به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ "حجت‌الاسلام محمدجواد ارسطا"، رییس دانشگاه باقرالعلوم(ع) قم به بررسی نقش فقه در تحول علوم انسانی پرداخت و گفت: فقه براساس تصور رایج، یک علم مصرف‌کننده و پیرو که تئوری‌پرداز نیست، دانسته می‌شود.
وی با بیان این‌که براساس این تصور، فقه نمی‌تواند تئوری‌پردازی کند و باید از تئوری‌ها و اندیشه‌های علوم دیگر بهره ببرد، افزود: با مراجعه به روایات خواهیم یافت که تصور رایج از فقه اشتباه است.
رییس دانشگاه باقرالعلوم(ع) با اشاره به نوعی معنای غلط از فقیه در عصر ائمه اطهار(ع) و تلاش ائمه برای زدودن این معنای غلط، خاطرنشان کرد: فقیه براساس تعلیم ائمه اطهار(ع) متمسک به سنت پیامبر است و سنت پیامبر تنها در احکام فردیه منحصر نیست.
وی بازنگری در تعریف فقه را ضروری دانست و افزود: فقیه دارای بصیرت لازم در مجموعه دین اعم از معارف، احکام و اخلاق است و فقها تنها کسانی نیستند که در فروع و احکام فرعی حکم کنند؛ بلکه فراگیری احکام قرآنی را بر همه چیز مقدم می‌دارند.
حجت‌الاسلام ارسطا با اشاره به سخنی از امام خمینی(ره) درباره فقه، گفت: اداره صحیح زندگی فردی و اجتماعی انسان از گهواره تا گور وقتی به صورت صحیح انجام می‌شود که در راستای هدف اصلی از خلقت انسان قرار گیرد و هدف اصلی از خلقت انسان، عبادت یا معرفت است.
وی با بیان این‌که موضوع فقه افعال مکلف به معنای شخصی حقیقی نیست بلکه اشخاص حقوقی را هم در برمی‌گیرد، ابراز داشت: اشخاص حقیقی و حقوقی را تنها نباید در حصار تنگ فردی ملاحظه کرد؛ وقتی از حیثیت اجتماعی افراد و متکلفان سخن به میان می‌آید، از زوایای مختلف قابل بررسی است.
این استاد حوزه و دانشگاه خواستار توجه به نقش مصلحت در فقه غیرفردی شد و گفت: فقه برای تشخیص مصالح عمومی، ناگزیر برقراری ارتباط با علوم مختلف انسانی است و این زمینه‌ساز تأثیر فقه برای تحول در علوم انسانی می‌شود.
وی با بیان این‌که ولایت به مدیریت تأمین مصالح عمومی تعریف می‌شود و اهمیت تأمین مصالح عمومی جز با ارتباط فقه با علوم دیگر انسانی میسور نیست، اظهار داشت: فقه برای تأمین مصالح عمومی ناگزیر است از علوم دیگر بهره‌مند شود و رابطه فقه با علوم دیگر در تشخیص مصلحت از اینجا اثبات می‌شود.
حجت‌الاسلام ارسطا، توجه به مقاصد شریعت را ملاک استنباط یک حکم ندانست، اما گفت: توجه به مقاصد شریعت می‌تواند به عنوان ملاکی برای سنجش اجتهادات صحیح از ناصحیح لحاظ شود.
....................
پایان پیام/161