به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ آیت‌الله عبدالله جوادی آملی در دومین درس اخلاق خود در سال تحصیلی جاری، با بیان اینکه اخلاق دارای برکات فراوانی است و متون سه‌گانه را زیرمجموعه خود دارد، اظهار داشتند: اخلاقی که در اسلام مطرح است گذشته از اینکه روابط خانوادگی، اجتماعی و سیاسی را تنظیم و کمبود قانون را ترمیم میکند، سه کار اساسی نیز انجام میدهد که این موارد در اخلاق حقوق بشری مطرح نیست.
ایشان ادامه دادند: اخلاقی که در اسلام مطرح است تنها این نیست که انسان مشکل دنیا را حل کند، بلکه طب اساسی، معماری اساسی و هنر و زیبایی را زیرمجموعه خود دارد.
استاد برجسته حوزه با تشریح این سه مقوله اساسی خاطرنشان کردند: اخلاق در اسلام این سه رشته را زیرمجموعه خود دارد و گذشته از اینکه مشکلات اقتصادی، سیاسی و... دنیا را برطرف میکند، باعث اصلاح قانون میشود و هر جا قانون نقص داشته باشد، اخلاق متمم آن است.
آیت‌الله جوادی آملی مشکلات جوامع بشری را فقدان اخلاق دانستند و گفتند: اینکه سالانه هشت هزار پرونده به دستگاه‌های قضایی ارسال میشود و پول‌های سنگینی صرف زندان رفتن افراد میشود و به واسطه اینها عده زیادی در دستگاه قضایی وقت صرف میکنند، بر اثر فقدان اخلاق است.
این مرجع تقلید با یادآوری این نکته که حدود هفت میلیون مورد از این پرونده‌ها مربوط به عدم رعایت الفبای اخلاق است، تاکید کردند: همه ما می‌دانیم که فحاشی و تجاوز اعمال ناپسندی است اما بسیاری از پرونده‌های محاکم قضایی در این موضوعات تشکیل شده است که البته اینها جزو مشکلات علمی محسوب نمی‌شوند.
ایشان اضافه کردند: اگر اخلاق در جامعه اسلامی رعایت شود این هشت میلیون پرونده بسیار کم میشود و شاید به 100 یا 200 مورد در سال برسد.
آیت‌الله جوادی آملی تصریح کردند: مشکل جامعه ما کمبود علم و قانون نیست، بلکه مشکل در عدم پایبندی به اخلاق است.
کافر در قیامت کر و کور و لال است
ایشان با بیان اینکه برخی انسانها به صورت مرده و بعضیها به شکل زنده وارد برزخ میشوند، تصریح کردند: کافران وارد صحنه آخرت میشوند ولی مردهاند؛ آنها در آخرت همچون کر و کور و لال هستند و بسیاری از معارف آخرت از جمله عصمت، نبوت و امامت را درک نمیکنند و فقط سوخت و سوز و آتش جهنم را میبینند.
ایشان در ادامه گفتند: طبق سوره مبارکه طه، کافران به خداوند میگویند چرا آنها را کور محشور کرده است؛ خداوند میفرماید شما را کور محشور نکردم بلکه در دنیا مسجد و حسینیه و روحانی وجود داشت و شما ندیدید و فقط مراکز فساد و فحشا را دیدید، در آخرت هم بهشت و عصمت و معارف اهل بیت(علیهم السلام) وجود دارد و شما فقط جهنم را میبینید.
آیت‌الله جوادی آملی تاکید کردند: آخرت به گونهای است که همین حقیقت دنیایی به صورتهای دیگر برای انسان ظاهر میشود.
استاد برجسته حوزه علمیه قم، اخلاق را همانند طبی دانست که انسان را زنده میکند و در همین رابطه افزودند: این طب حیات انسان را تامین میکند؛ به گونهای که وقتی انسان وارد بهشت شد، معارف بهشت را به خوبی درک خواهد کرد.
استاد درس اخلاق حوزه تصریح کردند: سلامت دل را طب اخلاقی تامین میکند و حیات دل را طبیب اخلاق مشخص میکند. طب انسان را زنده میکند و جلوی بیماریها را میگیرد و اگر انسان بیمار شد بیماریهای او را برطرف میکند.
هیچ چیزی مانند مرگ دشوار نیست
این مرجع تقلید به تشریح یکی دیگر از زیرمجموعههای اخلاق اسلامی با عنوان معماری و مهندسی پرداخت و اظهار داشتند: انسان مومن به بدنی نیاز دارد که در فشار قبر و دالان ورودی برزخ از پا در نیاید و نپوسد.
ایشان ادامه دادند: در قبر الفبای دین از ما پرسیده میشود ولی خیلیها هستند که در هنگام مرگ بسیاری از خواندهها از یادشان میرود.
آیت‌الله جوادی آملی اظهار داشتند: الان در دنیا از آنهایی که مسلمان شناسنامهای هستند، ولو اهل نماز نباشند سئوال شود که دین شما چیست، میگویند اسلام؛ و اگر از آنها پرسیده شود پیامبر شما کیست، میگویند حضرت رسول(ص)، اما به خاطر اینکه این حقایق به خوبی در وجود آنها درک نشده است، با فشار قبر از یادشان میرود.
وی با اشاره به این نکته که سئوالاتی که در قبر از انسان پرسیده میشود بسیار آسان است، تصریح کرد: مرگ همانند بیماریهای سل و سرطان نیست که حادثهای تحمل پذیر باشد، بلکه هیچ چیزی مانند مرگ دشوار نیست و اگر کسی معماری و قلب قوی نداشته باشد، در فشار قبر میگوید هر چه خواندم از یادم رفت.
وی تاکید کرد: برخیها بعد از 70 الی 80 سال زندگی، تازه به یادشان میآید که پیامبر ما کسی است که قرآن کریم بر او نازل شده است. اگر با بدنسازی قوی عقلی، بدن درون را نسازیم همه خاطرات و اندوختههایمان با فشار قبر از یادمان میرود.
زیبایی دنیوی فخر نیست
آیت‌الله جوادی آملی بعد دیگری از زیرمجموعه اخلاق اسلامی را زیبایی و هنر دانست و با تشریح این موضوع گفتند: همه ما میخواهیم در قیامت زیبا محشور شویم اما زیبایی و غیرزیبایی دنیایی که رنگ پوست باشد نه دست خود ماست و نه ملاک و فخر است، ولی در قیامت هم دست ماست و هم افتخاری برای ما میباشد.
ایشان تصریح کردند: ممکن است موقعیت جغرافیایی و شرایط آب و هوایی در رنگ پوست انسان تاثیر داشته باشد اما این نوع زیبایی در روز قیامت افتخاری برای انسان محسوب نمیشود. این است که به ما گفتند در هنگام شستن صورت(در حال وضوگرفتن) بگوئیم خدایا یک عده که سیه روی محشور میشوند ما را سفیدروی محشور کن.
آیت‌الله جوادی آملی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به کلام 232 حضرت امیرالمومنین علیه السلام اظهار داشتند: عبدالله بن زمعه عضو خانوادهای بود که اکثریت آنها کافر بودند و در جنگ بدر به قتل رسیدهاند. خود ایشان شیعه امیرالمومنین علیه السلام بود و بعد از اینکه وجود مبارک امام علی علیه السلام به مقام خلافت رسیدند او به حضور امام رفت و درخواست مالی کرد.
استاد برجسته حوزه علمیه قم افزودند: حضرت امیرالمومنین علیه السلام در پاسخ درخواست عبدالله بن زمعه فرمودند: (ان هذا المال لیس لی و لا لک، و انما هو فی‌ء للمسلمین، و جلب أسیافهم) این اموال مسلمین که در بیت المال جمع شدهاند نه مال من است که به تو هبه کنم و نه مال توست که طلب میکنی. این مال متعلق به امت اسلامی است و بخشی از آنها غنمائم جنگی است و متعلق به کسانی است که در جبههها با شمشیرهایشان به دست آوردهاند. (فان شرکتهم فی حربهم، کان لک مثل حظهم، و الا فجناة أیدیهم، لا تکون لغیر أفواههم). اگر تو هم به جبهه میرفتی و فتوحاتی کسب میکردی، مانند آنها سهمی از این غنائم میداشتی وگرنه دستچین هر کسی مال خود اوست و به دهن دیگری نمیرسد.
علم را با جان خود گره بزنیم
ایشان خاطرنشان کردند: برای اینکه بحثهای اخلاقی برای ما کارساز باشد باید همزمان با کسب علم کار دیگری انجام دهیم و با یک دست مسائل را بفهمیم و با دست دیگر آنها را با جان خود گره بزنیم تا به عالم با عمل تبدیل شویم.
آیت‌الله جوادی آملی، گره زدن موضوع و محمول را وظیفه حوزه و دانشگاه دانستند و تصریح کردند: اگر برای فعالان حوزه و دانشگاه به صورت محققانه و عالمانه ثابت شد که موضوع محمول است، بین موضوع و محمول گره میزنند که این عمل را عقد میگویند.
استاد برجسته حوزه علمیه با یادآوری این نکته که اگر محصول علمی با جان گره نخورد، ما متخلق و عالم با عمل نمیشویم، اظهار داشتند: ما برای اینکه به عالم با عمل تبدیل شویم و محصول کار ما روش شود باید برنامههای حوزه و دانشگاه را که نوعی عقد است با عقیده که گره زدن جامعه است جمع و هماهنگ کنیم.
وی در بیان دیگری تاکید کردند: هیچ چارهای برای اخلاق اسلامی نداریم، الا آنچه را که در دانشگاه و حوزه فهمیدیم را با جانمان گره بزنیم و اگر این طور شد، دیگر نه به بیراهه میرویم و نه راه کسی را میبندیم.
اخلاق دارای چهار فایده است
این مرجع تقلید با بیان اینکه اخلاق دارای چهار فایده است، اصلاح دنیا را یکی از مهمترین این فواید دانستند و گفتند: خیلیها فکر میکنند که مرگ پایان خط است اما انبیا و اولیای الهی آمدند و گفتند که مرگ اول خط است و اگر کسی مرگ را نفهمد دنیا برای او فانی است.
آیت‌الله جوادی آملی تصریح کردند: دنیا نسبت به ابدیت قابل قیاس نیست و در تعلمیات دینی ما آمده است که انسان مرگ را میمیراند نه با مرگ بمیرد؛ انسان با مرگ از پوست در میآید، نه اینکه بپوسد.
وی تشریح سه فایده دیگر اخلاق اسلامی را مربوط به اصلاح آخرت دانست و تاکید کرد که در جلسات آینده این فواید را بیان خواهد نمود.
...................
پایان پیام/135