به گزارش خبرگزاری اهل بیت (ع) ـ ابنا ـ عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در نشست هم اندیشی استادان و نخبگان دانشگاهی که عصر چهارشنبه 18 آبان ماه با مواضع پوشش زنان در سینما برگزار شد، رابطه پوشش و سینما را در دو سطح دانست و اظهار داشت: تحلیل های انتقادی که براساس مشاهدات شخصی افراد شکل می گیرد یک نوع از نگاه به این موضوع است و نوع دوم نگاهی است که به این مسئله بر اساس تحقیقات و مطالعات علمی می شود که نتایج هیچ یک قابل تعمیم به دیگری نیست.
وی با تأکید بر لزوم دقت در انتخاب داده ها و قضاوت محتاطانه درباره مرجعیت بازیگران سینما ، به تحقیقی که در سال 81 انجام داده بود اشاره کرد و گفت: مرجعیت بازيگران سینما برای افراد مورد تحقیق و تاثیر پذیری آنها از این بازیگران وجود دارد ولی میزان آن بسته به شرایط متفاوت است.
وی اثر گذاری زنان و نوع پوشش آنان اعم از با حجاب و بد حجاب را در برابر گروه های سنی مختلف، متفاوت عنوان کرد و گفت: در بررسی میزان تأثیرگذاری باید رده های مختلف سنی را از هم تفکیک کنیم چرا که نمی توان درباره همه آنها قضاوت واحدی داشت.
این استاد جامعه شناسی افزود: مخاطبان سینما نیز مانند مخاطبان تلویزیون خوانش های مختلفی را از تصاویر ارائه می کنند و نمی توان کد های مشخصی برای همه افراد در ترویج یا تقبیح موضوعی مانند حجاب مشخص کرد.
وی برگزاری این جلسات را مفید دانست و گفت: اگر کمی به مسایل جزیی تر نگاه شود می تواند اثرگذاری بیشتری داشته باشد.
وی همچنین با اشاره به حاکمیت منطق بازار بر فرهنگ و گرایش سینما به سمت گیشه و سود ، ابراز داشت: این بیماری مزمن که فکر و ذهن کارگردان و بازیگر را مشغول گیشه می کند با نسخه های موردی قابل درمان نیست هرچند شاید بتوان مشکل یک فیلم را با آن حل کرد لذا باید منطق حیات اجتماعی در سینما و نگاه گیشه ای به فرهنگ را تغییر داد.
همچنین در این جلسه که قرار بود جواد شمقدری حاضر شود، جلیل عرفان منش، عضو شورای اخذ پروانه ساخت و نمایش آثار سینمایی به عنوان نماینده معاون سینمایی حاضر شد و در رابطه نقش و نحوه تأثیر پوشش بازیگران سینما در تغییر پوشش زنان جامعه اظهار داشت: ظهور حجاب در سینما و سایر رسانه ها را باید از حضور آن متفاوت دانست.
وی ادامه داد: تجربه حضور زن محجبه در یک نقش منفی و تولید نفرت در جامعه نشان می دهد که تنها حضور مهم نیست بلکه ظهور آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
«عرفان منش» با اشاره به عوامل بیرونی مانند محیط های خانواده، محل تحصیل و رسانه ها و مولفه هاي درونی مانند باور ها و اعتقادات و سن که بر پوشش زنان جامعه تاثیر گذار است، گفت: این عوامل تأثیرات یکسانی ندارند لذا برای تاثیرمطلوب بر جامعه باید همه این عوامل را در کنار هم ببینیم.
وی انتظار تحول با استفاده از بخش نامه و دستورالعمل را غیر طبیعی دانست و تصریح کرد: این نشست ها در راستای شناخت ظرفیت ها و فرصت ها و تهدید های پیش رو می تواند تأثیرگذار باشد.
نماینده معاونت سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به پیشینه حجاب در فرهنگ و تمدن ایران باستان اشاره کرد و گفت: نگاه ایرانی به زن هیچ گاه یک نگاه فرودستانه و همراه با تبعیض نبوده است و زنان ایرانی چادر را همواره به عنوان فخر خود دانسته اند و با ظهور اسلام این عزت و عظمت زنان ایرانی با تأکیدات این دین مبین افزایش یافته است.
وی افزود: تنها عاملی که می تواند فرصت استفاده از پیشینه تاریخ تمدنی ایرانی را به تهدید تبدیل کند ، رفتار های افراطی و تفریطی است.
وی با اشاره به گردش آثار سینمایی از مرحله جشنواره به مرحله اکران عمومی و سپس ورود مجاز و غیر مجاز
آن به شبکه خانگی و اکران خارج از کشور آخرین مرحله این گردش در بسیاری از فیلم ها را نمایش آن از تلویزیون عنوان کرد و گفت: با این گردش نمی توان مخاطبان سینما را اندک توصیف کرد و نمی توان تنها با نگاهی به سالن های سینما تأثیرگذاری سینما بر روی اقشار مختلف را منتفی دانست.
عرفان منش نگاه به آینده و برنامه ریزی برای آن را در مقوله تهاجم فرهنگی مهم خواند و تصریح کرد: نگاه جامع الاطراف و فرهنگی به موضوع سینما و تأثیرات آن غیر قابل انکار است و حتی ممکن است در بسیاری از اوقات مخرب هم باشد لذا باید با تعیین اهداف و سیاست های کلان ولی قابل دستیابی در راه رسیدن به این اهداف گام برداشت.
در ادامه این نشست دکتر سعید سرابی عضو هیئت علمی دانشکده صدا وسیما، مقوله حجاب را یک فرهنگ دانست که برای توسعه آن نیازمند برنامه ریزی طولانی مدت هستیم، اظهار داشت: همه ارگان ها در این حوزه مسئولیت دارند ولی با توجه به اهمیت رسانه و به ویژه سینما باید یک آسیب شناسی علمی از برنامه ریزی ها و سیاست های این حوزه داشته باشیم تا به راهکارهای علمی دست پیدا کنیم.
وی با اشاره به ضعف پژوهش و تحقیقات میدانی در این زمینه ادامه داد: در این تحقیقات می توان الگوی مناسب را ارائه داد چراکه مخاطبان سینما هم از اقشار جامعه هستند که می توانند تأثیر پذیر باشند.
«سرابی» افزود: دشمن در جنگ نرم و استراتژی اسلام هراسی از این موضوع استفاده کرده است و با تخریب الگوی های مناسب سعی در تخریب این ارزشها دارد ولی به رغم همه این تلاش ها هنوز هم کسانی هستند که در مراکز فرماندهی این جنگ نرم برای حفظ این ارزش ها از هیچ اقدامی فروگذار نمی کنند .
وی نقش رهبران فکری را در این عرصه تاثیر گذار دانست و گفت: برخی از برنامه ریزی های دشمن برای این رهبران فکری است که می توانند بر سایر افراد جامعه تاثیرگذار باشندکه در این راستا نیازمند شخصیت پردازی و الگو سازی هستیم.
دکتر «منیره نوبخت» عضو شورای فرهنگی اجتماعی زنان نیز که در این نشست حضور داشت، با اشاره به تجربه شخصی خود در بازدید از سالن های کم تماشاگر گفت: به نظر من با این وضعیت تماشاگر در سینما نمی توان گفت که سینما تاثیر مثبت یا منفی بر جامعه داشته است چرا که هنوز به مرز الگوگیری نرسیده است.
وی با اشره به مطالعات صورت گرفته در شورای فرهنگی اجتماعی زنان، وضعیت نمايش زن در سینمای ایران را نامطلوب عنوان کرد و گفت: سیاست هایی در این زمینه پیشنهاد شد که تا به امروز هنوز به نتیجه نرسیده است .
عضو شورای فرهنگی اجتماعی زنان ادامه داد: البته طبیعی است که سینمای گیشه ای برای ایجاد جذابیت بر روی پوشش و ظاهر زن در فیلم های ساخته شده کار می کند تا بیشترین مخاطب را داشته باشد که نتیجه آن یک نوع تأثیر منفی بر جامعه است.
وی به فیلم «خواب های دنباله دار» ساخته پوران درخشنده اشاره کرد و گفت: در این فیلم همه بازیگران با پوشش های استاندارد دیده می شود در حالی که این یک پدیده غیر منطبق بر جامعه است و لذا مخاطب را پس می زند.
نوبخت خواستار توجه ویژه به زن و جایگاه او شد و گفت: سینما فرصت خوبی است ولی باید با سیاست گذاری دقیق، هدفمند و منطقی، جایگاه زن را تعریف کنیم و انتظار تأثیر هم داشته باشیم.
وی تدوین سیاست های مشخص در این زمینه را موجب عدم اعمال نظرات سلیقه ای دانست و افزود: تغییر وضعیت زنان در سینما تابعی از تغییر رفتار جامعه است.
«نوبخت» با رد این نظریه که نمی توان با هنرمند به وسیله بخش نامه و دستورالعمل برخورد کرد، گفت: چگونه دولت های غربی توانسته اند با همین بخش نامه ها هنرمندان را تسخیر کنند و یا در جنگ نرم توانسته اند زن را در سینمای خود تسخیر کنند.
این عضو شورای فرهنگی اجتماعی زنان بازتعریف برخی دانشگاه ها برای تربیت نیروهای ارزشی و کارآمد،عزم جدی همه مسئولان، فرهیختگان و هنرمندان برای تحقق ارزشها را مؤثر دانست.
«مریم محمود زاده»، استاد حوزه و دانشگاه و منتقد سینما نیز تصویر را دارای تأ