ذی‌القربی که وابستگان به پیامبرند، فقر شرط نیست.
دلیل هدیه کردن فدک به حضرت زهرا(س) توسط پیامبر(ص)
این مفسر قرآن کریم، افزود: به دلیل فوق که پیامبراسلام(ص) فدک را به فاطمه(س) داد و این امر از باب فقر نبود، بلکه از باب ذی‌القربی و به دلیل این که در آینده شخصیت زهرا(س) به گونه‌ای است که باید خرج کند و به همین دلیل باید دستش باز باشد تا خرج کند، اما بعد از پیامبر(ص) آن‌ها این هدیه پیامبر(ص) به دخترش را از او گرفتند.
وی در نتیجه گیری از این دو آیه مذکور گفت: پس از نظر ما هر دو آیه به یک موضوع اشاره می‌کند، منتها اولین آیه خلاصه وار و دومی به تفصیل موضوع را توضیح می‌دهند.
در اسلام نباید فاصله طبقات واضحی باشد، اما...
سبحانی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره مجدد به آیات مذکور و تقسیم اموالی که از بنی نضیر نصیب پیامبر(ص) شده بود و ایشان نیز آن‌ها را بین نیازمندان که بیشتر از مهاجرین بودند، تقسیم کرد، گفت: از این جا می‌فهیم که در اسلام نباید طبقات واضحی باشد، یعنی یک طبقه ثروتمند و یک طبقه فقیر.
عدالت هدف اصلی اسلام است
وی ادامه داد: البته همه نمی‌توانند با هم یکسان باشند، چرا که عدالت که هدف اصلی اسلام است، غیر از مساوات است؛ بین یک نفر آدم کم هوش و باهوش نباید مساوات باشد، چرا که این خلاف عدالت است؛ هرکه بامش بیشتر برفش بیشتر.
............................
پایان پیام/133