به گزارش خبرگزاری اهل بیت (ع) ـ ابنا ـ در مراسم افتتاحیه این سمینار، دکتر «امثال بختیار» از اندیشمندان برجسته اندونزیایی و معاون دانشگاه اسلامی شریف هدایت الله جاکارتا (بزرگترین دانشگاه اسلامی اندونزی) طی سخنانی با اشاره به نقش و آثار اندیشمندان ومتفکرین برجسته ایرانی در بسط و توسعه علوم و دانش اسلامی،اظهارداشت:متفکرین ایرانی جزء پيشگامان علوم و تمدن اسلامی در حوزه های مختلف از جمله فلسفه ،کلام ،فقه ،عرفان ،و سائر علوم بودند و نقش حائز اهمیتی در نشر و توسعه حوزه های مختلف علوم بر عهده داشتند.
وی با اشاره به نوآوری های فلاسفه و عرفای ایرانی همانند ملاصدرا در حوزه های معرفت شناسی و ارائه طرحهای نو در فلسفه اسلامی بویژه اسفار اربعه سیر تکاملی انسان کامل ، بر ضرورت مطالعه و آشنایی محققین وپژوهشگران اندونزیایی با آثار اندیشمندان ومتفکرین معاصر ایرانی از جمله امام خمینی ره ،علامه طباطبایی و استاد مطهری تاکید کرد.
دکتر «اوستمی» معاون دانشکده اصول الدین نیز موضوع انسان کامل را یکی از مباحث و موضوعات اساسی و مبنایی در اندیشه اسلامی خواند که در حوزههای مختلف همانند فقه، کلام، فلسفه وعرفان بدان پرداخته شده است .
وی بر کارکردها و تاثیرات مثبت و سازنده طرح وگفتگو ی اندیمشندان و دانشگاهیان دو کشور بزرگ و اسلامی اندونزی و ايران پیرامون مباحث و پرسشهای اساسی و کارکردی در حوزه های فکری و اعتقادی تاکید کرد.
«محمد علي رباني» رایزن فرهنگی ايران در اندونزی طی سخنانی بحث انسانشناسی و جستجو برای یافتن الگوهای تام وکامل را یکی از مباحث و موضوعات مشترک در همه ادیان و مکاتب فکری دانست و گفت:هریک از ادیان و مکاتب بر حسب دیدگاه و جهان بینی خود سعی کردند به پاسخ های مطرح شده در خصوص چیستی وغایت آفرینش انسان پاسخ گفته و به ارائه الگوها و مدل های خاص خود از انسان کامل و مدینه فاضله بپردازند.
وی ضمن تشریح سابقه تاریخی بحث انسان کامل در اندیشه اسلامی به تشریح دیدگاههای حضرت اما خمینی ره در خصوص انسان کامل و بسط این نظریه از حوزه عرفانی به حوزه فقه سیاسی ونظریه ولایت فقیه پرداخت.
رایزن فرهنگی ايران نظریه انسان کامل را یکی از جاذبه های اصلی نشر اسلام و همچنین پذیرش اسلام توسط حکام وسلاطین بودایی مسلک حاکم در منطقه آسیای جنوب شرقی برشمرد و در خصوص تاثیر نظریه وحدت وجود و انسان کامل متصوفه ایرانی همانند حلاج در میان عرفا و متصوفه قرن 16 و 17 میلادی در اندونزی همانند سیتی چنار و حمزه فنصوری توضیحاتی ارائه داد.
دکتر «محمد زاده» استاد رشته فلسفه و رئیس دانشکده الهیات دانشگاه امام صادق(ع)، ضمن تشریح سابقه ورود مبحث انسان کامل در اندیشه اسلامی بویزه تصوف ایرانی ،پیشینه این بحث را در قرآن کریم دانست که پس از آن توسط متصوفه ایرانی همانند بایزیدبسطامی وحلاج وسپس توسط محی الدین ابن عربی و شاگردان وشارحان آثار وی همانند عبدالکریم لاهیجی بسط و نشر یافت .
وی در ادامه به شرح آراء و دیدگاههای حضرت امام خمینی ره در خصوص انسان کامل پرداخت و افزود:در دیدگاه امام خمینی ره مقصود از انسان همان حقیقت نوع انسانی است که روح اعظم ونفس ناطقه و قلب اعظم است و چه از حیث نزول و چه از حیث صعود غیرمتناهی است .
«محمد زاده» در بخش دیگر از سخنانش با استناد به برخی آثار حضرت امام همانند "مصباح الهدایه" به بررسی مفهومی انسان کامل در نظر امام ،حضرات خمس عرفانی و مبحث ولایت کامل و مطلقه انسان کامل پرداخت.
«محمد باقر» استاد رشته عرفان کالج اسلامی جاکارتا با استناد به دو کتاب "مصباح الهدایه" و "شرح قیصری" به تاثیر نظریه های ابن عربی در آثار عرفانی و فقهی امام خمینی ره پرداخت و براهمیت موضوع ولایت در انسان کامل، مقام قرب و اسماء اللهی از منظر امام خمینی اشاره کرد.
وی همچنین در ادامه با بررسی برخی تفاوت دیدگاه ضمن تشریح دیدگاههای استاد مطهری در خصوص انسان کامل یادآورشد نگاه استاد مطهری به بحث های مطرح شده از سوی استاد مطهری و علامه طباطبایی گفت:نگاه استاد مطهری به موضوع انسان کامل بیشتر از حیث معرفت شناسی بوده تا عرفانی در حالی که علامه طباطبایی در رساله الویه بیشتر حول موضوع حقیقت ولایت پرداخته و انسان کامل را از این منظر مطرح نموده است .
محمد باقر در ادامه به بررسی نظر متکلمین در خصوص انسان کامل و آراء مطرح شده از سوی آنان در زمینه هستی شناسی و حقیقت انسان کامل در کلام اسلامی پرداخت .
«پروفسور کوثر ازهری » استاد فلسفه دانشگاه شریف هدایت الله با اشاره به نقش و جایگاه ابن عربی در عرفان اسلامی اظهار داشت:ابن عربی جزء نخستین اندیشمندانی بود که به موضوع انسان کامل به گونه ای مستقل و عمیق توجه نموده و به مفهوم سازی و بسط آن پرداخت .
وی ضمن تشریح برخی دیدگاهها و آثار این عارف بزرگ در خصوص انسان ،به بررسی تطبیقی نظریات ابن عربی با غزالی و عین القضات همدانی در خصوص عقل وقلب و نقش این دو در کمال و تعالی انسان پرداخت.
پروفسور دکتر مولیادی کارتانگارا ،مولوی شناس و دیگر استاد فلسفه از دانشگاه اندونزی در ادامه این سمینار سخنان مبسوطی را در تعریف و جایگاه انسان در نگاه مولانا و ابن عربی ارائه داد.
وی انسان از منظر ملای رومی را جهانی کوچک و وجه تکامل یافته هستی و انسان کامل راثمره و میوه آن برشمرد.
دکتر کارتی نگارا استاد فلسفه وعرفان دانشگاه اندونزی مقام خلیفه الهی در عرفان اسلامی را از مفاهیم اساسی و کاربردی دانست که بر نحوه پیوند مناسبات خلق و خدا و همچنین اتصاف آن به اسماء و صفات الهی تاکید دارد.
وی در بخش دیگری از سخنانش بر این نکته اشاره کرد که امام خمینی ثابت کرد بر خلاف تصور برخی که عرفان وتصوف را گوشه نشینی و عزلت از اجتماع می دانند ، وصول به مقامات عرفانی و انسان کامل ایجاد ظرفیتها و قابلیتهای بزرگ در ایفاء نقش های بزرگ در جامعه همانند مقام ولایت و امامت و خلیفت اللهی است.
کارتی نگارا تئوری انسان کامل ابن عربی و ولایت فقیه امام خمینی ره را تلفیق دو حوزه طریقت وشریعت دانست که توانسته است در عصر معاصر مباحث جدیدی را وارد حوزه اندیشه اسلامی نماید.
در بخش پایانی این سمینار که با استقبال پرشور اساتید و دانشجویان مواجه گردید هر یک از سخنرانان به پرسش های مطرح شده از سوی حضار پاسخ گفتند.
سرویس خبرنگاران/ بین الملل/ سید جواد طباطبایی