به گزارش خبرگزاری اهل بیت (ع) ـ ابنا ـ همايش «جلوه‌گاه هنر قدسي» شب گذشته با حضور غلامرضا اعواني، محمد رجبي و پرويز ضياء شهابي از اساتيد و صاحب‌نظران فلسفه كشورمان و جمعي از علاقمندان به مباحث فلسفه هنر در سالن كنفرانس معاونت پژوهش حوزه هنري برگزار شد.
محمد رجبي در آغاز اين همايش در سخناني گفت: هر آنچه در موضوع هنر قرار مي‌گيرد، نقطه‌اي است فراتر از وجه معقول اشياء و عقل استدلالي وجهي كه در عرفان و ادبيات عرفان فارسي به واژه «آن» تعبير مي‌شود. «آن» وجه مميزي خاصي است كه هنر با قلب انسان در ارتباط است و زيبايي هر چيز به معناي زيبايي باطني وجه معطوف به همان «آن» است.
وي افزود: از اين جهت ديده مي‌شود كه بين چند عقل مشابه و يكسان به لحاظ معقول و محسوس ما يكي را توجه و دليل غيرقابل توضيح برمي‌گزينيم و همان «آن»ي است كه ما به همان دليل مي‌پسنديم.
رجبي تأكيد كرد: پس در تعريف زيبايي كه بحث‌هاي مختلفي شده بايد توجه كرد كه در هر نظرگاهي «آن» هر چيز را در چه مي‌بينند. در هنر قدسي «آن» بارقه الهي است كه حلقه وصل باطن آن شيء و حقيقت كل اشياء است كه خداست.
اين استاد فلسفه در ادامه سخنان خود به وجود حس «آن» در هنر شيطاني هم اشاره كرد و گفت: در متون عرفاني گاهي از حضور شيطاني ياد مي‌شود كه حلقه وصلي است كه آن نسبت را وارونه مي‌كند و به جاي اينكه به حق برگرداند به نفس برمي‌گرداند.
وي با اشاره به وجود ادوار تاريخي هنر مي‌گويد: دوري كه منظور نظر است، به معني ادوار قراردادي نيست يعني انسان و روح حسي انسان در عصر و عهدي است كه خودش را با خداوند مواجه مي‌كرد و خودش با خداوندي كه زمين و آسمان را آفريده بود روبرو مي‌شد و طبعاً هنرش هنر قدسي بود.
رجبي در ادامه سخنان خود به روايتي از امام رضا (ع) اشاره كرد و گفت: اين حديث در بحارالانوار آمده و در آن امام (ع) فرموده: «انسان‌هاي نخستين تا زمان نوح (ع) به گونه‌اي اهل حضور بودند كه تمام حجاب‌هاي ملكوت بر انسان كنار رفته بود و انسان‌ها هر روز به معراج مي‌رفتند و با فرشتگان نشست و برخاست داشتند و سير در ملكوت مي‌كردند. ولي در زمان نوح (ع) حجاب‌ها زياد و بشر از آسمان منقطع و دوره ظلمت و تاريكي آغاز شد.»
وي افزود: هر دوره كه بشر خودش را از حجابي كه خود ساخته خراب كند، و عهد قديم را منعقد كند، دوره جديدي را آغاز كرده است و زماني كه جامعه به جايي برسد كه روح جمعي بخواهد عهد جديد را ببندد، دور جديد آغاز مي‌شود.
وي تأكيدكرد: اما تا جايي كه تاريخ گواهي مي‌دهد در «عصر پريروزين» بشر همان مواجهه مستقيم را با حق داشت و آنچه مي‌ديد ملكوتي بود و هنرش نيز ملكوتي بود و زبانش كلام‌الله.
وي گفت: با گشتي كه در اين ديدگاه‌ها پيدا مي‌شود ما شاهد پيدايش ادوار يا احوال جديدي در جوامع گوناگون بشري هستيم كه اينها گشت خود وجود است. اين ادوار احوالاتي است با توجه به نوع مواجهه انسان با خدا تا اين كه تبديل مي‌شود به پشت كردن خداوند به انسان و دوره جديد به طور صريح اتفاق مي‌افتد.
رجبي در پايان سخنان خود اظهار كرد: در دوره آخرالزمان ظلمت فراگير مي‌شود و بشر چشم خود را از نور مي‌بندد نه اينكه نور محو شود. براي شيعه هم غياب حضرت ولي عصر (عج) به معني مخفي شدن ايشان نيست؛ بلكه به معني محجوب شدن ماست كه حجابي چشم ما را مي‌گيرد تا به طور اخص نشانه حجت الهي را نبينيم.
.............................................
انتهای پیام/162