به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ حجت‌الاسلام یدالله مقدسی صبح سه شنبه در گفتگو با خبرنگاران اظهار داشت: تاکنون کار نگارش حدود دویست صفحه از کتاب مفاتیح الحیات انجام شده و صد صفحه از آن را اخیرا به آیت‌الله العظمی جوادی آملی ارائه دادیم که ایشان از انجام این حجم کار ابراز خرسندی کردند.
مدیرگروه فقه پژوهشگاه علوم وحیانی معارج اظهار امیدواری کرد که روند انجام کار تدوین جلد دوم نهج البلاغه تا پایان امسال یا اوایل سال آینده به پایان برسد.
وی با بیان اینکه اصل طرح انتشار جلد دوم مفاتیح الحیات به پیشنهاد آیت‌الله العظمی جوادی آملی بوده است، بیان کرد: موضوع این طرح از پنج سال قبل با سخنان آیت‌الله جوادی آملی در خطبه‌های نماز جمعه در مورد بهتر نگه داشتن محیط زندگی چه در طبیعت و چه در زندگی به عنوان یک شهروند مطرح شده و کار تقریبا به صورت تهیه یک طرح خام شروع شد.
وی اضافه کرد: دو سال قبل وقتی آیت‌الله العظمی جوادی آملی دوباره این موضوع را در خطبه‌های نماز جمعه مطرح کرده بودند، یکی از افرادی که پیگیر این طرح بود، طرحی ارائه نمود و ما این طرح را خدمت ایشان مطرح کردیم و آیت‌الله جوادی آملی تا آن زمان فکر می‌کردند کار تدوین مجلد دوم مفاتیح الجنان در دست اقدام است و حتی در خطبه‌های نماز جمعه اعلام کرده بود که تعدادی از فضلا در حال تدوین این اثر هستند.
طرح مفاتیح الحیات پنج بار تغییر یافت
حجت الاسلام مقدسی با بیان اینکه این افراد بعد از مدتی نتوانستند این کار را به سرانجام برسانند، به تهیه طرح اولیه توسط گروه دیگری از پژوهشگران اشاره کرد و یادآور شد: این کار با تشکیل شورای پژوهشی شروع شد و جلسات متعددی در زمینه مدخل یابی برای موضوع مورد پژوهش تشکیل شد و در این جلسات طرح اشاره شده پنج بار تغییر یافت و تکامل پیدا کرد.
مدیرگروه فقه پژوهشگاه علوم وحیانی معارج اظهار داشت: این طرح نهایتا در چهار موضوع شامل روابط انسان در زندگی مربوط به خود، روابط انسان با افراد دیگر، چگونگی روابط انسان‌ها با حیوانات و روابط انسان با طبیعت تهیه شده است.
وی با اشاره به اینکه هر یک از این موضوعات دارای زیرمجموعه‌هایی می‌باشد، خاطرنشان کرد: پس از تکمیل این طرح سئوالات و ابهاماتی وجود داشت که سئوالات را برای آیت‌الله العظمی جوادی آملی ارسال کردیم و در جلسه‌ای که با حضور ایشان برگزار شد، این مرجع تقلید به ابهامات پاسخ دادند.
حجت الاسلام مقدسی تاکید کرد: بعد از صحبت‌های ایشان دوباره تغییرات مختصری در این طرح انجام دادیم و شروع مجدد این کار با مطالعه حدود صد عنوان کتاب حدیثی و بعضا تاریخی و اخلاقی همراه بوده است.
آماده سازی شش هزار حدیث
وی اظهار داشت: فیش‌های به دست آمده مورد کنترل قرار گرفت و مواردی که چندان ارتباطی با این طرح نداشت جدا شد و مطالب مربوط به موضوعات مفاتیح الحیات در قالب بیش از شش هزار حدیث آماده شد.
مدیرگروه فقه پژوهشگاه علوم وحیانی معارج تهیه، نرم افزار را از دیگر مراحل انجام این کار برشمرد و گفت: پس از تهیه این نرم‌افزار، نیازمند تهیه نمایه بودیم و برای نمایه سازی در روایات از ظرفیت افرادی استفاده کردیم که سابقه خوب کاری داشتند.
چهارده هزار نمایه آماده شد
مقدسی با اشاره به زمان‌بر بودن نمایه سازی در روایات افزود: پس از حذف مکررات عنوان‌ها و نمایه‌ها، حدود 14 هزار نمایه آماده شد تا از این نمایه‌ها برای موضوعات مورد نظر استفاده کنیم.
وی با تشریح مراحل بعدی انجام این کار اظهار داشت: در مرحله بعدی کار نگارش آغاز شد و در این مرحله نیازمند آئین نامه نگارش بودیم که از صاحبنظران و پژوهشگرانی که در کار نگارش تجربه داشتند استفاده شد.
وی خاطرنشان کرد: پس از تهیه آئین نامه نگارش بر مبنای رهنمود آیت‌الله العظمی جوادی آملی، کار نگارش به صورت آزمایشی شروع شد و هر یک از پژوهشگران قسمتی از کار را بر عهده گرفتند.
مقدسی ادامه داد: برای اینکه وحدت رویه بیشتر، نگاشته‌های پژوهشگران توسط شورای پژوهش بررسی و ارزیابی و اصلاح شد و پس از آن، کار نگارش به صورت جدی‌تر پیگیری شد و برای اینکه جهت مشخصی در انجام کار داشته باشیم، کارهای انجام شده را آماده و از آیت الله جوادی آملی درخواست دیدار نمودیم تا گزارشی از روند انجام کار ارائه دهیم.
جهان داری بر مبنای جهانبینی باشد
مدیرگروه فقه پژوهشگاه علوم وحیانی معارج با اشاره به دیدار اعضای گروه تدوین مفاتیح الحیات با آیت‌الله العظمی جوادی آملی اظهار داشت: این مرجع تقلید در این دیدار مطالبی که ارائه کرد بسیار عمیق‌تر و زیبا‌تر از دیدارهای قبل بود. استاد گفتند از قرآن کریم سه اصل کلی در خصوص زندگی انسان بر می‌آید که عبارت است از جهان بینی، جهان داری و جهان آرایی.
وی گفت: آیت‌الله العظمی جوادی آملی همچنین توضیح داد که جهان بینی در فلسفه و کلام مطرح می‌شود و بحث‌های مفصلی در این بخش‌ها ارائه کرد و گفت که جهان داری کار سیاسیون است و اگر جهان داری بر مبنای جهان بینی باشد می‌توان جهان را نگهداری کرد و از هرج و مرج پیشگیری نمود.
وی ادامه داد: آیت‌الله العظمی جوادی آملی همچنین بحث جهان آرایی را با استفاده از دو آیه مبارکه به این صورت مطرح کردند که در قرآن کریم نظام تکوین و تدوین وجود دارد. نظام تدوین مباحث عبادی را مطرح می‌کند که می‌فرماید خداوند بشر را برای بندگی و عبادت آفرید. و نظام تکوین این آیه را مطرح می‌کند که خدای سبحان بشر را برای عمران و آبادانی زمین آفریده است. اگر بشر بر اساس این هدف آفریده شد، علمی که در اختیار بشر قرار می‌گیرد هدفدار می‌شود و آن وقت علوم انسانی و سایر علومی که بشر از آن‌ها استفاده می‌کند باید خدامحور باشد.
مقدسی تاکید کرد: اگر ما مهندسی داشته باشیم و بخواهیم بگوئیم زمین‌شناسی و فیزیک و هندسه را بشناسد باید بر مبنای این زمینه که پروردگاری دارد، این مسئله بر مبنای جهان بینی آن علم عالم است، ولی اگر خدا در مباحث علمی‌اش مطرح نباشد طبیعی است آن علم بر مبنای جهان بینی الهی نیست. اگر ما مسائل قرآنی، حتی متن قرآن را از خدایی بودن و الهی بودن بیرون ببریم و به صورت یک سری مطالب ادبی که مطالب فقه را با خودش دارد –علم بدون انتساب به خدا- مطرح کنیم، این متن غیرالهی می‌شود.
علم سکولار نداریم
وی با اشاره به ادعای سکولاربودن علوم که از سوی برخی‌ها مطرح می‌شود اظهار داشت: اینکه در علوم فیزیک می‌گویند علم سکولار است و اسلامی بودن و غیراسلامی بودن آن مطرح نیست به دلیل این است که اگر انتساب به خدا مطرح نباشد این حرف‌ها بیان می‌شود و اگر بحث انتساب به خدا مطرح باشد تفسیر قرآن هم الهی است و علم سکولار نخواهیم داشت.
مدیرگروه فقه پژوهشگ